Không phải tự nhiên mà người xưa ví công cha như núi cao, nghĩa mẹ như biển lớn. Núi là để con dựa dẫm, biển là để vỗ về con. Người cha là ngon đền soi sáng, người mẹ là ngọn đèn sưởi ấm con trong cuộc đời.
1. Nhân, trí của người cha quyết định hướng đi của gia đình
Nhân là nhân cách, trí tuệ. Người cha chính là đầu tàu của cả gia đình. Tính cách cao thượng, tầm nhìn rộng của người cha ắt sẽ đảm bảo gia đình có đường hướng phát triển đúng đắn.
Người Trung Quốc thường lấy câu chuyện về gia đình nhà giáo dục Trương Vũ Linh làm ví dụ điển hình cho việc người cha định hướng đi. Sinh thời, ông Trương là một người đàn ông "dị kỳ" trong mắt những người cùng thời: không chơi cờ, không hút thuốc, uống rượu, thích đọc sách...
Ông có 10 người con, 4 gái, 6 trai, tên ông đặt cho các con đều là ấp ủ những hy vọng lớn lao: con gái có thể vượt ra khỏi phạm vi nhỏ hẹp của ngôi nhà để bước ra ngoài thế giới, con trai có thể vẫy vùng thiên hạ, nhưng dù đi nơi đâu vẫn nhớ về gốc rễ, cội nguồn. Quan điểm bình quyền nữ giới của ông từng bị nhiều người chỉ trích, chê bai, tuy nhiên, những người con của ông Trương sau này trưởng thành đều thành danh, trở thành những nhân vật tiêu biểu trong lịch sử Trung Quốc hiện đại.
Do sự khác biệt trong phân công lao động xã hội, tâm sinh lý, bao đời nay người ta vẫn coi người cha là trụ cột của gia đình. Người cha có chuẩn mực thì vợ và các con mới được hưởng lợi. Nhất là trong những tình huống khó khăn, người cha là người nỗ lực để gồng gánh gia đình, giúp vợ còn vượt qua thử thách.
2. Tâm tính của người mẹ quyết định hòa khí gia đình
Bà Hồng Lan, tiến sĩ tâm lý học Đài Loan trong bài phát biểu của mình đã chỉ ra một nghiên cứu về não bộ đàn ông, phụ nữ cho thấy cảm xúc của phụ nữ vượt xa người đàn ông. Do đó, người mẹ là linh hồn của gia đình, tính cách của người mẹ quyết định hòa thuận của một gia đình. Khi người mẹ hạnh phúc thì gia đình hạnh phúc, và ngược lại, khi người mẹ buồn bã, lo lắng, gia đình cũng sẽ bất an.
So với đàn ông, phụ nữ nhạy bén hơn trong việc thể hiện cảm xúc bên trong và biết cách sử dụng sức mạnh của ngôn ngữ, cũng như cảm xúc. Chỉ cần người phụ nữ nở nụ cười, thì các thành viên còn lại trong gia đình đều thấy thư thái, khoẻ mạnh.
Mỗi đứa trẻ sinh ra như một tờ giấy trắng. Trẻ chịu nhiều ảnh hưởng bởi cách ứng xử của người mẹ. Người mẹ không kiểm soát được cảm xúc, hành vi sẽ khiến người con bị mất cân bằng cảm xúc khi lớn lên. Chính vì vậy, dù cuộc sống có bộn bề thử thách, lo toan, người mẹ cũng cần nhìn các con mình với nụ cười và những câu nói yêu thương nhất.
Chuyên gia Hồng Lan từng nói: "Khi bạn giáo dục một cậu con trai, đơn thuần bạn dạy dỗ một cậu con trai. Nhưng bạn giáo dục một cô gái, là bạn đang giáo dục cả một gia đình".
Nhà biên kịch nổi tiếng Liệu Nhất Mai từng chia sẻ quan điểm của mình: "Tôi không nghĩ rằng người vợ tốt là người chịu khó làm việc nhà. Tôi không nấu ăn, nhưng tôi tự tin rằng dành cho gia đình điều gì đó thật đặc biệt thì quan trọng hơn là nấu ăn. Con trai tôi vui vẻ, lạc quan, mục tiêu cuộc sống của nó là hạnh phúc. Tôi cảm thấy tự hào vì con, và cho rằng mình và chồng đã làm tốt vai trò người cha, người mẹ trong gia đình".