Marta Elena Skavronskaya chính là tên thật của nữ hoàng Nga Ekaterina đệ nhất, người vợ mà Pyotr đại đế, ông vua vĩ đại nhất nước Nga, yêu thương, trân trọng đến cuối đời.
.jpg)
Nữ hoàng Ekaterina đệ nhất.
Cô hầu gái trở thành tình nhân của hoàng đế
Marta xuất thân trong một gia đình nông dân Latvia, cha mẹ mất sớm. Cô làm người giúp việc trong gia đình một vị giáo sĩ, và do không được học hành gì nên đến tuổi trưởng thành vẫn chưabiết đọc biết viết. Ở tuổi 17, cô trở thành người hầu của nguyên soái Boris Petrovich Sheremetev khi ông đóng quân ở đây. Một thời gian sau, Marta, lúc này đã đổi tên thành Ekaterina, lại trở thành gia nhân của đại thần Menshikov, một người bạn thân của Sa hoàng Pyotr đệ nhất và chính vì vậy, cô mới có cơ duyên gặp hoàng đế.
Các mối quan hệ của Ekaterina trước khi trở thành tình nhân của Pyotr đại đế khá mơ hồ. Có thông tin bà từng đính hôn hoặc kết hôn với một anh lính Thụy Điển đóng trong vùng, nhưng mối quan hệ này sớm kết thúc khi quân Thụy Điển rút lui. Người ta cũng nghi bà từng là tình nhân của các ông chủ như nguyên soái Sheremetev và đại thần Menshikov, nhưng không có chứng cứ chắc chắn để xác nhận hay phủ nhận.
Dù thế nào mặc dầu, vị Sa hoàng 31 tuổi đã ngay lập tức để ý đến cô gái 19 tuổi xinh đẹp, có thân hình nở nang hấp dẫn. Và chỉ một năm sau, năm 1704, Ekaterina đã sinh cho nhà vua một con trai. Đến khi 22 tuổi, bà đã có ba đứa con với Sa hoàng. Năm 23 tuổi, cô gái thôn dã trở thành người vợ thứ hai của Pyotr đệ nhất sau một đám cưới bí mật (nhà vua đã chia tay người vợ đầu tiên từ nhiều năm trước).
“Khuất phục” ông chồng quân vương
Không hề tỏ ra lấn lướt, nhưng Ekaterina có một uy lực lạ lùng với hoàng đế, một người oai phong có những cơn giận ghê gớm. Thế nhưng với vợ, nhà vua trở thành một cậu trai dễ bảo. Thậm chí có những đêm Pyotr và các sĩ quan chui vào một căn phòng đóng chặt cửa để chè chén, đánh bài thâu đêm, chỉ cần Ekaterina đến bên ngoài, nhẹ nhàng nói rằng đã đến lúc phải trở về là lập tức cánh cửa bật mở, Sa hoàng xuất hiện ngoan ngoãn theo vợ về nhà.
Những lúc đức ông chồng nóng giận, Ekaterina luôn giữ vẻ hòa nhã và không giận dỗi, cũng không tỏ ra sợ hãi. Bà biết tiến biết lui để “trị” chồng và giúp đỡ ông. Có lần nổi giận đùng đùng khi vợ cố thuyết phục một việc mà ông không muốn nghe, nhà vua đập vỡ một tấm kính rất đẹp và quát: “Trẫm có thể phá hủy thứ đẹp nhất trong cung điện của mình”. Hàm ý cảnh cáo trong câu nói không làm Ekaterina run rẩy, bà điềm tĩnh nói: “Làm như thế, bệ hạ đã làm cho cung điện đẹp hơn sao?”. Và thế là hoàng đế phải bình tĩnh lại.
Lần khác, khi Pyotr giận dữ cấm mọi người can gián về việc ông sắp trị tội nặng một triều thần mà ai cũng cho là bị oan, Ekaterina đã khôn khéo mượn danh nghĩa… con chó cưng Lisette của hoàng đế để cầu xin. Hôm đó nhà vua đi họp về, thấy trên cổ con chó đang mừng rỡ chạy ra đón có buộc một mảnh giấy. Ông mở ra xem, thì đó là bức thư mượn lời chú cún bày tỏ lòng trung thành với nhà vua, và đưa ra những bằng chứng rõ ràng cho thấy vị quan kia vô tội, cầu xin nhà vua tha thứ. Đọc xong, Pyotr mỉm cười nói: "Thôi được, Lisette, vì đây là lần đầu tiên ngươi cầu xin, chấp nhận thỉnh cầu của ngươi”.
