Cá là thực phẩm giàu protein, omega-3, vitamin và khoáng chất, mang lại nhiều lợi ích cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch. Tuy nhiên, một số kết hợp thực phẩm có thể làm giảm giá trị dinh dưỡng, gây khó tiêu hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe. Dưới đây là các lưu ý phổ biến dựa trên các khuyến cáo dinh dưỡng.
Tránh ăn cá cùng gan động vật
Gan lợn, gan bò chứa nhiều đồng – một kim loại có thể xúc tác oxy hóa vitamin C dồi dào trong cá, làm giảm hiệu quả hấp thu dưỡng chất của cả hai. Ngoài ra, sự kết hợp này đôi khi gây khó chịu tiêu hóa hoặc dị ứng ở một số người. Nếu muốn dùng cả hai, hãy cách nhau ít nhất 4 giờ để cơ thể xử lý riêng biệt.
Hạn chế cá với sữa bò
Sữa giàu canxi, cá giàu magiê và protein. Khi kết hợp, chúng có thể hình thành hợp chất khó hấp thu, ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa khoáng chất. Đặc biệt với gỏi cá sống hoặc sashimi, nên tránh uống sữa ngay sau đó để giảm nguy cơ khó chịu dạ dày. Tốt nhất chờ 1-2 giờ trước khi dùng sữa.
Trái cây chát
Những loại quả này chứa tanin – hợp chất tạo vị chát. Tanin dễ liên kết với protein trong cá, hình thành phức hợp khó tiêu hóa, dẫn đến đầy hơi, táo bón hoặc khó chịu bụng. Hãy ăn cách nhau ít nhất 2 giờ để tránh tương tác này.
Một số loại đậu
Đậu chứa chất ức chế trypsin – enzyme quan trọng giúp phân giải protein. Khi ăn chung với cá (nguồn protein cao), quá trình tiêu hóa bị cản trở, dễ gây đầy bụng, chướng hơi. Nên hạn chế kết hợp, đặc biệt trong các món đậu phụ kho cá hoặc salad đậu.
Cà phê hoặc đồ uống chứa caffeine
Caffeine và axit trong cà phê kích thích dạ dày, kết hợp với protein cá có thể gây ợ nóng, khó tiêu. Ngoài ra, caffeine làm tăng nhịp tim, trong khi một số chất trong cá ảnh hưởng hệ thần kinh, dẫn đến hồi hộp hoặc lo âu ở người nhạy cảm.
Thực phẩm giàu tinh bột
Kết hợp cá với tinh bột cao làm tăng calo và carbohydrate đột ngột, giảm chỉ số đường huyết bữa ăn, khiến nhanh đói và thèm ăn hơn. Điều này không tối ưu cho kiểm soát cân nặng hoặc ổn định năng lượng.
Thực phẩm chiên rán, chế biến sẵn
Cá giàu omega-3 lành mạnh, nhưng khi ăn kèm đồ chiên ngập dầu (khoai tây chiên, gà rán) sẽ trung hòa lợi ích này do chất béo bão hòa và trans fat cao. Lâu dài tăng nguy cơ tim mạch, béo phì.
Để tận dụng tối đa dinh dưỡng từ cá, hãy ưu tiên chế biến hấp, nướng hoặc luộc, kết hợp rau củ tươi và ăn đa dạng. Nếu có vấn đề sức khỏe (dị ứng, tiêu hóa yếu), nên tham khảo bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Ăn uống hợp lý giúp cá trở thành "siêu thực phẩm" thực sự!
