Xôi là món ăn không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của người Việt và đặc biệt nó thường xuất hiện trong thực đơn mâm cỗ. Xôi có thể kết hợp với rất nhiều nguyên liệu ăn kèm, xôi gà, xôi ruốc, xôi chim... Nhiều chị em chỉ vì ngại tốn thời gian mà thường phải mua xôi sẵn ngoài hàng, nhiều khi tốn kém lại không đạt như mong muốn.
Để xôi dẻo tơi, thơm ngon, để sang ngày hôm sau vẫn dẻo thì phần gạo rất quan trọng. Gạo nếp quyết định 70% độ ngon của xôi. Tốt nhất chúng ta dùng gạo nếp cái hoa vàng. Bạn nên chọn loại nếp có màu trắng đục, hạt đều, căng bóng. Bạn có thể nhai thử vài hạt để chọn gạo có vị ngọt tự nhiên, thơm mùi lúa mới.
Cách làm
- Bước 1: Lấy 500g gạo nếp, không cần vo hay ngâm gạo.
- Bước 2: Đun sôi 1 lít nước rồi đổ gạo vào, lấy muôi đảo liên tục dưới đáy nôi để không bị bén nồi. Sau khoảng 2 đến 3 phút, thấy bên ngoài hạt gạo có 1 lớp trong mỏng bao quanh thì tắt bếp đổ ra rá, vo sạch hết cái nhớt rồi để ráo. Chị em nhớ vo thật sạch cho hết nhớt gạo.
- Bước 3: Sau cùng cho gạo vừa vo sạch ở trên xóc ít muối, cho lên xửng (nồi chõ) hấp khoảng 10 đến 15 phút là xôi chín (tuỳ thuộc lượng gạo mọi người kiểm tra rồi chỉnh thời gian.)
Với cách làm trên, xôi để sang ngày sau vẫn dẻo mà tơi xôi thời gian nhanh, không cần phải ngâm gạo hoặc đồ 2 lần.
Nếu muốn nấu xôi lạc dừa thêm công đoạn sau:
+ Lạc rửa sạch, vứt bỏ hạt lép, hỏng rồi cho vào nồi luộc chín mềm. Khi lạc chín, cho ra rổ để nguội rồi xát hết phần vỏ bên ngoài của lạc.
+ Quay lại bước 3: Cho gạo cùng lạc đã luộc vào nồi chõ, xóc cùng 1/2 thìa cà phê muối. Đặt lên bếp, đồ xôi trong khoảng 20 đến 25 phút.
+ Dừa nạo cho ra đĩa.
+ Nước cốt dừa hoà vào nước nóng. Khi xôi chín dưới đều nước cốt dừa lên xôi, xới đều cho nước cốt dừa ngấm. Tiếp đến rải đều dừa nạo lên trên mặt xôi. Đậy vung lại cho nước xôi thêm 5 phút. Sau đó xới đều cho dừa được trộn đều vào xôi.Thêm vào xôi 2 thìa đường, xới đều rồi tắt bếp.
Nếu muốn tạo màu cho xôi
Các món xôi màu xanh, màu vàng, màu tím được tạo màu từ các nguyên liệu tự nhiên như màu xanh của lá dứa, màu vàng của nghệ, màu tím của nếp cẩm… Để xôi có màu sắc đẹp, bạn giã các loại lá, củ, vắt lấy nước trộn vào gạo trước khi đem đồ xôi.
Lưu ý khi đồ xôi
+ Muốn nấu xôi ngon, xôi chín đều, khi cho gạo vào chõ hấp, bạn dùng tay vốc từng nắm gạo, trải nhẹ nhàng từng lớp vào chõ, để một hai lỗ ở phía giữa chõ để hơi nước tỏa đều. Dùng một chiếc khăn ẩm trùm bên ngoài chõ hấp xôi để giữ nhiệt, giúp xôi không bị mất nước.
+ Canh lượng nước: Lượng nước đổ dưới nồi hấp chỉ nên chiếm khoảng 1/3 dung tích nồi. Để nước nhiều quá, khi sôi, nước sẽ bốc hơi mạnh, làm phần xôi phía dưới bị nhão và nát. Nếu chưa có kinh nghiệm, bạn nên cho vào nồi, đặt lên mặt nước một chiếc đĩa sứ, khi nồi nước có tiếng kêu lạch cạch, đó là dấu hiệu cạn nước, đáy đĩa chạm vào nồi. Lúc này, nếu xôi chưa chín, bạn cần châm thêm nước.
+ Giữ lửa: Khi nước sôi, bạn mới đặt chõ hấp lên. Lúc này, bạn nhớ giữ lửa ở chế độ vừa, vì nếu lửa quá to, xôi sẽ chưa kịp chín còn lửa quá bé, xôi không dẻo và chín không đều.