Trái cây là lễ vật quan trọng không thể thiếu mỗi khi thắp hương, dâng lên bàn thờ. Trái cây là kết tinh cuối cùng từ cây cối, từ sức lao động bỏ ra mà con người thụ hưởng. Theo quan niệm, “kết quả” thể hiện sự viên mãn, đủ đầy, biểu tượng của lời nguyện cầu muốn dâng lên bàn thờ gia tiên, thần linh. Theo phong thuỷ, việc chọn lựa trái cây nên chú ý đến màu sắc, số lượng và ý nghĩa của từng loại.
Việc dâng trái cây lên bàn thờ Phật hay bàn thờ Gia tiên là để bày tỏ lòng hiếu kính với bề trên với người đã khuất. Đồng thời, bảy tỏ mong muốn người đã khuất sẽ phù hộ cho con cháu sự no ấm, đủ đầy, hạnh phúc.
Đĩa trái cây nên đặt bên phải hay bên trái bàn thờ mới đúng phong tục?
Theo quan niệm dân gian từ xưa, bát hương được đặt ở ngay giữa bàn thờ, tượng trưng cho trung tâm, tinh tú hội tụ. Hai bên bát hương được để đèn dầu hoặc nến. Mâm ngũ quả được đặt trước, bát hương đặt sau, theo hướng của người cúng nhìn về phía bàn thờ.
Ông cha ta ngày xưa áp dụng nguyên tắc "đông bình tây quả" khi bài trí đĩa trái cây và lọ hoa trên ban thờ. Cách sắp xếp này bắt nguồn từ quy luật tự nhiên: Mặt trời mọc đằng đông và lặn ở đằng tây, cây cối phải đơm hoa rồi mới kết trái. Vì vậy, trong thờ cúng, lọ hoa sẽ đặt ở phía đông, mâm ngũ quả đặt ở phía tây.
Cách xác định hướng trên ban thờ như sau: Hướng từ trong ban thờ nhìn ra, tức bên trái của ông bà (bên tả) được coi là phía đông. Bên đối xứng (bên hữu) sẽ là phía tây.
Bàn thờ gia tiên thường đặt ở giữa căn nhà theo hướng nam. Bình hoa đặt ở bên trái bàn thờ (phía đông). Đĩa trái cây đặt ở bên phải (phía tây) cũng sẽ tiện cho việc bày biện.
Ý nghĩa của một số loại trái cây phong thuỷ
Đào
Quả đào là loại trái cây phong thuỷ phổ biến nhất. Loại quả này biểu tượng cho sức khỏe, tuổi thọ và sự giàu có. Ngoài ra, trái đào cũng biểu trưng cho phong thuỷ tình yêu và hôn nhân.
Lựu
Lựu đặc trưng bởi hạt nhiều, bọng nước nên loại trái cây phong thuỷ này tượng trưng cho khả năng sinh sản. hoá giải và thúc đẩy vận may cho con cái. Những cặp vợ chồng hiếm muộn có thể xem lựu như “loại thuốc” giúp họ mau chóng sinh con đẻ cái.
Nho
Nho trong phong thuỷ biểu tượng cho sự phong phú về của cải vật chất và đại diện cho sự thành công ở hiện tại hoặc ở tương lai gần. Đôi khi nho được dùng để làm phương thuốc hoá hung thành cát.
Táo
Trái táo trong tiếng Trung có phát âm gần với từ “hoà bình”. Đây là loại trái cây phong thuỷ biểu tượng cho sức khỏe và gia đình hoà hợp. Táo có màu đỏ mang ý nghĩa rất tốt, nhưng các quả táo xanh hoặc vàng cũng được sử dụng phổ biến tuỳ theo thuộc tính màu.
Dứa
Phát âm từ “dứa” trong tiếng Hoa cũng gần với âm thanh của từ “may mắn đến theo cách của bạn”. Do đó, dứa trở thành biểu trưng phong thuỷ về sự thịnh vượng, phát đạt và may mắn.
Cam
Cam được ứng dụng trong phong thuỷ truyền thống bởi sự tươi mát và sắc cam chất lượng. Nếu đặt 9 trái cam trong phòng khách hoặc phòng bếp được tin rằng sẽ gặp được may mắn, thịnh vượng. Ngoài ra, nhiều người tin rằng các loại trái cây có múi có thể giúp xua đuổi xui xẻo.
Xoài
Phát âm của người miền Nam thì xoài sẽ đọc thành “xài” nên những trái xoài đặt trên bàn thờ mang ý nghĩa mong cầu cho một cuộc sống đầy đủ, sung túc, không thiếu thốn về vật chất.
Chuối
Trong phong thủy, chuối là loại trái có ý nghĩa sự thu hút nên việc đặt chuối trên bàn thờ có mục đích thu hút tiền tài, vận may trong cuộc sống. Tuy nhiên, người ta khuyên không nên đem đi tảo mộ hoặc trong tháng cô hồn bởi ám chỉ “chào đón” các vị khách không mời.
Bưởi
Trong tiếng Trung, bưởi đọc gần giống từ “con trai”. Vì vậy, người người bày bưởi với ý nghĩa xin lộc về cho con cái. Dịp lễ Tết, người Việt hay đặt bưởi trên nải chuối xanh với mong muốn phúc lộc tìm đến nhà.