Me đất còn có các tên gọi khác là ba chìa, tam diệp toan, chua me đất,… thuộc họ Oxalidaceae và được chia thành 2 loại là me đất hoa đỏ và me đất hoa vàng.
Me đất hoa vàng là loại cây có thể sống lâu năm, thuộc thân thảo và có thể mọc, bò sát đất. Đặc điểm của chúng là thân cây thường có lông và màu đỏ nhạt, lá cây có cuống dài, mọc so le, rất mỏng và có hình tim, hoa có màu vàng, quả hình thuôn dài.
Me đất hoa đỏ có thể đạt chiều cao từ 20-30cm và thuộc loại cây thân thảo. Đặc điểm của chúng là lá có cuống dài, thuộc dạng lá kép, trên lá có lông và phần dưới của lá có tuyến hơi đen.
Ở Việt Nam, cây me đất được tìm thấy ở khắp các vùng miền từ Bắc vào Nam, nhất là vùng núi phía Bắc. Cây me đất ưa ẩm và có thể chịu bóng nên có thể mọc hoang ở những bờ ruộng, bãi đất hoặc ngay trong vườn nhà.
Nhớ lại ký ức tuổi thơ của mình, chị Ngọc Hương (32 tuổi, Hà Nam) chia sẻ: “Xưa chúng mình cứ đợi mùa gặt, theo cha mẹ ra đồng đùn lúa về rồi tranh thủ bới cỏ ở vệ đường tìm me đất để hái. Những cây rau mơn mởn, chỉ cần rửa bằng nước mương là có thể thưởng thức luôn.
Mình vẫn nhớ nó có vị chua chua, càng ăn càng mê. Mình còn vội vàng bỏ túi bóng ra đựng, đem về tối nấu chanh chua. Nó chua thanh, ngọt ngọt và ăn rất mê”.
Khi trưởng thành chị Ngọc Hương rời quê lên thành phố học tập và làm việc. Khi có cơ hội chị vẫn ra đồng tìm me đất nhưng do đường sá bê tông hóa, người dân lại phun thuốc trừ cỏ nên không còn me đất nhiều.
Chị Ngọc Hương chia sẻ thêm: “Mình tiếc hùi hụi vì không được thưởng thức rau me đất nữa. Gần đây mình thấy các sàn thương mại có rao bán rau me đất, chủ yếu để chữa trị một số bệnh. Mình có hỏi mua rau tươi và được người bán giới thiệu hạt để gieo trồng tại nhà. Họ còn nói rằng rau me đất giờ giống như đặc sản, vừa dùng để chế các món ăn mang hương vị quê, vừa chữa trị bệnh”.
Rau me đất tươi hiện được bán tại các sàn thương mại điện tử, chợ online với mức giá là 140.000 đồng/kg. Chị em nội trợ có thể tìm mua để chế biến thành những món ăn ngon như salad mẹ chua trộn với một số loại rau củ quả, canh me chua đất, cá kho me chua đất…
Không chỉ mang hương vị xưa, mẹ chua đất còn chứa nhiều dưỡng chất như caroten, canxi, vitamin B2, vitamin C,… Theo Y học cổ truyền, mẹ đất không gây độc, có vị chua và tính mát nên rất tốt cho sức khỏe. Chẳng hạn như giúp thanh nhiệt, làm mát cơ thể, có khả năng sát trùng, cải thiện những triệu chứng của bệnh viêm niệu đạo, thông tiểu tiện, điều trị kiết lỵ.
