Ngày xưa, người ta thường bắt gặp nhiều loài chim, và một số loài được gán cho những ý nghĩa khác nhau, chẳng hạn như chim chích chòe có chữ phúc, dân gian gọi là chim cầu may, còn như quạ và cú được dân gian coi là điềm gở. Hai loại chim đặc biệt được người ta mong chờ đó chính là chim én và chim sẻ, theo chiêm nghiệm cuộc sống nhiều đời truyền lại cho con cháu, đó chính là loài chim mang lại may mắn, phúc lộc cho gia chủ nếu được nó ghé thăm.
1. Tại sao nói chim én vào nhà sẽ thêm niềm vui dù không giàu có?
Phần lớn các loài chim luôn giữ khoảng cách rất thận trọng với con người và không dám đến gần con người quá nửa bước, trong khi chim én là một lựa chọn thay thế trong số các loài chim, chúng làm ngược lại và xây tổ ngay dưới mái hiên của con người. Đó thực sự là lựa chọn khôn ngoan vì nơi nguy hiểm nhất chính là nơi an toàn nhất. Chim én là loài gần gũi nhất với con người, lòng tin của chúng đối với con người khiến người ta không làm tổn thương nó mà còn tôn trọng nó.
Chim én mang nhiều ý nghĩa tốt lành, sự trở lại của chim én tượng trưng cho sự trở lại của mùa xuân trên đất và là biểu tượng của sức sống và hy vọng. Chim én bay ngủ cùng nhau, vừa lao động vừa chim én bay cùng nhau, đó là biểu tượng của tình yêu không đổi thay. Công việc và sự nghỉ ngơi của chim én rất gần gũi với con người lao động thời xưa vào lúc bình minh và hoàng hôn. Không lo đi xa về muộn, không sợ bay thấp người đánh. Chim én lao động không biết mệt mỏi để xây tổ, nuôi chim non, là biểu tượng của sự cần cù, siêng năng.
Chim én không chỉ hội tụ nhiều đức tính tốt đẹp của thế gian mà còn là loài chim có ích, thời xưa người ta trồng cây trước nhà và sau nhà, nếu chim én làm tổ thì có thể giảm sâu bệnh hại cây trồng rất hiệu quả.
2. Chim sẻ tượng trưng sự giàu sang, vững chãi, trung thành
Chim sẻ là một loài chim rất phổ biến, chúng rất hòa đồng với con người, thường xuyên làm tổ và sinh sống tại các khu vực cư trú của con người. Sẻ nhà thường sống theo đàn lớn trên các mái nhà ở thành phố và khu vực nông nghiệp.
Loài sẻ này rất yêu thích những cái tổ nhân tạo như các lỗ hổng trên tường hoặc mái nhà. Nhưng nếu khu vực cư trú của chúng không có tường hoặc mái nhà phù hợp để làm tổ, chim sẻ thường tự tạo ra một cái tổ lớn nhưng khá lộn xộn trong bụi cây rậm rạp. Thức ăn thông thường của chúng là các loại hạt và côn trùng nhỏ.
Ở một số nước ở Đông Nam Á, việc một con chim sẻ bay vào nhà là điềm báo may mắn, và sẽ đặc biệt may mắn hơn khi nó làm tổ trong nhà. Có thể một đám cưới sẽ sớm được diễn ra, hoặc người phụ nữ nhìn thấy chim sẻ trong ngày lễ tình yêu sẽ có được hạnh phúc sau khi kết hôn. Ngoài ra, tiếng kêu của chim sẻ được cho là sẽ mang đến những cơn mưa cho các cánh đồng khô cằn.
Tương tự như vậy, ở Việt Nam, từ bao đời nay, chim sẻ có nhiều ý nghĩa đẹp, để chỉ sự thăng tiến và bay lên đều đặn. Sách cổ có ghi: “Kiếp chim lành, dữ phục họa, ta cũng làm quan”. Tuy trong các tác phẩm văn học, chim sẻ không mang ý nghĩa “chí lớn” nhưng chim sẻ tuy nhỏ bé, vẹn toàn, lại còn tượng trưng cho sự giàu sang, vững chãi. Mỗi khi mùa đông và tháng mười hai âm lịch, thời tiết giá rét, hầu hết các loài chim di cư để tránh rét, nhưng chim sẻ vẫn bay ra tìm thức ăn dù giá rét khắc nghiệt. Nên chim sẻ còn là loài chim biểu tượng trưng tinh thần không ngại gian khổ, khó khăn. Khi một con chim sẻ chết, bạn đồng hành của nó sẽ rên rỉ và khóc, như hát cao và không chịu rời đi, chim sẻ là biểu tượng của sự đoàn kết, tình anh em và lòng trung thành.