Giải thích cho trẻ hiểu thế nào là có trách nhiệm bằng những việc đơn giản
Trẻ có thể không hiểu thế nào là sống trách nhiệm và tại sao những trách nhiệm như đi làm và giữ cho nhà cửa ngăn nắp lại quan trọng đối với người lớn.
Trẻ có thể rất hào hứng khi bắt đầu phụ giúp những công việc nhỏ, nhưng các em cũng sẽ mau chán sau một thời gian ngắn. Vì vậy, cha mẹ nên giao cho trẻ những công việc cụ thể như giúp đỡ gia đình sẽ khuyến khích các em muốn làm nhiều việc hơn; đồng thời cũng tạo cho các em cảm giác mãn nguyện khi hoàn tất.
Giao cho trẻ làm những công việc phù hợp với khả năng
Những trẻ được cha mẹ giao làm những việc phù hợp với khả năng của trẻ sẽ cảm thấy có tình cảm gắn bó với gia đình hơn và cảm thấy chúng là người đáng tin cậy, có khả năng đóng góp có ích và công việc, giúp ích được cha mẹ.
Cha mẹ nên nhớ, khi giao việc cho con phải chọn những công việc phù hợp với độ tuổi và mức phát triển của cá nhân. Không nên nhờ trẻ làm những việc nằm quá khả năng của trẻ. Bên cạnh đó, cha mẹ cũng cần thường xuyên nhắc nhở bé thực hiện những công việc được giao, bởi hầu hết các trẻ dưới 10 tuổi sẽ không thể gánh trách nhiệm hoàn toàn trong những việc thường ngày như tự mặc quần áo mà không cần người lớn nhắc nhở hay giám sát.
Cha mẹ cũng cần chia nhỏ những công việc lớn thành những việc nhỏ và hướng dẫn trẻ từng cách làm cụ thể. Có như vậy trẻ mới có thể hoàn thành được nhiệm vụ cha mẹ đã giao và cảm thấy mình là người được cha mẹ tin cậy. Từ đó, trẻ sẽ hính thành được cái gọi là trách nhiệm đối với những việc mà cha mẹ đã giao cho mình.
Tôn trọng và tin tưởng trẻ
Cha mẹ không nên lúc nào cũng coi trẻ là trẻ con không biết gì, mà có rất nhiều việc trong gia đình cha mẹ có thể tham khảo ý kiến của trẻ. Ví dụ như trong việc trang trí phòng của bé, cha mẹ nên hỏi con xem con thích đặt những món đồ ở đâu : “Con muốn đặt bàn học của con ở đâu?”. Nếu trẻ chưa đưa ra được ý kiến của mình, mẹ có thể gợi ý trẻ “Chúng ta có thể đặt ở cạnh cửa sổ này hơn hay góc kia hơn nhỉ?”. Như vậy, trẻ sẽ vui thích được đóng góp sức mình vào công việc gia đình và tạo cho trẻ tinh thần trách nhiệm.
Không nên trừng phạt khi bé chưa hoàn thành việc được giao
Bởi như thế sẽ vô tình khiến bé trở thành người luôn lo lắng, căng thẳng khi nhận đước bất cứ việc gì bố mẹ nhờ cậy.
Việc trừng phạt hay la mắng bé khi chưa làm xong việc cũng khiến bé nghĩ mình không có đủ khả năng làm việc đó, rằng bé làm việc gì cũng khiến bố mẹ không hài lòng ưng ý. Từ đó, rất dễ dẫn đến việc những công việc sau bé chỉ làm qua lao, đại khái vì nghĩ rằng đằng nào mình cũng sẽ bị phạt vì làm không tốt.
Thường xuyên khen ngợi khi bé hoàn thành một việc nào đó được giao
Việc khuyến khích, khen ngợi con vì những gì bé đã làm giúp cha mẹ cũng hết sức cần thiết. Cha mẹ nên kịp thời động viên bé mỗi khi bé làm tốt nhiệm vụ, có như vậy, bé sẽ cảm thấy những gì mình làm xứng đáng với những nỗ lực bé đã bỏ ra. Và nó sẽ là động lực cho việc bé hoàn thành tốt những việc khác sau này.
Nhiều cha mẹ quên mất việc khen con khiến cho trẻ có cảm giác trẻ không được phép hưởng những thành quả do mình tạo nên. Và điều đó ảnh hưởng không tốt đến tâm lý của trẻ. Điều đó khiến cho nhiều trẻ có suy nghĩ không muốn có trách nhiệm với việc mình làm.
Dạy trẻ biết quan tâm đến người khác và đối xử công bằng với họ
Ngay từ nhỏ, cha mẹ nên dạy trẻ biết quan tâm đến những người lớn tuổi, nhỏ tuổi hơn mình. Việc học này của trẻ có thể lấy ngay từ cha mẹ, cha mẹ phải là người biết quan tâm đến người khác và luôn đối xử công bằng với mọi người. Từ cha mẹ, tính cách của trẻ sẽ ảnh hưởng rất nhiều. Chính vì vậy, cha mẹ phải luôn làm gương cho trẻ ngay tù khi trẻ còn nhỏ. Sống có trách nhiệm, quan tâm đến người khác cũng là một đức tính tốt cha mẹ nên rèn cho trẻ.
Luôn nói sự thật
Cha mẹ cũng nên dạy trẻ dù trong hoàn cảnh nào cũng phải luôn nói sự thật. Trung thực chính là biểu hiện của người sống có trách nhiệm, không chỉ vì muốn làm vừa lòng cha mẹ mà trẻ có thể nói dối.
Học sống trách nhiệm là môt quá trình kéo dài xuyên suốt cuộc sống của trẻ, trong đó cha mẹ là những người đặt nền tảng khi trẻ còn nhỏ.
