Quan niệm của Đông y về thừa cân, béo phì
Nền y học cổ truyền Đông Á cung cấp nhiều biện pháp an toàn và hiệu quả để giảm trọng lượng và mỡ thừa, kể cả việc sử dụng các loại thuốc thảo dược, kỹ thuật điện châm, cấy chỉ, và nhĩ châm. Đồng thời, việc bổ sung các món ăn được chế biến từ các bài thuốc cổ truyền có vai trò trong việc giảm lượng mỡ và phục hồi sự cân bằng âm dương của cơ thể.
Thói quen ít vận động như nằm hoặc ngồi lâu có thể gây tắc nghẽn lưu thông khí và cản trở quá trình chuyển hóa, dẫn đến sự tích tụ mỡ và béo phì. Những cảm xúc mạnh mẽ như quá vui, buồn, hoặc giận dữ cũng có thể gây ứ trệ khí huyết, làm mất đi sự điều tiết của gan và lá lách, ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa và dẫn đến sự tích tụ mỡ thừa.
Béo phì thường xuất hiện khi có một sự mất cân bằng giữa yếu tố hư (yếu) bên trong và thực (mạnh) bên ngoài, liên quan đến sự suy yếu của năng lượng cơ bản trong các cơ quan như lá lách, gan, túi mật, phổi và tim. Ở mức độ nhẹ, người bệnh có thể hoạt động bình thường.
Ở mức độ trung bình đến nặng, người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi, nóng trong người, ra mồ hôi nhiều, lo lắng, cảm giác trống rỗng trong ngực, đầy bụng, đau lưng, táo bón, suy giảm chức năng sinh dục, và phụ nữ có thể gặp rối loạn kinh nguyệt.
Để điều trị tình trạng thừa cân và béo phì, Đông y nhấn mạnh vào ba nguyên tắc chính: điều chỉnh chế độ ăn uống, thay đổi lối sống và thực hiện các hoạt động thể chất một cách đều đặn. Các phương pháp điều trị cụ thể sẽ phụ thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân và cơ quan nào bị ảnh hưởng, nhằm mục tiêu khôi phục sự cân bằng âm dương trong cơ thể.
Ngoài ra, việc kết hợp các phương pháp điều trị như dùng thuốc, điện châm, cấy chỉ, nhĩ châm, việc áp dụng các món ăn từ bài thuốc Đông y cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ giảm cân và giảm mỡ.
Món ăn bài thuốc giảm béo, giảm mỡ
Cháo lá sen
Thành phần cần chuẩn bị bao gồm 20-30 gam lá sen và 100 gam gạo tẻ. Lá sen được nấu sôi để tạo ra nước cốt đặc, sau đó dùng nước này để nấu cháo.
Trong nền y học truyền thống, lá sen được biết đến với khả năng làm mát cơ thể và giải tỏa cơn khát. Lá sen chứa hoạt chất flavonoid quercetin, có đặc tính chống oxy hóa, bảo vệ tế bào, giúp giảm lượng đường và mỡ trong máu, và có hiệu quả trong việc hạ huyết áp.
Trà sơn tra
Cần chuẩn bị: 30 gram sơn tra. Sơn tra được đun trong nước để pha thành đồ uống.
Quả sơn tra, với hương vị ngọt và chua, được sử dụng như một loại dược liệu hỗ trợ tiêu hóa, kích thích lưu thông máu và tăng cường khí lực. Các nghiên cứu khoa học đã chỉ ra khả năng của sơn tra trong việc giảm cholesterol, làm cho nó trở thành một lựa chọn phổ biến trong việc điều trị bệnh béo phì và cholesterol cao.
Ngoài ra, sơn tra còn giúp thúc đẩy tiết dịch vị, cải thiện quá trình tiêu hóa, giảm triệu chứng đầy hơi và khó tiêu do thức ăn chứa nhiều protein và chất béo.
Trà sơn tra kết hợp thảo quyết minh, mạch nha
Danh sách nguyên liệu bao gồm: 30 gam sơn tra, 15 gam thảo quyết minh, 30 gam mạch nha, 3 gam lá sen, 3 gam trà xanh, và một lượng đường phèn thích hợp. Trước tiên, đun sôi sơn tra, thảo quyết minh và mạch nha trong khoảng một giờ. Tiếp theo, thêm lá sen và trà xanh cùng với lượng đường phèn vừa đủ vào nồi và tiếp tục đun thêm một thời gian. Cuối cùng, lọc lấy nước để uống hàng ngày thay cho trà thông thường.
Ngoài sơn tra, các thành phần khác như thảo quyết minh, mạch nha, lá sen và trà xanh cũng được biết đến với khả năng hỗ trợ giảm cholesterol máu, tốt cho tim mạch và ngăn ngừa bệnh xơ vữa động mạch.
