Nhắc đến kiêng cữ sau sinh là nhiều mẹ bỗng giật mình ái ngại vì nghĩ đến cảnh "một tháng không tắm, không gội đầu, thậm chí không được... chải răng!". Đã thế lại còn phải nằm trong phòng kín, nằm than,... mà chỉ nghĩ đến thôi đã thấy ngột ngạt. Tuy nhiên, những điều đó đã trở nên lạc hậu từ lâu, ngày này chẳng có nhiều mẹ vẫn giữ khư khư những tập tục khắt khe như vậy. Tuy nhiên, việc kiêng cữ sau sinh vẫn vô cùng cần thiết để đảm bảo sức khỏe cho sản phụ. Vấn đề là phải kiêng ra sao cho hợp lý thay vì sinh hoạt "vô tội vạ" hoặc kiêng khem quá khắt khe đều ảnh hưởng không nhỏ đến cơ thể, nhất là về lâu về dài.
1. Sinh hoạt
- Mẹ nên mang tất thay vì đi chân không sẽ rất dễ bị nhiễm lạnh. Đây là nơi chứa nhiều huyệt đạo rất quan trọng nên mẹ phải giữ ấm thường xuyên, ngay cả mùa hè cũng nên đi 1 đôi tất mỏng.
- Tuyệt đối không dùng nước lạnh để lau rửa, tắm gội, trong mọi sinh hoạt hàng ngày đều phải dùng nước ấm để lau rửa, đánh răng,... Có thể tắm gội ngay sau sinh nhưng tuyệt đối không ngâm mình trong bồn nước, nên tắm/gội nhanh sau đó lau khô người/tóc. Mẹ nhớ nhé, nếu hôm nay tắm thì nên để hôm sau hãy gội đầu. Đó là vì khi cơ thể yếu, lỗ chân lông giãn nở nhiều nên tắm gội lâu rất dễ bị mất nhiệt dẫn đến bị cảm.
2. Khi ở bệnh viện về nhà, các mẹ nên về nhà cho con bú sữa mẹ hoặc sữa ngoài. Dù bú sữa nào thì các mẹ cũng nên phải ngồi chăm cho con bú. Con bú bao nhiêu cữ mẹ ngồi bấy nhiêu. Còn lại thời gian còn lại nên nằm như vậy sẽ đỡ đau lưng sau này hơn. Những người hiểu biết đến thăm cũng sẽ không ai chê bạn là bất lịch sự cả.
3. Phòng sản phụ sau sinh nên thoáng mát. Bà đẻ cũng nên lau người bằng rượu gừng thơm tho. Như vậy, cơ thể bạn không có mùi gái đẻ. Và rượu gừng cũng làm ấm cơ thể, tẩy mùi cho bà đẻ rất hiệu quả.
Khi tắm cũng pha rượu gừng vào nước tắm và tắm nhanh. Nếu bạn sinh vào mùa hè thì cũng tắm luôn hàng ngày, không phải kiêng cữ.
4. Ăn uống trong tháng của bà đẻ nên kiêng ăn uống đồ chua, uống nước đá lạnh. Điều này để tránh sau này bị lạnh đường huyết.
Ăn uống bổ dưỡng đầy đủ tốt nhất nhưng vẫn phải kiêng cữ rau cải bẹ xanh/cải đắng (ăn rất mát) vì chúng có thể khiến bạn bị tiểu són rất khó chịu. Thịt thì nên kiêng ăn thịt trâu vì quá mát đối với sản phụ.
Thịt lợn kho tiêu phải là dạng thịt thăn, không được rang mặn quá. Bởi vì nếu ăn mặn quá sẽ bị tê tay chân, lỡ bị thì ăn nhạt lại sẽ hết ngay.
5. Nên dùng món ăn có tính ấm
Theo bác sĩ, những thực phẩm có tính ấm thường được sử dụng cho bà mẹ sau sinh như: nghệ, thịt kho tiêu, gừng... dùng được nhưng cần kết hợp thêm trong bữa ăn cùng với rau xanh, trái cây... Đặc biệt, từ xa xưa, dân gian và cổ truyền xem nghệ là thực phẩm rất tốt đối với bà mẹ sau sinh.
Những món ăn có gia thêm nghệ: như thịt heo nạc kho nghệ, trứng hay cải xào nghệ, khổ qua xào nghệ giúp hoạt huyết, đẩy sản dịch ra nhanh, giúp hệ tiêu hóa tốt. Các món như giò heo, đu đủ xanh, su hào, củ sen, cam, bưởi, mè - có chứa các thành phần dinh dưỡng giúp tạo sữa nhiều cho sản phụ cũng được khuyên dùng.
6. Nghỉ ngơi càng nhiều càng tốt, nhất là trong 2 tuần đầu tiên. Thời gian này mẹ chỉ nên đi lại, hoạt động nhẹ nhàng trong việc vệ sinh cá nhân. Nên hạn chế dọn dẹp, làm việc nặng, di chuyển nhiều,... để tránh bị sa dạ con.
