Khu vực này bao phủ một vùng biển rộng lớn, gồm cả các đảo đang tranh chấp mà Nhật Bản gọi là Senkaku, còn Trung Quốc gọi là Điếu Ngư.
 |
| Trung Quốc tuyên bố vùng phòng không trên biển Đông ngày 23/11. |
Thông báo của Bộ Quốc phòng Trung Quốc nêu rõ, tất cả các máy bay qua lại vùng phòng không nói trên phải thông báo trước kế hoạch bay; hồi đáp "lập tức và với thái độ chừng mực" qua sóng radio khi nhận được các yêu cầu nhận dạng từ nhà chức trách Trung Quốc; giữ liên lạc trong suốt quá trình bay; máy bay phải gắn logo và cờ hiệu rõ ràng.
Theo Tân Hoa Xã, các quy định có hiệu lực từ ngày 23/11 và không quân Trung Quốc đã tiến hành cuộc tuần tra đầu tiên trong ngày. Cuộc tuần tra có sự tham gia của các máy bay cảnh báo sớm cũng như máy bay chiến đấu.
Thiếu tướng hải quân Doãn Trác, chuyên gia quân sự nổi tiếng của Trung Quốc cho biết, mục đích của nước này khi lập vùng phòng không là tuần tra, theo dõi, kiểm soát và sử dụng các biện pháp để thực thi pháp luật. Nếu các máy bay đối phương không phối hợp hoặc từ chối kiểm soát radar, "một khi đã đi vào vùng trời của Trung Quốc thì sẽ bị bắn hạ".
Ông Doãn cho rằng vùng nhận dạng phòng không là rất cần thiết để đảm bảo an toàn phòng không cho các quốc gia ven biển.
 |
| Bản đồ thể hiện vùng nhận dạng phòng không chồng lấn của Trung Quốc và Nhật Bản. Đường màu xanh nét liền là vùng phòng không của Nhật Bản, màu đỏ là vùng Trung Quốc vừa tuyên bố hôm 23/11. Đường xanh đứt đoạn là vùng đặc quyền kinh tế của Nhật, màu đỏ là của Trung Quốc. |
Tuy nhiên, hai nước Mỹ - Nhật đang có những phản ứng mãnh liệt trước động thái này của Trung Quốc.
Nhà Trắng cho rằng những diễn biến này càng làm tăng mối quan hệ vốn đã căng thẳng trong khu vực về chủ quyền biển Đông. Bà cho biết thêm Mỹ đã bày tỏ quan ngại sâu sắc với phía Trung Quốc, đồng thời đang phối hợp chặt chẽ với các đồng minh và bạn hữu trong khu vực trước những diễn biến đáng quan ngại này.
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry khẳng định hành động đơn phương này là một nỗ lực để thay đổi hiện trạng ở Biển Đông. Ông nói: “Chúng tôi đã kêu gọi Trung Quốc nên thận trọng và kiềm chế; chúng tôi đang trao đổi với Nhật Bản và các bên bị ảnh hưởng khác trong khu vực.”.
Bên cạnh đó, Nhật Bản cũng có những động thái phản đối quy định về vùng nhận dạng phòng không trên bầu trời của Trung Quốc.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nhật Bản tuyên bố nước này đã gửi công hàm phản đối mạnh tới đại sứ quán Trung Quốc ở Tokyo. Nhật Bản khẳng định lần nữa rằng quần đảo thuộc về nước này và hành động của Trung Quốc là không thể chấp nhận được. "Việc đơn phương thiết lập các không phận như thế đã làm gia tăng căng thẳng quanh quần đảo Senkaku và có nguy cơ dẫn tới tình huống khó lường" - Bộ Ngoại giao Nhật Bản tuyên bố.
Cùng với hai nước Mỹ - Nhật, Hàn Quốc cũng đã lên tiếng phản đối động thái này của Bắc Kinh.
Theo thông báo từ Nhà Trắng, diễn biến mới ở vùng biển Hoa Đông sẽ là chủ đề được thảo luận trong chuyến thăm của Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden tới Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc vào đầu tháng 12 tới.
