Làm cha mẹ, bạn nắm giữ trọng trách nuôi dưỡng tương lai của đứa trẻ. Mọi phụ huynh đều khao khát nuôi dạy một đứa trẻ có lòng nhân ái, đạo đức tốt, biết thông cảm và can đảm. Nhưng những đức tính này không thể tự nhiên mà có được. Trẻ cần được giáo dục đầy đủ và cha mẹ chính là tấm gương sáng để trẻ noi theo. Đây là những yếu tố quan trọng giúp con bạn phát triển một cách toàn diện và mở rộng tương lai.
Dưới đây là danh sách 10 điều quan trọng bạn cần dạy cho con trước khi chúng bước sang tuổi lên 10.
Luôn tôn trọng bạn bè và những người xung quanh
Để trẻ học được cách kính trọng bạn bè và mọi người xung quanh, cha mẹ cần trở thành những tấm gương tích cực bằng cách biểu hiện sự tôn trọng với mọi người trong mọi tình huống, từ giao tiếp trực tiếp đến các việc làm thường nhật.
Cha mẹ cần dạy trẻ hiểu giá trị của việc lắng nghe và thấu hiểu các quan điểm khác biệt, sử dụng ngôn ngữ có văn hóa và tránh làm tổn thương người khác qua lời nói. Hãy khích lệ trẻ biết chia sẽ và hỗ trợ bạn bè, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết của việc xử sự công bằng và không phân biệt đối xử. Việc dạy trẻ biết ơn và thể hiện sự cảm thông với người khác cũng là những bài học quan trọng trong việc nuôi dưỡng lòng tôn trọng.
Đừng sợ phạm sai lầm
Bạn phải làm cho con hiểu rằng mắc phải sai lầm là điều tự nhiên của mọi người và quan trọng nhất là phải rút ra bài học từ những sai lầm đó. Tạo dựng một không gian an toàn nơi trẻ có thể thực hành và phạm sai lầm mà không sợ bị đánh giá là điều cần thiết.
Khi con mắc lỗi, hãy giữ vững sự điềm đạm và xem đó như một cơ hội để học hỏi chứ không phải là lúc để chỉ trích. Hãy khích lệ con tự phán xét và tìm ra hướng sửa sai. Và cuối cùng, dạy con rằng việc dám thừa nhận và sửa chữa những sai sót của mình là một phẩm chất đáng trân trọng.
Kiến thức quan trọng hơn điểm số
Bạn cần dạy con nhận thức rằng việc học không chỉ giới hạn ở việc đạt điểm số cao trong các kỳ thi mà quan trọng hơn là để nâng cao khả năng hiểu biết và phát triển kỹ năng cần thiết cho sự hiểu biết về thế giới.
Hãy khích lệ trẻ khám phá và đưa ra những thắc mắc về những đề tài mà trẻ hứng thú, thay vì chỉ chú trọng vào việc nhồi nhét kiến thức để vượt qua các bài thi. Tham gia vào cuộc trò chuyện với con về cách áp dụng những gì học được vào đời sống thực và giải thích rằng điểm số chỉ là một phần nhỏ trong quá trình học hành, trong khi việc nắm vững kiến thức và biết cách áp dụng nó trong tình huống cụ thể mới thực sự quan trọng.
Con có thể chia sẻ với bố mẹ bất cứ điều gì
Bạn có thể nói với con như sau: "Con yêu, bất cứ điều gì con đang nghĩ hay cảm nhận, con đều có thể mở lòng với bố mẹ. Bố mẹ luôn ở đây để lắng nghe con, dù con có vui sướng hay buồn bã, lo âu hay bất cứ vấn đề nào khác mà con đang gặp phải. Khi con chia sẻ, bố mẹ và con sẽ cùng nhau giải quyết mọi thứ và con sẽ không bao giờ phải một mình chịu đựng mọi điều."
