Mạnh Tử đã một lần nói: "Ngôn nhân chi bất thiện, đương như hậu hoạn hà?", tức là: Nếu ta nói về những điều không tốt của người khác, liệu chúng ta có thể tránh khỏi tai vạ và hậu quả tiêu cực sau này không? Do đó, để tránh rơi vào rắc rối từ những lời nói mình phát ngôn, chúng ta cần hết sức chú ý đến cách sử dụng ngôn từ của mình. Không chỉ tránh làm tổn thương người khác bằng lời nói, mà còn giúp chúng ta xây dựng thêm nhiều mối quan hệ tốt đẹp.
Có một câu chuyện cổ xưa kể rằng: Một người vô gia cư mong ước có thể ngồi trên đài sen.
Bồ Tát xuất hiện và nói: "Được, chỉ cần ngươi giữ im lặng".
Người vô gia cư ngồi trên đài sen và nhìn thấy mọi người quỳ xuống kính phục, hắn rất hạnh phúc.
Một người giàu có quỳ xuống cầu xin đức lượng. Khi đứng lên, anh ta vô tình làm rơi túi tiền xuống đất. Không lâu sau, một người đàn ông nghèo quỳ xuống và xin một khoản tiền để nuôi mẹ.
Khi người đàn ông nghèo đứng lên, anh ta thấy túi tiền và nghĩ rằng Bồ Tát đã xuất hiện.
Người đàn ông vô gia cư không thể kiềm chế nổi và la lên: "Tội nghiệp, số tiền này không phải của anh".
Bồ Tát thở dài: "Nếu ngươi không nói lên điều đó, người nghèo đã thể hiện lòng hiếu thảo, còn người giàu cũng đã có cơ hội thể hiện lòng nhân ái".
Người đàn ông vô gia cư nhận ra, lời nói có thể là tấm gương phản chiếu trí tuệ của một người.
Có rất nhiều điều không thể nói ra một cách bất cẩn. Nếu muốn gia đình hòa thuận và thịnh vượng, mọi thành viên đều cần sống trong tình yêu thương và hòa mình với nhau. Bằng cách kiểm soát lời nói của mình, chúng ta có thể tạo nên một môi trường tích cực và xây dựng mối quan hệ theo hướng tích cực.
1. Đừng vạch trần chuyện riêng tư của gia đình mình
Thực tế cho thấy khi một người tiết lộ những chi tiết riêng tư về gia đình, họ đang mở cửa cho người khác "lợi dụng" những điểm yếu này. Quyền riêng tư thường là điểm yếu nhất trong gia đình và cũng là mảnh đất phù hợp để bị lợi dụng như một đòn bẩy.
Trong "Nhị khắc phách án kinh kỳ", Mạc Đại có chồng là Từ Đức, người làm nha môn và thường xuyên phải làm việc xuyên đêm. Mạc Đại, người thích nói nhiều, vô tình tiết lộ với hàng xóm Dương Nhị Lang về việc chồng cô thường xuyên không ở nhà vào ban đêm. Cô nghĩ rằng việc chia sẻ thông tin với hàng xóm chỉ là chuyện bình thường.
Tuy nhiên, Dương Nhị Lang đã quyết định đến nhà Mạc Đại khi Từ Đức không có mặt. Sự kiện này nhanh chóng trở thành đề tài nói chung trong cộng đồng.
Tức giận, Từ Đức nói với Mạc Đại: "Chuông không kêu nếu không rung, trống không kêu nếu không đánh. Nếu không muốn người khác biết, hãy tránh làm điều đó. Hãy thận trọng hơn trong tương lai."
Mặc Đại, sau khi bị chồng mắng, cảm thấy xúc phạm và quyết định bỏ trốn theo Dương Nhị Lang. Như vậy, một gia đình hạnh phúc đã bị tan rã.
Có những người ngoại vi luôn thích nghe bạn chia sẻ về vấn đề gia đình, chờ đợi để lợi dụng khi gia đình bạn rơi vào khó khăn.
