Khi mùa hè đến, thị trường trực tuyến sôi động với sự xuất hiện của hạt đác, một sản phẩm được nhiều người yêu thích. Hạt đác, một đặc sản phổ biến ở Phú Yên, Nha Trang và một số tỉnh khác, ngày càng được cư dân thành phố tìm mua để chế biến thành các món ăn giúp xoa dịu cái nóng của mùa hè.
Hạt đác nổi tiếng với màu trắng đục và kết cấu giòn, dai, cung cấp cảm giác mát lạnh khi thưởng thức. Tuy nhiên, do hương vị tự nhiên của nó khá nhẹ nhàng, người ta thường phối hợp hạt đác với đường, chanh leo hay dứa để tăng thêm hương vị, và thường được dùng chung với sữa chua hoặc chè làm món tráng miệng hoặc giải khát.
Cây đác có quả mọc thành chùm
Chị Trang Nguyễn (Nha Trang), một người bán hạt đác trên các sàn giao dịch trực tuyến, chia sẻ: "Ở đây, hạt đác mùa này rất dồi dào, được bày bán khắp mọi chợ. Tôi cung cấp hai phiên bản là hạt đác tươi và loại đã qua chế biến với hương vị như rim dứa, rim chanh leo, rim dâu tằm, kết hợp nhiều vị. Thời nay, do mọi người bận rộn, họ thường chọn mua hạt đác rim sẵn để tiện lợi hơn, chỉ cần pha trộn với sữa chua hoặc chè là có thể thưởng thức ngay. Hạt đác có độ giòn đặc biệt, rất hấp dẫn và mang đến trải nghiệm mới lạ".
Theo một cuộc khảo sát thị trường, giá của hạt đác tươi khi vào mùa rơi vào khoảng 50.000-70.000 đồng mỗi kilogram. Đối với hạt đác đã được rim, mức giá trung bình khoảng 100.000-120.000 đồng mỗi kilogram. Còn loại hạt đác rim với hương vị trái cây, được đóng gói cẩn thận và bắt mắt, có giá lên đến 200.000 đồng mỗi kilogram, thích hợp để làm quà biếu hoặc tặng cho người thân và bạn bè.
Chị Trang Nguyễn còn nhấn mạnh một lưu ý cho những ai yêu thích hạt đác: tránh mua những loại hạt đác có màu trắng quá tinh khiết vì có thể chúng đã được tẩm các chất tẩy trắng, không tốt cho sức khỏe. Khi mua, khách hàng nên thử bấm nhẹ vào hạt, nếu thấy hạt mềm, không cứng thì đó là loại hạt chất lượng.
Hạt đác có màu trắng đục và kết cấu giòn, dai
Một người tiêu dùng ở Đống Đa, Hà Nội, chị Hạnh, bày tỏ sự yêu thích đặc biệt với hạt đác, không chỉ bởi hương vị thơm ngon, giòn sật mà còn bởi công dụng thanh nhiệt, giải độc và giá trị dinh dưỡng cao của chúng, khiến hạt đác trở thành món ưa thích lâu dài của chị.
Khi mùa đác đến, thường chỉ kéo dài từ một đến hai tháng, tôi luôn nắm lấy cơ hội này để mua về và chế biến nhiều món ăn ngon cho gia đình. Món được các bé yêu thích nhất là hạt đác trộn cùng sữa chua và hoa quả.
Hạt đác trộn cùng sữa chua và hoa quả được nhiều người yêu thích
Cây đác, vốn mọc tự nhiên trong rừng sâu, có vẻ ngoài giống cây dừa và thường cao từ 6 đến 10 mét. Loài cây này bắt nguồn từ khu vực nhiệt đới của châu Á, kéo dài từ phía đông của Ấn Độ đến Malaysia, Indonesia và Philippines. Ở Việt Nam, hạt đác phổ biến ở một số tỉnh như Nghệ An, Quảng Nam, Khánh Hòa và Phú Yên.
Người dân nơi đây cho biết cây đác mất khoảng 10 năm mới bắt đầu cho trái và cần thêm 3 năm nữa từ khi ra hoa và kết quả để có thể thu hoạch. Sau đợt thu hoạch này, cây đác sẽ không cho trái nữa cho tới khi chết.
Vào tháng 3 hàng năm, người dân sẽ vào rừng để tìm những buồng đác chín tới, không quá già nhưng cũng không quá non để thu hoạch. Họ sẽ cắt đầu trái để lộ ra hạt trắng bên trong, sau đó sử dụng dụng cụ chuyên dụng để lấy hạt ra và bán cho các thương lái.
Mặc dù trước kia hạt đác không mấy được chú trọng, nhưng trong vòng khoảng mười năm trở lại đây, loại quả dại này đã trở thành đặc sản mùa hè được thị trường đón nhận nồng nhiệt, đặc biệt là giới văn phòng thành thị mỗi dịp hè về.
