Lương hưu có được tăng khi thực hiện cải cách tiền lương không?
Theo quy định tại khoản 1 Điều 10 Nghị định 115/2015/NĐ-CP, đối với những người lao động thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định bắt đầu tham gia bảo hiểm xã hội trước ngày 01 tháng 01 năm 2016, tiền lương đã đóng bảo hiểm xã hội để làm căn cứ tính mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội sẽ được điều chỉnh theo mức lương cơ sở tại thời điểm hưởng chế độ.
Vì vậy, khi thực hiện cải cách tiền lương 2024 bãi bỏ mức lương cơ sở thì việc xác định tiền lương đã đóng bảo hiểm xã hội để làm căn cứ tính mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội đối với những đối tượng này sẽ xảy ra bất cập so với quy định hiện hành.
Theo đó, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cũng đã đề nghị, cải cách tiền lương khu vực công phải đi đôi với cải cách tiền lương khu vực doanh nghiệp và điều chỉnh một cách phù hợp tiền lương của người nghỉ hưu và các đối tượng xã hội khác.
Như vậy, đối với những đối tượng đã nghỉ hưu trước khi thực hiện cải cách tiền lương thì có thể khi thực hiện cải cách tiền lương đồng thời cũng sẽ điều chỉnh chế độ tiền lương hưu của người nghỉ hưu cho phù hợp với quy định mới về cải cách tiền lương.
Ngoài ra, tại khoản 1 Điều 7 Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định về cách tính tiền lương hưu như sau:
Lương hưu hằng tháng = Tỷ lệ hưởng hằng tháng x mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH
Theo quy định trên, tiền lương hưu được tính dựa vào tỷ lệ hưởng và mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
- Trường hợp đã nhận tiền lương mới (đã tăng theo cải cách tiền lương) và nghỉ hưu sau thời điểm thực hiện cải cách tiền lương thì mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH sẽ tăng.
2 trường hợp không được tăng lương hưu sau cải cách
Theo phân tích, có 02 trường hợp cán bộ không được tăng lương hưu sau cải cách tiền lương như sau:
Trường hợp 01: Không thuộc đối tượng tăng lương hưu theo quy định
Như các quy định trước đây, khi điều chỉnh lương hưu thì không phải đối tượng nào cũng sẽ được tăng lương lưu.
Cụ thể, khi có văn bản chính thức về việc điều chỉnh tiền lương hưu, nội dung văn bản sẽ quy định rõ về đối tượng được điều chỉnh. Do vậy, nếu người tham gia BHXH không thuộc các đối tượng được điều chỉnh trong văn bản đó thì sẽ không được tăng lương hưu.
Trường hợp 02: Không được tăng lương khi cải cách tiền lương
Đối chiếu Mục II Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018, việc cải cách tiền lương sẽ thực hiện trên tinh thần là không làm giảm lương. Khi cải cách tiền lương 2024 làm tăng lương của các đối tượng tham gia BHXH thì mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH của các đối tượng này cũng sẽ tăng.
Vì mức lương hưu được tính từ mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH và tỷ lệ hưởng lương hưu. Nên, nếu quy định về tỷ lệ hưởng lương hưu không thay đổi, mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH tăng -> mức lương hưu cũng sẽ tăng.
Theo những phân tích trên thì xét trong trường hợp cải cách tiền lương 2024 làm tăng lương, để được tăng lương hưu theo đợt cải cách tiền lương, người tham gia BHXH cần đáp ứng các điều kiện sau:
- Đủ điều kiện hưởng lương hưu;
- Người tham gia BHXH phải nghỉ hưu sau thời điểm cải cách tiền lương và đã có khoảng thời gian hưởng mức lương tăng trước đó.
Cán bộ không đáp ứng các điều kiện nêu trên thì sẽ không được tăng lương hưu.
