Cà chua là trái cây dùng để làm gia vị, để nấu nướng phổ biến trong các bữa cơm. Cà chua cũng được xem là loại thực phẩm tốt cho sức khỏe. Cà chua vị ngọt chua, tính mát, có công dụng thanh nhiệt, chỉ khát, dưỡng âm và lương huyết, thích hợp để bồi bổ cho những người bị thiếu vitamin trong cơ thể, bị huyết áp cao, viêm gan mạn, tỳ vị hư nhược. Cà chua rất tốt cho các trường hợp bệnh miệng khát, môi khô, hoa mắt chóng mặt, chảy máu cam, chảy máu chân răng, tiêu hóa kém, loét dạ dày…
Còn phân tích thành phần dinh dưỡng cho thấy cà chua là một thực phẩm rất bổ dưỡng, vì chứa nước 90%, glucid 4%, protid 0,3%, lipid 0,3% và rất nhiều vitamin A, vitamin B1, B2, C, PP, E, K và axit nicotin. Đặc biệt, trong quả cà chua còn chứa các chất khoáng tốt cho sức khỏe như canxi, photpho, sắt, axit citric và axit malic, glucose và fructose, một ít sucrose và một keto-heptose. Trái cà chua chín và gần chín đều chứa các aminoacid chủ yếu, trừ tryptophan; quả chưa chín chứa narcotin.
Đặc biệt cà chua tốt cho bệnh nhân ung thư vì giàu lycopen. Chất này có nhiều trong thịt cà chua có thể làm giảm nguy cơ ung thư vú, ung thư đầu và cổ, có thể chống lại rất mạnh các bệnh thoái hóa thần kinh. Uống nước cà chua xay nhuyễn giúp trị các triệu chứng bệnh tiểu đường, giảm nguy cơ tim mạch...
Những lợi ích của cà chua:
- Tốt cho mắt: Cà chua là nguồn cung cấp vitamin A và C tuyệt vời giúp ngăn ngừa bệnh quáng gà và tăng thị lực cho đôi mắt. Nghiên cứu gần đây cho thấy hàm lượng vitamin A cao của cà chua có thể ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng - căn bệnh nghiêm trọng có thể dẫn đến mù mắt. Cà chua còn được xem là có thể giảm nguy cơ đục thủy tinh thể. Trong cà chua còn có các chất chống oxy hóa như lycopene, lutein và zeaxanthin.
- Phòng ngừa ung thư: Nghiên cứu cho thấy những người ăn nhiều cà chua có thể giúp chống lại ung thư tuyến tiền liệt, giảm nguy cơ một số bệnh ung thư khác như dạ dày, phổi, cổ tử cung, vòm họng, trực tràng, đại tràng, thực quản và ung thư buồng trứng nhờ các chất chống oxy hóa, đặc biệt là nhờ vào hàm lượng lycopene cao có trong cà chua. Khi nấu chín và nấu kết hợp dầu oliu thì hoạt tính này tăng lên.
- Làm đẹp da: Thành phần lycopene trong cà chua có tính chống oxy hóa mạnh bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời và làm cho làn da của bạn ít nhạy cảm với tia cực tím, một trong những nguyên nhân gây ra nếp nhăn ở da. Bạn cũng có thể dùng cà chua đắp mặt nạ, giúp tái tạo da và săn chắc da mặt, giúp se khít chân lông.
- Chống tiểu đường: Cà chua chứa rất ít carbohydrate nên giúp làm giảm lượng đường trong máu. Một vài nghiên cứu tìm thấy vai trò của các chất chống oxy hóa trong cà chua bảo vệ thành mạch và thận - những cơ quan hay bị tổn thương do bệnh tiểu đường.
- Tránh loãng xương: Giàu vitamin K và canxi nên cà chua giúp giữ cho xương của bạn khỏe mạnh và chống loãng xương.
- Ngừa tim mạch và đột quỵ: Hoạt chất chống oxy hóa lycopene có thể bảo vệ các tế bào trong cơ thể khỏi quá trình oxy hóa. Nghiên cứu "So sánh bằng chứng lâm sàng về việc tiêu thụ cà chua và bổ sung lycopene phòng nguy cơ tim mạch" cho thấy những người ăn thực phẩm chứa lycopene có nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường và đột quỵ thấp hơn.
Dùng cà chua sai cách gây hại
Cà chua mặc dù tốt cho sức khỏe nhưng nếu dùng không đúng có thể gây hại.
- Xuất hiện chứng ợ nóng: Cà chua rất chua và có thể gây ợ nóng ở những người có vấn đề về dạ dày như viêm dạ dày và trào ngược dạ dày thực quản. Do đó không nên lạm dụng cà chua và những người có vấn đề dạ dày nên cẩn trọng,
- Gây ra vấn đề về thận: Cà chua dẫn đến sự tích tụ canxi trong cơ thể và chúng rất giàu oxalate nên những người bị bệnh thận ăn ít cà chua. Đối tượng này ăn nhiều cà chua có thể gây sỏi thận tiết niệu. Bên cạnh đó, cà chua cũng rất giàu kali, có thể làm suy giảm chức năng thận. Nếu bạn đã gặp các vấn đề về thận, hãy lưu ý khi ăn cà chua.
- Gặp vấn đề về tiêu hóa: Nếu bạn bị hội chứng ruột kích thích, cà chua thực sự có thể kích hoạt các triệu chứng. Chúng bao gồm tiêu chảy, chuột rút, đầy hơi và táo bón. Tính axit trong cà chua cũng có thể gây kích thích bàng quang.
Nếu bạn bị tiểu không tự chủ hoặc gặp các vấn đề về tiết niệu, tốt nhất nên tránh hoặc cắt giảm các loại thực phẩm này.
- Gây cơn đaau khớp: Ăn quá nhiều cà chua có thể gây đau khớp. Đó là bởi vì cà chua có một loại chất kiềm gọi là solanine, chất này tích tụ canxi trong các mô. Tích tụ quá nhiều có thể gây viêm, đau và sưng ở khớp.
- Ngoài ra việc ăn cà chua xanh cũng có thể gây ngộ độc chất salonin bởi vì khi chưa chín thì cà chua có salonin gây nguy hiểm.Hay là ăn cà chua và dưa chuột cùng một lúc cũng gây nguy hại bởi dưa chuột chứa một loại enzyme catabolic, sẽ phá hủy hàm lượng vitamin C có trong cà chua. Ăn cà chua cùng dưa chuột sẽ làm giảm đi sự hấp thụ vitamin C vào cơ thể.
- Không nên ăn hạt cà chua vì hạt cà chua không tiêu hóa được, nhất là đối với trẻ nhỏ.
- Ăn cà chua khi đói cũng gây hại bởi chất pectin và nhựa phenolic trong cà chua có thể phản ứng với axit, gây nên tình trạng nôn mửa, đau bụng. Đặc biệt, với nhiều người muốn giảm béo cần cân nhắc kỹ, không nên ăn cà chua khi đói.
- Cà chua có thể ăn sống hoặc nấu chín. Khi nấu chín thì vitamin giảm nhưng lycopen tăng, khi ăn sống giữ được nhiều vitamin nhưng lycopen không tăng. Do đó bạn có thể kết hợp cả ăn chín và uống nước cà chua.
Nên ăn lượng cà chua thích hợp: Đối với một người bình thường có thể dùng 200g cà chua/ngày. Có thể rửa sạch, ăn sống hoặc xay sinh tố dùng hằng ngày, với lượng cà chua này có thể đáp ứng đủ nhu cầu về vitamin A, C, sắt và kali của cơ thể trong một ngày.
