Điều kiện cấp giấy chứng nhận cho đất không giấy tờ
Loại đất không có một trong các loại giấy tờ chứng minh về quyền sử dụng đất được quy định được coi là đất không giấy tờ.
Hiện nay, các trường hợp đất không giấy tờ được cấp sổ đỏ được áp dụng theo Luật Đất đai 2013. Theo đó, điều kiện để cấp giấy chứng nhận cho đất không giấy tờ được chia thành các trường hợp:
- Trường hợp 1: Theo khoản 1 Điều 101 Luật Đất đai 2013, hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất trước ngày 1/7/2014 mà không có các giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật Đất đai nhưng:
+ Có hộ khẩu thường trú tại địa phương và trực tiếp sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn;
+ Nay được UBND cấp xã nơi có đất xác nhận là người đã sử dụng đất ổn định, không có tranh chấp thì được cấp giấy chứng nhận và không phải nộp tiền sử dụng đất.
- Trường hợp 2: Khoản 2 Điều 101 Luật Đất đai 2013 quy định: Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có các giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này nhưng đất đã được sử dụng ổn định từ trước 1/7/2004 và không vi phạm pháp luật về đất đai, nay được UBND cấp xã xác nhận là đất không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt đối với nơi đã có quy hoạch thì được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
Theo đó, để được cấp giấy chứng nhận phải đáp ứng đủ các điều kiện sau:
+ Đất đã được sử dụng ổn định từ trước ngày 1/7/2004.
+ Không vi phạm pháp luật về đất đai.
+ Nay được UBND cấp xã xác nhận là đất không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt đối với nơi đã có quy hoạch.
Đất không giấy tờ sẽ được xem xét để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nếu đáp ứng được các điều kiện được quy định tại Luật Đất đai.
Luật Đất đai mới sẽ có hiệu lực từ 1/1/2025. Theo luật mới, các nhóm đất không có giấy tờ được xem xét cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được phân chia như sau:
- Cá nhân sử dụng đất trước ngày 18/12/1980, nay được UBND cấp xã nơi có đất xác nhận không có tranh chấp.
- Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất từ ngày 18/12/1980 đến trước ngày 15/10/1993, nay được UBND cấp xã nơi có đất xác nhận không có tranh chấp.
- Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất từ ngày 15/10/1993 đến trước ngày 1/7/2014, nay được UBND cấp xã nơi có đất xác nhận là không có tranh chấp.
Thủ tục cấp giấy chứng nhận cho đất không giấy tờ
Bước 1: Tùy vào từng trường hợp mà người dân phải xin xác nhận về các điều kiện của đất không giấy tờ, cụ thể:
- Xin xác nhận về tình trạng sử dụng đất và không có tranh chấp của UBND cấp xã về thời điểm bắt đầu sử dụng đất và mục đích sử dụng đất trên cơ sở thu thập ý kiến của những người đã từng cư trú cùng thời điểm bắt đầu sử dụng đất của người có yêu cầu xác nhận trong khu dân cư (thôn, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc, tổ dân phố) nơi có đất.
- Xin xác nhận về đất không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn.
Bước 2: Hoàn thiện hồ sơ và nộp hồ sơ
Theo Điều 70 Nghị định 43/2014/NĐ-CP thủ tục cấp sổ đỏ lần đầu được thực hiện như sau:
- Nộp hồ sơ tại:
+ Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện. Địa phương nào đã thành lập Bộ phận một cửa thì người dân nộp hồ sơ tại Bộ phận một cửa.
+ Hộ gia đình, cá nhân nộp hồ sơ tại UBND cấp xã nếu có nhu cầu.
Bước 3: Cơ quan có thẩm quyền sẽ tiếp nhận và xử lý yêu cầu của người dân.
Bên cạnh đó, khi Luật Đất đai mới có hiệu lực, sẽ có nghị định mới hướng dẫn trình tự, thủ tục cấp sổ đỏ cho đất không giấy tờ.
