Câu nói "bệnh từ miệng mà ra" thực sự phản ánh đúng với tình trạng ung thư. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ chặt chẽ giữa chế độ ăn uống và sự phát triển của tế bào ung thư. Để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh, ngoài việc duy trì lối sống lành mạnh, bạn cần lưu ý đến những hương vị mà tế bào ung thư "ưa chuộng" dưới đây.
Tế bào ung thư thường bị thu hút bởi những món ăn béo ngậy và chứa nhiều dầu mỡ
Những món như gà rán, thịt nướng, và khoai tây chiên tuy hấp dẫn khó cưỡng, nhưng lại là những món ăn mà tế bào ung thư đặc biệt yêu thích.
Một nghiên cứu của nhóm nghiên cứu do Viện sĩ Tống Nhĩ Vĩ từ Đại học Tôn Dật Tiên, Trung Quốc tiến hành, đã được công bố trên tạp chí Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) vào tháng 5 năm 2024. Nghiên cứu này chỉ ra rằng chế độ ăn uống giàu chất béo có thể gia tăng nguy cơ mắc các loại ung thư, đặc biệt là ung thư vú và ung thư hắc tố.
Cụ thể, khi cơ thể hấp thụ một lượng lớn chất béo, hệ vi sinh mật đường ruột sẽ bị biến đổi, dẫn đến việc giải phóng một lượng lớn leucine - một axit amin có khả năng kích thích tế bào ức chế hệ miễn dịch. Điều này không chỉ làm yếu đi chức năng miễn dịch mà còn thúc đẩy sự phát triển của các bệnh viêm nhiễm và khối u.
Khi cơ thể hấp thụ một lượng lớn chất béo, hệ vi sinh mật đường ruột sẽ bị biến đổi, dẫn đến việc giải phóng một lượng lớn leucine - một axit amin có khả năng kích thích tế bào ức chế hệ miễn dịch
Tế bào ung thư thường ưa thích vị ngọt từ các loại đường
Các thức uống có gas, trà sữa và bánh ngọt… là những món ăn phổ biến trong cuộc sống hàng ngày, nhất là trong giới trẻ. Tuy nhiên, việc tiêu thụ quá nhiều đường có khả năng làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại bệnh ung thư khác nhau.
Một khảo sát được thực hiện tại Mỹ vào năm 2020 trên hơn 100.000 người đã cho thấy rằng những cá nhân có thói quen tiêu thụ đường cao có nguy cơ mắc bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư vú, cao hơn nhiều so với nhóm tiêu thụ ít đường. Thêm vào đó, nghiên cứu của Đại học Harvard công bố trên tạp chí Current Developments in Nutrition năm 2022 cũng cho biết rằng phụ nữ tiêu thụ hơn một ly đồ uống có đường mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư gan cao hơn 78% so với những người hiếm khi tiêu thụ.
Nguyên nhân của hiện tượng này là do việc tiêu thụ quá nhiều đường có thể dẫn đến tình trạng kháng insulin, gia tăng stress oxy hóa, rối loạn nội tiết, và suy giảm khả năng miễn dịch. Ngoài ra, việc này còn gây tăng cân và gia tăng tình trạng viêm nhiễm - tất cả đều là những yếu tố góp phần vào sự phát triển của tế bào ung thư.
Một khảo sát được thực hiện tại Mỹ vào năm 2020 trên hơn 100.000 người đã cho thấy rằng những cá nhân có thói quen tiêu thụ đường cao có nguy cơ mắc bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư vú, cao hơn nhiều so với nhóm tiêu thụ ít đường
Tế bào ung thư thích vị mặn đậm khi ăn nhiều muối
Đã có rất nhiều nghiên cứu xác nhận rằng một chế độ ăn nhiều muối có liên quan đến nhiều loại bệnh ung thư, đặc biệt là các bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa. Việc tiêu thụ quá nhiều muối có thể dẫn đến viêm mãn tính, tổn hại tế bào, và gia tăng nguy cơ đột biến gen có thể dẫn đến ung thư. Hơn nữa, chế độ ăn đậm muối có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, tạo ra môi trường lý tưởng cho sự phát triển của tế bào ung thư.
Các món ăn như dưa muối, cá muối hay thịt xông khói không chỉ mang đến hương vị đậm đà mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây ung thư, đặc biệt là ung thư dạ dày. Theo "Hướng dẫn quản lý rủi ro ung thư dạ dày" được công bố bởi Hiệp hội Ung thư Trung Quốc năm 2023, việc tiêu thụ muối quá mức có thể làm tổn thương niêm mạc dạ dày, dẫn đến đột biến gen và làm gia tăng nguy cơ ung thư dạ dày. Một phân tích dựa trên 26 nghiên cứu toàn cầu cho thấy, những người tiêu thụ lượng muối cao có nguy cơ mắc ung thư dạ dày cao hơn 25% so với nhóm ăn ít muối, đặc biệt là người dân châu Á do thói quen ăn mặn.
Theo khuyến nghị của WHO cũng như "Hướng dẫn chế độ ăn uống cho người Trung Quốc (2022)", lượng muối tiêu thụ hàng ngày nên giới hạn dưới 5g để giảm thiểu rủi ro về sức khỏe. Thế nhưng, thực tế cho thấy, chúng ta thường tiêu thụ gần gấp đôi con số này.
Các món ăn như dưa muối, cá muối hay thịt xông khói không chỉ mang đến hương vị đậm đà mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây ung thư, đặc biệt là ung thư dạ dày
Để giảm nguy cơ ung thư, các chuyên gia từ Hiệp hội Ung thư Trung Quốc đã đưa ra 7 lưu ý về chế độ ăn uống lành mạnh:
- Tăng cường ngũ cốc nguyên hạt: Chúng chứa nhiều chất xơ và hợp chất phenolic giúp giảm nguy cơ mắc ung thư đại tràng, tuyến tụy và vú.
- Ưu tiên chất béo không bão hòa: Chọn lựa từ cá, dầu ô liu, quả hạch... giúp kháng viêm và giảm nguy cơ ung thư.
- Bổ sung protein chất lượng cao: Nguồn từ thịt nạc, trứng, sữa ít béo, đậu nành... thay vì thực phẩm chế biến sẵn.
- Ăn nhiều rau củ và trái cây: Đảm bảo ít nhất 2/3 khẩu phần ăn để cung cấp chất chống oxy hóa và chất xơ cần thiết.
- Uống trà xanh: Chứa polyphenol giúp giảm nguy cơ ung thư.
- Hạn chế rượu: Theo Tổ chức Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), hơn 740.000 ca ung thư vào năm 2020 có liên quan đến rượu.
- Tránh thực phẩm chiên, nướng: Nên ưu tiên các phương pháp nấu ăn như hấp, luộc, hầm để hạn chế sản sinh các hợp chất gây ung thư.
