Từ rất xa xưa, dân gian thường có câu: "Tào khang chi thê bất hạ đường, Bần tiện chi giao mạc khả vong", nghĩa là vợ chồng lấy nhau từ lúc khổ cực chẳng nên bỏ, bạn bè kết giao từ thuở hèn chẳng nên mất. "Tào Khang chi thê" trong cây này nghĩa là người vợ tào khang.
“Tao” hay người Việt thường gọi thành “tào” có nghĩa là bã rượu sau khi chưng cất. “Khang” có nghĩa là cám, cám từ vỏ của hạt gạo, hạt lúa mì hay hạt kê.
Vậy tại sao người đàn ông thời xưa lại gọi vợ mình là bã rượu và cám gạo?
Nguồn gốc từ 2 từ này được xuất phát từ câu chuyện của một vị quan hiền lương thời dưới triều vua Quang Võ. Ông tên là Tống Hoằng, tính tình chính trực lại có tình nghĩa. Vua Quang Võ có người chị gái là Hồ Dương công chúa đã góa chồng, người này lại đem làm ái mộ Tống Hoằng.
Một hôm, vua Quang Võ cho gọi Tống Hoằng và bảo rằng: "Người đời có câu, giàu đổi bạn, sang đổi vợ, người có cho vậy là chuyện thường tình chăng?". Nghe thấy lời của vua, Tống Hoằng, người có tình nghĩa, có đức độ đã có vợ, lấy nhau từ thuở hàn vi liền trả lời: "Thần thưa, tào khang chi thê bất khả hạ đường, bần tiện chi giao mạc khả vong" (nghĩa là thần nghĩ rằng, bạn bè từng chơi với mình lúc nghèo nàn thì khi mình giàu sang cũng chẳng nên quên, còn người vợ từng chịu hoạn nạn với mình thì khi phú quý cũng không nên bỏ). Câu trả lời của Tống Hoằng đã khiến cho vua Quang Võ và Hồ Dương công chùa liền bỏ ngay ý định và càng cảm kích ông hơn.
Tào khang theo nghĩa đen là hai thứ chỉ dùng để chăn nuôi, cho động vật ăn, vậy mà con người cùng nhau đi qua giai đoạn đó, ý nói cùng nhau ở quãng thời gian khổ cực nhất. Người vợ Tào Khang chính là người ở bên chồng lúc khó khăn hoạn nạn, cùng chồng vượt qua mọi thử thách để giữ gìn hạnh phúc gia đình.
Văn hóa truyền thống giảng rằng: “Một ngày vợ chồng trăm ngày ân”. Hôn nhân là sự ban ơn của đất trời và cha mẹ. Người xưa rất biết giữ đạo vợ chồng, vì vậy họ sẽ không vì lợi lộc vinh hoa trước mắt mà quên đi ân huệ mà mình đã nhận được.
