Cây cúc vạn thọ, còn được biết đến dưới các tên gọi khác như khổng tước thảo hay hoàng cúc hoa, mang tên khoa học là Tagetes erecta L. và thuộc họ Asteraceae. Đặc điểm của cây này bao gồm thân thảo cao từ 60 đến 100cm, mọc thẳng và đứng vững.
Loại cây này có các nhánh mọc ra từ thân, tạo thành dáng bụi. Lá của nó có hình dạng giống như lông chim, chia thùy sâu, dài, nhọn và hẹp, với viền răng cưa. Hoa cúc vạn thọ nở rộ ở đỉnh cành với dáng hoa tròn, có đường kính khoảng 3-4cm, nổi bật với sắc vàng cam hoặc cam.
Các bộ phận của cây được sử dụng gồm hoa, lá, và rễ. Cúc vạn thọ có vị đắng và hương thơm dễ chịu, tính chất mát lành. Trong Đông y, cây này được cho là có khả năng chủ trị ho, đàm, tiêu viêm, thanh tâm và giáng hóa.
Bài thuốc, món ăn từ cúc vạn thọ
- Công thức canh tăng cường thị lực: Sử dụng 50g gan gà và 20g hoa cúc vạn thọ, cắt nhỏ và nấu chung để làm canh. Thưởng thức món này khi còn ấm để hỗ trợ sức khỏe đôi mắt.
- Phương pháp điều trị ho kéo dài: Kết hợp 10g hoa đu đủ đực, 20g đường phèn, 10g húng chanh và 20g hoa cúc vạn thọ. Rửa sạch nguyên liệu, giã nát, sau đó trộn đường phèn và hấp cách thủy trong 15 phút. Đợi nguội, lọc lấy nước để uống.
- Bài thuốc chữa mụn nhọt sưng đau: Dùng muối ăn kết hợp với 15g lá táo và 10g cúc vạn thọ. Sau khi rửa sạch, giã nát với muối, đắp lên chỗ sưng đau. Khi sử dụng phải thay thuốc định kỳ và duy trì trong khoảng thời gian cần thiết để thấy hiệu quả, đồng thời cần giữ vệ sinh để tránh nhiễm trùng.
- Trị viêm vú: Dùng 30g lá độc bị, 30g kim ngân hoa và 30g hoa cúc vạn thọ, giã nát và đắp lên vùng tổn thương.
- Cách giảm đau răng: Đắp bột hoa cúc vạn thọ trực tiếp lên vùng răng đau và lặp lại một vài lần trong ngày.
- Điều trị kiết lỵ: Giã nát 20g hoa cúc vạn thọ và trộn với lượng đường phù hợp để giảm độ đắng, sau đó hấp và uống nước thuốc.
- Hỗ trợ điều trị hen suyễn: Phối hợp 20g cúc vạn thọ với các loại thảo dược khác mỗi loại 10g, sắc uống hàng ngày.
- Chữa viêm tuyến mang tai: 15g cúc vạn thọ nghiền nát, trộn với giấm và đắp lên vùng bị ảnh hưởng.
- Phương pháp giảm đau mắt: Dùng 20g hoa cúc vạn thọ tươi và 30g lá dâu tươi, đun sôi với 300ml nước và xông hơi vào mắt trong 3-5 ngày liên tục.
Trước khi áp dụng các bài thuốc kể trên, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên môn để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Lưu ý khi dùng cúc vạn thọ
- Người có phản ứng alergi với cúc vạn thọ cần tránh sử dụng.
- Không thích hợp cho chị em trong thời kỳ mang thai.
- Quan trọng là lựa chọn nguyên liệu từ những nguồn đáng tin cậy, đảm bảo vệ sinh, và phải biết phân biệt cúc vạn thọ với các loại hoa cúc khác để đảm bảo hiệu quả của việc điều trị.
