Định nghĩa về bệnh sa sút trí tuệ do mạch máu não?
Sa sút trí tuệ do mạch máu não (tên tiếng Anh là Vascular Dementia) là một thuật ngữ chung dùng để diễn tả những vấn đề trong lý luận, lên kế hoạch, đánh giá, ghi nhớ và các quá trình suy nghĩ khác gây ra bởi các tổn thương não do giảm tưới máu lên não.
Bạn có thể bị sa sút trí tuệ do mạch máu não sau khi đột quỵ gây tắc mạch máu não, nhưng đột quỵ không phải lúc nào cũng gây ra sa sút trí tuệ do mạch máu não. Đột quỵ có ảnh hưởng đến suy nghĩ và lý luận của bạn hay không còn phụ thuộc vào độ nặng và vị trí của đột quỵ. Sa sút trí tuệ do mạch máu não cũng có thể là hậu quả của các tình trạng tổn thương mạch máu và giảm tuần hoàn máu, giảm nồng độ oxy trong máu và dinh dưỡng cho não.
Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ - bao gồm cao huyết áp, cholesterol cao và hút thuốc lá – cũng làm tăng nguy cơ chứng mất trí mạch máu. Theo dõi các yếu tố này có thể làm giảm nguy cơ mắc phải sa sút trí tuệ do mạch máu não.
Những nguyên nhân chính gây ra bệnh sa sút trí tuệ mạch máu não
Sa sút trí tuệ mạch máu thường gây ra bởi hoặc là:
Tắc nghẽn các mạch máu trong não. Tắc nghẽn hoàn toàn động mạch trong não thường gây ra đột quỵ (nhồi máu), nhưng một số bị tắc không tạo ra triệu chứng đột quỵ. Những "nhồi máu não thầm lặng" tăng nguy cơ sa sút trí tuệ mạch máu. Nguy cơ gia tăng với số lượng nhồi máu trải nghiệm qua thời gian. Một loạt các sa sút trí tuệ mạch máu được gọi là nhồi máu mất trí nhớ. Bệnh tim và nhịp tim bất thường, chẳng hạn như rung nhĩ, có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ.
Thu hẹp các mạch máu trong não. Sa sút trí tuệ mạch máu cũng có thể xảy ra mà không có sự tắc nghẽn hoàn toàn động mạch. Các phần của não có thể được cung cấp oxy và dinh dưỡng không đủ do giảm lưu lượng máu từ động mạch bị thu hẹp bởi bệnh mạch máu.
Sa sút trí tuệ mạch máu cũng có thể được gây ra bởi:
Huyết áp thấp nhiều.
Thiệt hại não do xuất huyết não.
Mạch máu thiệt hại từ các rối loạn như lupus ban đỏ hoặc viêm động mạch thái dương.
Một số yếu tố nguy cơ gây bệnh
Yếu tố nguy cơ sa sút trí tuệ mạch máu bao gồm:
Lớn tuổi. Đây là một trong những yếu tố nguy cơ lớn nhất đối với chứng mất trí nhớ do mạch máu. Rối loạn này rất hiếm trước tuổi 65. Và những người ở tuổi 80 và 90 nhiều hơn, có thể mất trí nhớ mạch máu hơn những người ở độ tuổi 70 và 60.
Lịch sử đột quỵ. Các tổn thương não xảy ra với đột quỵ sẽ làm gia tăng nguy cơ phát triển chứng mất trí.
Xơ cứng động mạch (xơ vữa động mạch). Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám tích tụ trong động mạch và thu hẹp các mạch máu. Điều này có thể làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ mạch máu.
Tăng huyết áp. Tăng huyết áp gây thêm áp lực trên mạch máu khắp cơ thể. Điều này làm tăng nguy cơ các vấn đề mạch máu trong não.
Bệnh tiểu đường. Nồng độ glucose cao gây thiệt hại mạch máu trong cơ thể, tăng nguy cơ đột quỵ và các vấn đề mạch máu trong não.
Hút thuốc. Hút thuốc làm tăng nguy cơ xơ cứng động mạch và các bệnh mạch máu khác, bao gồm cả sa sút trí tuệ mạch máu.
Cholesterol cao. Cholesterol xấu (LDL) tăng cao kết hợp với tăng nguy cơ mất trí nhớ mạch máu, và có thể với nguy cơ của bệnh Alzheimer.