Canh bí đao trần bì
Các thành phần cần chuẩn bị: 200g bí đao, 3 lát gừng tươi và 10g trần bì. Bí đao giữ nguyên vỏ và hạt, rửa sạch và cắt thành từng miếng nhỏ. Đun sôi nước, sau đó thả bí đao vào, thêm gừng và trần bì cùng một chút muối, nấu cho đến khi bí đao mềm và có thể ăn được.
Bí đao, còn được gọi là quả đông qua, có vị ngọt, tính hơi mát, đi vào các kinh phế, vị và ruột, giúp thanh nhiệt, thải loại độc tố, chuyển hóa chất đàm, và loại bỏ giun. Quả này giàu chất khoáng và dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe. Bí đao còn có tác dụng thúc đẩy quá trình trao đổi chất, giúp đốt cháy chất béo và chuyển hóa chúng thành năng lượng, hỗ trợ giảm cân hiệu quả.
Trần bì hỗ trợ cải thiện chức năng của tỳ và có lợi ích trong việc loại bỏ độc tố, kết hợp với gừng và bí đao để tăng cường hiệu quả giảm cân.
Bí đao cũng có thể được sử dụng trong các món ăn khác như canh, hầm, kho hoặc luộc, như canh bí đao hầm xương, bí đao nấu với vỏ bưởi, cháo bí đao, để làm phong phú thêm cho thực đơn hàng ngày.
Cháo củ mài
Hãy chuẩn bị 30g củ mài và 100g gạo tẻ. Nấu củ mài, có thể sử dụng dạng tươi hoặc đã sấy khô, cùng với gạo tẻ để làm cháo. Đợi cho đến khi cháo chín mềm, sau đó thưởng thức món cháo này trong lúc còn nóng.
Củ mài, còn được biết đến với tên gọi hoài sơn, giàu protein, vitamin và các khoáng chất vi lượng. Nó có khả năng hiệu quả trong việc ngăn cản quá trình lắng đọng lipid trong máu trên bề mặt của các mạch máu, từ đó giúp phòng ngừa các bệnh liên quan đến rối loạn lipid máu và tim mạch. Theo y học truyền thống, củ mài được coi là một dược liệu có công dụng củng cố khí thận, bồi bổ tỳ vị và có tác dụng thanh nhiệt, tạo tân dịch.
Canh rong biển nấu đậu xanh
Chuẩn bị 100g rong biển và 100g đậu xanh để nấu thành một nồi canh. Thêm gia vị theo khẩu vị và dùng canh này khi còn nóng, mỗi ngày một lần.
Rong biển là thực phẩm giàu giá trị dinh dưỡng và có nhiều lợi ích sức khỏe, bao gồm khả năng làm giảm cholesterol, hạ huyết áp, và detox cơ thể. Khi kết hợp với đậu xanh, món canh này không chỉ giúp giải khát mà còn có công dụng thanh nhiệt, giải độc và giúp giảm áp lực cho cơ thể.
Cháo bo bo hầm hạt sen
Hãy chuẩn bị 30g hạt ý dĩ (hạt bo bo), 20g hạt sen và 100g gạo tẻ. Đầu tiên, nấu cháo từ gạo tẻ, sau đó thêm hạt ý dĩ và hạt sen vào ninh cùng cho đến khi tất cả nguyên liệu chín mềm. Món cháo này nên được thưởng thức nóng, hai lần mỗi ngày.
Hạt ý dĩ chứa hàm lượng chất xơ cao, giúp kéo dài cảm giác no và quản lý hiệu quả nhu cầu ăn uống, là lựa chọn lý tưởng cho những người đang theo dõi chế độ ăn để giảm cân hoặc giảm mỡ.
Trà ý dĩ
Chuẩn bị 100g hạt ý dĩ, rang chúng cho đến khi chúng chuyển sang màu vàng nâu. Tiếp theo, đun sôi hạt ý dĩ đã rang trong 1 lít nước trong vòng 20 phút. Để cho nước ý dĩ nguội tự nhiên, nó sẽ có một hương thơm dịu nhẹ. Uống nước này hàng ngày như trà có thể mang lại lợi ích cho sức khỏe.
Nước râu ngô
Lấy một nắm râu ngô tươi. Đun sôi nước và thêm râu ngô vào, tiếp tục đun cho đến khi nước có màu nâu thì ngừng bếp. Sử dụng nước này để uống và có thể thêm một ít nước cốt chanh để tăng thêm hương vị.
Râu ngô được coi trong y học cổ truyền là có vị ngọt, tính không nóng không lạnh, hỗ trợ cho gan và thận. Nó được dùng để điều trị các vấn đề như giảm sưng, viêm gan, viêm túi mật, sỏi mật, tăng cường chức năng tiểu tiện, và cao huyết áp.
Thường xuyên uống nước râu ngô có thể giúp hạ lượng đường trong máu, chống oxy hóa, cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm cân một cách hiệu quả.