Hãy tự bảo vệ chính mình
Cần chuẩn bị cho trẻ những công cụ và thông tin quan trọng để chúng có thể tự tin xử lý các tình huống khó khăn. Hướng dẫn trẻ cách nhận diện nguy hiểm và những phương án hành động an toàn khi đối mặt với nguy cơ hoặc mối đe dọa. Việc học một số kỹ năng tự vệ cơ bản có thể giúp ích trong việc này. Đồng thời, hãy khích lệ trẻ xây dựng lòng tự trọng và khả năng tự bảo vệ mình khi cần thiết, và dạy chúng cách tìm sự hỗ trợ từ người lớn nếu cảm thấy bất kỳ mối nguy hiểm nào.
Hãy đặt câu hỏi khi con không hiểu
Hãy ủng hộ sự tò mò của trẻ và khích lệ chúng mạnh dạn khám phá. Tạo ra một không gian an toàn để trẻ cảm thấy thoải mái khi thừa nhận những gì chúng chưa biết. Khi trẻ hỏi bất cứ điều gì, hãy lắng nghe một cách nghiêm túc và phản hồi một cách nhẫn nại và toàn diện, để cổ vũ tinh thần hỏi đáp của trẻ. Bạn cũng nên dạy trẻ cách đặt những câu hỏi rõ ràng, có mục tiêu và khuyến khích chúng tự mình tìm kiếm thông tin từ sách vở hay các nguồn khác.
Học cách nói "không"
Cần hướng dẫn trẻ nhận thức rõ về quyền lợi cá nhân của mình và cách thiết lập ranh giới với người khác. Trao đổi với trẻ về ý nghĩa của quyết định cá nhân và tầm quan trọng của từ "không" như một phương tiện để bảo vệ quyền của chúng. Tổ chức các bài tập giả lập để trẻ có cơ hội rèn luyện cách từ chối một cách văn minh và quả quyết. Bạn cũng nên làm gương cho trẻ bằng cách xuất hiện như một hình mẫu về cách từ chối một cách lễ phép và tự tin trong đời sống thường ngày.
Biết trân trọng sức khỏe của chính mình
Hãy trở thành hình mẫu cho con bằng cách duy trì một cuộc sống khoẻ mạnh thông qua việc luyện tập thể chất thường xuyên, ăn uống cân đối và có giấc ngủ đầy đủ. Giáo dục trẻ về giá trị của sức khỏe và ảnh hưởng của nó đối với mọi mặt trong cuộc sống là rất quan trọng. Hãy khích lệ con tham gia các hoạt động vận động, chỉ dẫn con cách lắng nghe những tín hiệu từ cơ thể và phân biệt lúc cần phải dừng lại để nghỉ ngơi. Bên cạnh đó, dạy con về việc duy trì sức khỏe tâm thần, học cách thả lỏng và kiểm soát căng thẳng cũng là điều cần thiết.
Học tập là một con đường dài, đừng nản chí
Hãy làm cho trẻ thấy được tầm quan trọng của sự kiên nhẫn và làm việc chăm chỉ. Kể cho con nghe những câu chuyện về những người đã đạt được thành công do không bao giờ từ bỏ mục tiêu học vấn của họ, kể cả khi đối mặt với trở ngại.
Hãy giáo dục trẻ rằng mỗi lần thất bại là một cơ hội học hỏi và phát triển. Cùng con đề ra các mục tiêu học tập cụ thể cho cả ngắn hạn và dài hạn, và hãy nhớ khen ngợi mỗi bước tiến, dù là nhỏ, để khích lệ con không ngừng nỗ lực. Hãy nuôi dưỡng tinh thần tự lập và khả năng tự học ở con, cũng như hướng dẫn con cách sắp xếp thời gian và đặt ưu tiên cho việc học, giúp con không bị áp lực hay lạc lối trong học tập.
Ba mẹ luôn ủng hộ mọi quyết định của con
Bạn có thể truyền tải tình cảm và sự ủng hộ của mình bằng cách nói: "Con à, dù con đang đối mặt với bất kỳ quyết định nào, hãy nhớ rằng ba và mẹ luôn ở đây để hỗ trợ con. Chúng ta rất tin tưởng vào năng lực và sự chọn lựa của con. Hãy giữ vững niềm tin vào chính mình, và biết rằng dù con làm gì, tình yêu và sự hỗ trợ của ba mẹ dành cho con sẽ không bao giờ thay đổi."
