Dùng ngôn ngữ tích cực
Trong quá trình nuôi dạy, cha mẹ thường xuyên đối mặt với hành vi không mong muốn từ con cái. Thay vì mất kiên nhẫn và phê bình, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc sử dụng ngôn ngữ tích cực có thể hiệu quả hơn trong việc khuyến khích hành vi tốt ở trẻ.
Để làm ví dụ, khi một đứa trẻ quên không dọn dẹp đồ chơi của mình, thay vì chỉ trích, cha mẹ có thể chọn cách tiếp cận tích cực bằng cách nói: "Bố mẹ biết con sẽ dọn dẹp đồ chơi, vì con luôn làm rất tốt mỗi lần như vậy".
Phương pháp khen ngợi và khích lệ này không chỉ giảm thiểu cảm giác tiêu cực mà còn thúc đẩy lòng tự trọng và ý thức trách nhiệm ở trẻ.
Phương pháp khen ngợi và khích lệ thúc đẩy lòng tự trọng và ý thức trách nhiệm ở trẻ
Hiểu và đồng cảm với trẻ
Trong những khoảnh khắc trẻ em cảm thấy thất vọng hoặc nản lòng, điều quan trọng nhất mà cha mẹ có thể làm là cố gắng hiểu và đón nhận những cảm xúc của con mình một cách đầy đồng cảm.
Chẳng hạn, khi trẻ rơi nước mắt sau một trận thua, thay vì bỏ qua cảm xúc của con, cha mẹ nên thể hiện sự cảm thông: "Con yêu, mẹ hiểu con đang cảm thấy buồn, và đó là điều hoàn toàn bình thường sau một trận đấu khó khăn. Mẹ rất ấn tượng với sự nỗ lực của con và mẹ rất tự hào về con."
Phong cách giao tiếp đồng cảm này không chỉ giúp trẻ học được cách biểu đạt cảm xúc của mình mà còn nhận thức được sự hỗ trợ và sự thấu hiểu từ phía cha mẹ.
Sức mạnh của ngôn ngữ cơ thể
Ngôn ngữ cơ thể đóng vai trò không kém phần quan trọng so với lời nói trong việc xây dựng mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái.
Trong giao tiếp hàng ngày với trẻ, những biểu hiện không lời như ánh mắt trìu mến, nụ cười tươi sáng, hay vòng tay ôm ấp có thể làm tăng cường cảm giác an toàn và được yêu thương.
Chẳng hạn, khi trẻ hào hứng chia sẻ bức tranh vẽ của mình, cha mẹ có thể gửi gắm niềm tự hào và khích lệ thông qua một cái ôm ấm áp, ánh mắt tràn đầy niềm vui, và nụ cười rạng rỡ. Những tín hiệu ngôn ngữ cơ thể như vậy thường mang lại ấn tượng sâu sắc và tác động tích cực đến lòng tự trọng của trẻ hơn là chỉ dùng lời nói.
Ngôn ngữ cơ thể đóng vai trò không kém phần quan trọng so với lời nói trong việc xây dựng mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái
Dạy bảo sáng tạo thông qua câu chuyện
Cha mẹ có thể sử dụng kỹ thuật kể chuyện để giáo dục trẻ em một cách hiệu quả, vì trẻ thường thích thú và tiếp thu tốt hơn thông qua các câu chuyện hấp dẫn.
Chẳng hạn, khi đối mặt với tình huống một đứa trẻ không muốn chia sẻ đồ chơi của mình, cha mẹ có thể sáng tạo ra một câu chuyện với nhân vật chính là người mẫu mực về lòng hào phóng. Qua đó, trẻ có thể nhận ra giá trị và niềm vui mà việc chia sẻ mang lại trong câu chuyện. Cách tiếp cận này giúp trẻ học hỏi một cách tự nhiên và đồng thời giúp hình thành hành vi tích cực.
Giáo dục thông qua hoạt động
Cha mẹ có thể áp dụng phương pháp mô phỏng tình huống, hay còn gọi là nhập vai, như một công cụ giáo dục để giúp con cái hiểu rõ về hậu quả của các hành động.
Khi trẻ em phải đối mặt với một tình huống xung đột tại trường, việc tái hiện sự kiện và thử nghiệm các phương án giải quyết qua hoạt động nhập vai có thể là một kỹ thuật giảng dạy mạnh mẽ. Phương pháp này không chỉ trang bị cho trẻ kỹ năng giải quyết xung đột mà còn phát triển khả năng đồng cảm của chúng.
Giao tiếp giữa cha mẹ và con cái không chỉ là việc truyền đạt thông tin mà còn là một quá trình đào tạo cảm xúc và xã hội, đòi hỏi sự nhạy bén và kỹ năng giao tiếp phong phú. Khi được thực hiện đúng cách, phương pháp mô phỏng có thể tạo ra những bài học đáng giá, có ảnh hưởng sâu rộng đến cách trẻ nhìn nhận và hành xử trong cuộc sống thực.