Những khi Sa hoàng lên cơn co giật, người duy nhất ông cần vẫn là người vợ thứ hai của mình. Trong tình huống đó, những người hầu lập tức thông báo cho Ekaterina. Bà đến ngay, giữ chặt cho Pyotr nằm xuống, đặt đầu nhà vua vào lòng mình và nhẹ nhàng vuốt ve cho đến khi cơn co giật dịu đi. Pyotr ngủ yên trong khi bà ngồi yên lặng vỗ về hàng giờ.
Có quá nhiều hoài bão, Pyotr không có thời gian sa đà vào chuyện sắc dục, nhưng đôi khi cũng có tình nhân. Khi biết được, Ekaterina không lồng lộn lên hay vật vã đau khổ về chuyện đó. Bà quá biết, Sa hoàng không thể thiếu mình.
Trở thành nữ hoàng ngay khi chồng còn sống
Pyotr đại đế cần tới Ekaterina không chỉ ở sự chăm sóc chu đáo, mà còn cần cả trí tuệ thông minh của người phụ nữ từng không biết đọc biết viết này. Ông bàn bạc với vợ các dự định của mình, các vấn đề của đất nước. Những khi hoàng đế xuất chinh, bà thường tháp tùng chồng. Bà cũng cưỡi ngựa mấy ngày liền, ngủ trong lều giữa tiếng gầm của đạn pháo… như chưa từng sống trong cung điện xa hoa.
Chính vì thế nên Pyotr ngày càng yêu thương Ekaterina sâu sắc và lo lắng cho bà. Bốn năm sau khi bí mật cưới bà, trước lúc lên đường đánh Thổ Nhĩ Kỳ, Sa hoàng đã giới thiệu Ekaterina với gia tộc, yêu cầu coi bà như hoàng hậu của nước Nga, và nếu ông chết, bà sẽ là quả phụ chính thức của ông. Sau chiến dịch đó, vào năm 1712, Pyotr đại đế làm đám cưới với Ekaterina lần nữa một cách thật hoành tráng để bá cáo thiên hạ, và bà chính thức trở thành hoàng hậu.
Họ có với nhau đến 12 đứa con, nhưng 10 lần phải cùng nhau chia sẻ nỗi đau con qua đời khi còn trứng nước. Và vào năm 1719, sau khi thái tử Alecxey (con người vợ trước của Pyotr) bị tử hình do làm phản, Sa hoàng chỉ còn duy nhất một con trai để nối dõi, đó là hoàng tử Pyotr Petrovich mới 2 tuổi do Ekaterina sinh ra. Nhưng đứa con này cũng nhanh chóng qua đời khiến Pyotr đại đế điên cuồng vì đau khổ, tuyệt vọng. Sau những ngày nhịn ăn, nhốt mình trong phòng kín, đập đầu vào tường, khi quyết định trở lại với công việc do sự thúc ép của triều thần, điều đầu tiên Pyotr làm là dẫn họ đến thăm hoàng hậu. Nhà vua dịu dàng ôm lấy vai vợ, nói: "Chúng ta đã tự làm khổ mình quá lâu. Ta không nên than trách Thượng đế nữa".
Với tình cảm sâu sắc đó, Pyotr thậm chí còn làm một điều cổ kim hiếm thấy: chia sẻ ngai vàng với người vợ của mình. Tháng 11 năm 1723, Pyotr đại đế ra chiếu ban tước vị Nữ hoàng cho Ekaterina, một quyết định mà nhiều người cho là nguy hiểm khi đặt một phụ nữ Latvia lên ngôi báu nước Nga. Sau lễ đăng quang vào tháng 1/1724, Ekaterina chính thức cai trị đất nước bên chồng. Để đề cao địa vị của vợ trước thần dân, trong lễ đăng quang, khi ông đặt vương miện lên đầu Ekaterina và bà xúc động quỳ xuống định hôn tay, Pyotr đã tránh ra và nâng bà đứng dậy.
Tháng 8/1725, Pyotr đại đế băng hà. Nhiều người muốn Ekaterina là người ngồi trên ngôi báu nước Nga, nhưng một số rất đông ủng hộ cháu nội của Pyotr và vợ cũ là hoàng tôn Pyotr Alexeevich. Trong đêm khuya, khi các bên đang tranh cãi thì quân cảnh vệ bao vây bên dưới. Quân lính hô lên, nhiều người đẫm nước mắt: "Cha chúng ta đã chết, nhưng mẹ chúng ta vẫn còn sống". Và với sức ép đó, quả phụ 42 tuổi của Pyotr đại đế đã thắng. Ekaterina đệ nhất cai trị nước Nga cho đến khi qua đời hơn hai năm sau đó.
