Các cụ xưa quan niệm chưa có rượu chưa đủ lễ cúng. Thế nhưng người xưa rất chú tâm chọn cúng phẩm. Rượu đặt lên ban thờ cúng gia tiên phải là rượu ngon, rượu tuyển chọn mới cúng chứ không phải rượu gì cũng đặt lên cúng. Rượu cúng ngon, lên men ủ chuẩn và đựng trong nậm trong bình gốm.
Các cụ khi chuẩn bị đồ cúng tế đều dồn hết tấm lòng thành vào đồ cúng chứ không phải có là cúng. Nếu rượu không ngon, không rõ nguồn gốc sẽ không dâng cúng tổ tiên vì như thế là bất kính không chu đáo không cẩn trọng.
Chính vì lẽ đó nên ông bà ta chọn đồ cúng rất cẩn trọng không đại khái qua loa.
Theo đó tục truyền đến ngày nay nên trong mâm lễ cúng phải có rượu thuốc, chè, hoa quả...
Rượu cúng nhiều gia đình ngày nay là phạm tội bất kính
Thế nhưng ngày nay nhiều người chạy theo lối mua bán cúng phẩm hiện đại, mua những hũ rượu nhựa mà bên trong là rượu pha từ cồn không thể uống được. Bình rượu thì hời hợt. Rượu thì là rượu giả không uống được. Hoặc có nhà lại đặt rượu tây lên ban thờ gia tiên.
Bởi thế việc cúng rượu thuốc, chè mua ngoài hàng mã (hàng làm cho có, kém chất lượng, cúng tượng trưng như hàng mã) đã làm mất đi ý nghĩa thờ cúng của ông bà ta. Ông bà ta xưa cúng là dâng những lễ vật ngon nhất tinh túy nhất để ăn uống được, là tinh hoa mà con cháu có được thành kính dâng lên ông bà tổ tiên.
Còn việc mua những mẫu chè thuốc, rượu như hiện nay cúng xong rồi đốt, người trần không dám dùng vì độc hại. Điều đó phần nào giảm chi phí nhưng không còn ý nghĩa trang trọng của việc tôn kính tổ tiên nữa. Do đó theo góc độ tâm linh phong thủy thì không nên cúng gia tiên rượu thuốc chè như vậy. Hãy cúng những cúng phẩm là những món đồ tinh túy, ngon lành, đảm bảo chất lượng, không dùng hàng giả hàng "tượng trưng" như thế.
Nếu cúng như vậy thì không đặt lên còn hơn. Chí ít không có rượu cực ngon thì rượu cũng nên là rượu nếp nấu mà người sống dùng được, thuốc lá cũng phải là loại bao thuốc cúng xong thụ lộc hút được, chè cúng phải là loại chè dùng để uống được. Còn lại bộ hũ rượu, chè, thuốc bán ở hàng vàng mã hiện nay đều chỉ là đồ giả, cúng xong chỉ có hóa cùng giấy tiền mà người sống không dám dùng, điều đó là phạm về tâm linh.
Ban thờ Phật không dâng rượu
Trong văn hóa Phật giáo, Phật dạy phật tử không uống rượu, không nấu rượu, bán rượu. Đó là vì rượu làm tác hại lên thần kinh, sự minh mẫn tinh tấn của người tu tập. Bởi thế trong khi đi dâng cúng Phật không cúng rượu mà chỉ cúng nước, đồ ăn chay, hoa quả.
Thế nhưng nhiều người không rõ điều này nên vẫn dâng cúng như cúng gia tiên. Điều đó thể hiện sự thiếu hiểu biết và còn hời hợt trong thờ cúng.
Đối với ban thần linh, rượu cung giả bị quở trách
Với ban thần linh, việc cúng phẩm không chỉn chu cũng sẽ dễ phạm phong thủy và đại kỵ bởi cúng thần là cầu xin tài lộc, may mắn. Do đó trong văn hóa tâm linh, việc cúng thần linh rất cần được chú ý để tránh bị thần oán trách, quở phạt. Thế nên cúng thần linh cũng phải là rượu ngon, rượu dùng được, thuốc lá xịn chứ không phải thuốc lá cuốn đại khái, chè loại phẩm cấp thấp.
Tuy nhiên đến nay cùng với việc nhiều gia đình trọng vàng mã giấy tiền thì cũng vẫn mua những cúng phẩm là hũ rượu cồn, gói thuốc, gói trà làm qua quýt hình thức ở các hàng vàng mã về cúng. Điều đó nếu xét theo góc độ tâm linh, phong thủy thì thà không cúng còn hơn. Trong thờ cúng quan trọng là tấm lòng nhưng dâng đồ giả đồ kém chất lượng đó chính là vô lễ và mất ý nghĩa đẹp của tâm linh.
*Thông tin mang tính tham khảo chiêm nghiệm