Như Mạnh Tử từng nói: "Hành hữu bất đắc, phản cầu chư kỷ." Khi gặp vấn đề, hãy quay đầu lại và tự kiểm tra bản thân, đảm bảo rằng chúng ta duy trì lòng nhân ái và đạo hiếu ở nguyên bản, cả trong lời nói và hành động.
Nếu có vấn đề trong gia đình, hãy giải quyết nó nội bộ mà không nói chuyện với người ngoại vi. Hãy chú trọng đến chăm sóc bản thân, thiết lập và tuân theo các quy tắc để giảm thiểu khó khăn. Nếu chuyện trong gia đình không trở nên rộng lớn, tình hình sẽ không tồi tệ hơn, và tương lai sẽ tiếp tục bình yên.
2. Đừng chỉ trích người khác
Nếu trong gia đình bạn xuất hiện một số điều tai tiếng, khả năng cao là tình huống tương tự cũng xảy ra trong những gia đình khác. Nếu bạn thường xuyên đề cập đến những khía cạnh tiêu cực của gia đình mình mà không quan tâm đến điều tốt đẹp, điều này cũng sẽ không mang lại kết quả tích cực.
Một câu chuyện xuất phát từ thời Trương Tri Thường khi còn ở thái học viện làm nổi bật vấn đề này. Khi nhận được 10 lạng vàng từ một gia đình, Trương Tri Thường bị một người bạn cùng phòng lẻn trộm và lấy mất số vàng đó. Quan viên học viện sau đó triệu tập nhóm người cùng phòng để kiểm tra hành lý. Tuy nhiên, khi tìm thấy số vàng, Trương Tri Thường từ chối nhận: "Đây không phải vàng của tôi."
Đêm đó, người bạn cùng phòng bí mật trả lại số vàng trong ống tay áo của Trương Tri Thường. Anh chàng biết đến hoàn cảnh khó khăn của đồng phòng, nên quyết định tặng một nửa số vàng lại cho họ.
Trương Tri Thường việc tặng vàng cho bạn là điều dễ hiểu, nhưng việc từ chối khi tìm thấy số vàng để bảo vệ nhân phẩm cho người khác, đó là hành động cao cả mà không phải ai cũng có thể thực hiện.
Trong cuộc sống, sự đồng cảm là yếu tố quan trọng, đòi hỏi chúng ta nhìn nhận vấn đề từ góc độ của người khác và thể hiện tình cảm của mình một cách chín chắn.
Bạn chưa bao giờ trải qua cuộc sống của người khác và không thể hiểu đầy đủ về họ, nhưng nếu bạn cố gắng hết mình để đồng cảm và đặt mình vào vị trí của họ, bạn sẽ có khả năng đưa ra những quyết định đúng đắn và tránh làm tổn thương họ bằng lời nói.
Trong các tình huống khi người khác than phiền với bạn về công việc hoặc gia đình, nếu bạn có thể chấp nhận mà không lan truyền nỗi buồn của họ, điều này sẽ giữ vững lòng khoan dung. Đặc biệt, khi đối mặt với nhiều người, hãy giữ vai trò người lắng nghe và hạn chế lời nói.
Như mọi người thường nói: "Mọi vụ bê bối đều kết thúc ở người trí giả." Nếu bạn không đàm thoại về người khác, bạn sẽ trở thành người sáng suốt. Tại sao bạn không thực hiện điều này? Sau khi mọi người nhận ra lòng cao thượng và tư duy của bạn, họ chắc chắn sẽ đánh giá cao và xem bạn như một người có đạo đức tốt và đáng kính trọng.
Có một câu nói rằng: "Nếu không có tinh thần hòa thuận thì gia đình sẽ không thịnh vượng; nếu không có tinh thần bạo lực thì gia đình sẽ không suy tàn." Một môi trường không thân thiện không thể nuôi dưỡng một gia đình thịnh vượng. Hãy trở thành người biết giữ im lặng đúng lúc và nuôi dưỡng trái tim lương thiện, cuộc sống của bạn sẽ ngày càng trở nên tốt đẹp và thịnh vượng.
