Xôi là một món ăn dân giã, vô cùng thân thuộc với người Việt và nấu xôi cũng là một công việc mà các chị em phụ nữ trong các ngày giỗ, ngày tết thậm chí ngày bình thường hay làm. Tuy nhiên, việc biết nấu và nấu ngon là hai phạm trù hoàn toàn khác. Dưới đây là bí quyết để có được nồi xôi thơm ngon, dẻo lâu.
1. Cách chọn gạo nếp
Gạo nếp quyết định đến 70% độ ngon của xôi. Chính vì vậy, nếu bạn muốn có được nồi xôi ngon như ý thì đầu tiên bạn phải chọn được gạo ngon. Loại gạo nếp có màu trắng đục, hạt đều, vỏ ngoài căng bóng, không bị gãy, mủn là gạo nếp ngon, đảm bảo chất lượng . Nhai thử vài hạt để chọn gạo có vị ngọt tự nhiên, thơm mùi lúa mới. Lưu ý, chúng ta không chọn những loại gạo quá trắng vì loại đó đã được xát quá kỹ làm mất đi lớp bột cám, chất dinh dưỡng của gạo.
2. Cách ngâm gạo
Khác với các loại gạo tẻ, gạo nếp trước khi nấu cần vo sạch và ngâm. Việc ngâm gạo giúp cho gạo nở đều, nhanh chín và không bị sượng bởi xôi được nấu chín bằng việc sử dụng hơi nước. Việc ngâm hạt gạo nếp đúng quy trình là một bí quyết giúp hạt xôi dẻo thơm.
+ Vo gạo
Trước khi ngâm gạo, chị em nhớ vo gạo. Trong quá trình vo nên nhẹ nhàng, không chà xát lâu để không mất vitamin ở lớp vỏ gạo.
+ Ngâm gạo
Tùy theo loại hạt gạo mà thời gian ngâm sẽ khác nhau, bạn nên ngâm chúng với nước từ 6 đến 8 tiếng là vừa đủ. Nếu ngâm lâu hơn, hạt gạo sẽ bị chua và khi nấu sẽ bở nát mất ngon. Khi ngâm, bạn nên cho thêm một ít muối. Muối sẽ giúp khử mùi và tạo hương vị đậm đà khi xôi chín tới.
Ngoài ra, nếu bạn muốn đĩa xôi của mình có màu sắc đẹp, bắt mắt mà không dùng đến màu hoá chất thì bạn có thể cho thêm gấc, nước lá cẩm, lá dứa,… để tạo nên màu đẹp cho xôi. Sau khi gạo ngâm đủ thời gian, đổ gạo ra, tráng lại bằng nước lạnh cho sạch, để nghiêng cho ráo nước, khoảng 10-15 phút. Sau đó thêm gấc hoặc nước lá tạo màu vào gạo, đấu đều, để khoảng mười phút cho hạt gạo ngấm màu trước khi vào công đoạn đồ xôi.
3. Cách nấu xôi ngon
Để nấu xôi ngon, bạn nên đồ xôi hai lần, khi đó hạt xôi sẽ dẻo, không nhanh bị khô cứng khi nấu xong. Khi nấu xôi, nhiệt độ khi nấu rất là yếu tố quyết định cho nồi xôi thơm, dẻo hơn. Khi nấu, bạn nên đặc biệt chú ý tốc độ cháy của lửa.
Đầu tiên, cho nước vào nồi nấu xôi trước, đợi khi nhiệt độ sôi tăng cao mới bắt đầu đặt nồi chõ lên hấp. Xôi dẻo, khê hay sống phụ thuộc khá lớn vào phần nước này. Theo kinh nghiệm của những người chuyên đồ xôi chia sẻ, lượng nước đổ dưới nồi hấp chỉ nên chiếm khoảng 1/3 dung tích nồi. Khi đã đặt nồi chõ lên thì giữ nhiệt độ ổn định. Nếu lửa tăng cao dễ khiến xôi bị cháy khét còn lửa quá nhỏ sẽ làm xôi bị nhão. Thời gian chuẩn để xôi chín là từ 30-40 phút. Cách này giúp lượng nước vừa đủ độ để làm mềm hạt xôi nhưng không quá nhão và nát gây mất thẩm mỹ. Trong quá trình đồ xôi, bạn dùng đũa để đảo vài lần để cho xôi chín đều, không chỗ nát, chỗ sống.
Sau đó, khi xôi vừa chín tới, bạn xới xôi ra một chiếc mâm to, dàn đều và để dưới quạt cho nguội bớt. Tiếp tục cho xôi vào hấp (đồ) thêm một lần nữa. Áp dụng kỹ thuật này, dù có để lâu, món xôi của bạn vẫn mềm và dẻo.
Cuối cùng, để hoàn thiện món xôi là rưới một chút dầu ăn hoặc mỡ gà và đảo đều ở chõ xôi trước khi bắc ra. Thành phẩm bạn sẽ có nồi xôi dẻo, có độ căng bóng và mềm mượt.