Từ rất lâu, cây cọ đã trở thành biểu tượng không thể thiếu trong cuộc sống của người dân Phú Thọ. Những năm gần đây, khi mùa quả cọ đến, những người ở thành phố thường tìm kiếm đặc sản này một cách sôi nổi. Tuy nhiên, ít ai biết rằng cây cọ không chỉ nổi tiếng với quả mà còn có một đặc sản độc đáo khác: nhộng cọ.
Nhộng cọ là một loại côn trùng sinh sống bên trong thân cây cọ. Với hình dáng béo tròn và những chuyển động lắc lư, chúng có thể khiến nhiều người cảm thấy e ngại khi lần đầu nhìn thấy. Dù vậy, tại Phú Thọ, nhộng cọ đã trở thành nguyên liệu để chế biến ra nhiều món ăn đặc sắc, đặc biệt là các món nhậu. Sự kết hợp hài hòa giữa hương vị lạ miệng và giá trị dinh dưỡng của nhộng cọ đã khiến nó trở thành một phần không thể thiếu trong ẩm thực địa phương.
Nhộng cọ là một loại côn trùng sinh sống bên trong thân cây cọ
Nhộng cọ, mặc dù trông tương tự như con đuông dừa, nhưng lại hiếm gặp hơn nhiều. Sự khan hiếm này một phần do cây cọ ít phổ biến và phát triển chậm hơn so với cây dừa. Điều này khiến cho số lượng nhộng cọ ngày càng giảm, khi mà ngày càng ít người lựa chọn trồng loại cây này. Anh Toàn, một người dân ở Phú Thọ, chia sẻ: “Trước đây, nhộng cọ gần như không ai biết đến, nhưng hiện tại, ngay cả những người có điều kiện cũng không dễ dàng tìm được để thưởng thức.”
Theo anh, nhộng cọ thường xuất hiện trong những thân cây cọ đã được chặt. Sau khi cây cọ bị hạ, người trồng sẽ cắt bỏ phần ngọn và để phần thân này từ 15 đến 30 ngày. Đây là lúc khoa học của tự nhiên diễn ra, khi những con sâu xâm nhập vào phần ngọn và bắt đầu đẻ nhộng. Trong vòng một tháng, chúng sẽ tiêu thụ lõi và nõn bên trong thân cọ để phát triển. Nếu không thu hoạch đúng thời điểm, những con nhộng này sẽ trưởng thành và có thể bay đi.
Vì độ hiếm có và khó tìm, giá nhộng cọ cao gấp đôi đuông dừa. Tại Phú Thọ, nhộng cọ không được bày bán công khai, và nếu ai muốn sở hữu, thường phải nhờ người quen để đặt hàng trước từ những người sở hữu nhiều cây cọ. Theo thông tin khảo sát, giá nhộng cọ hiện dao động khoảng 350.000 đồng/kg. Với hương vị thơm ngon, béo ngậy và màu sắc hấp dẫn, nhộng cọ luôn nằm trong tình trạng cháy hàng.
Giá nhộng cọ hiện dao động khoảng 350.000 đồng/kg
Anh Thanh, một người bạn sống ở Cầu Giấy, Hà Nội, cho biết: “Sau một chuyến thăm bạn bè ở Phú Thọ, tôi đã được thưởng thức món nhộng cọ rang lá chanh và ngay lập tức bị cuốn hút bởi hương vị đặc biệt của nó. Món này quá ngon, tôi luôn nhờ bạn mình mua gửi xuống Hà Nội mỗi năm. Mặc dù giá cả có phần cao, nhưng sự kết hợp giữa nhộng cọ rang với lá chanh, cùng ly bia và xem bóng đá thật sự là một trải nghiệm tuyệt vời.”
Cũng chung sở thích ăn nhộng cọ, anh Giang từ Hà Đông chia sẻ thêm: “Nhộng cọ không chỉ có thể dùng sống với mắm ớt như đuông dừa, mà còn rất tuyệt khi được nướng trên than hoa hay xào với lá lốt. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể cho nhộng vào ống nứa có vài lát gừng rồi nướng trên lửa nhỏ, hương vị đều cực kỳ hấp dẫn.”
Để bắt được nhộng, những cây cọ có dấu hiệu hỏng thường được chặt hạ vào cuối tháng 12 âm lịch. Sau khoảng 3-4 tháng, người dân sẽ bổ dọc thân cây để thu hoạch. Một cây cọ lớn có khả năng cho từ 2-3 kg nhộng cọ.
Một cây cọ lớn có khả năng cho từ 2-3 kg nhộng cọ
Những người dân địa phương dành tình yêu và tâm huyết cho việc thu hoạch nhộng cọ, từ việc chặt cây cọ cho tới công đoạn thu hoạch. Điều này không chỉ thể hiện sự trân trọng nghề truyền thống mà còn góp phần gìn giữ những giá trị văn hóa đặc sắc của khu vực. Bên cạnh đó, món ăn này cũng đang ngày càng khẳng định vị thế của mình trong lòng thực khách từ khắp nơi, trở thành một lựa chọn không thể thiếu tại các nhà hàng và quán nhậu.
Trước đây, nhộng cọ không được nhiều người biết đến, nhưng nay đã trở thành một món đặc sản nổi tiếng tại các nhà hàng và quán nhậu ở Phú Thọ. Mỗi mùa, đông đảo du khách tìm đến để trải nghiệm món ăn này, mong muốn được thưởng thức hương vị độc đáo của nhộng cọ.
