Mô hình nuôi chim yến: Xu hướng kinh tế đáng chú ý
Mô hình nuôi chim yến đang trở thành một trong những phương thức phát triển kinh tế mang lại giá trị cao, vì không chỉ đảm bảo thu nhập ổn định cho người dân mà còn góp phần bảo tồn các loài chim quý hiếm và làm đẹp môi trường tự nhiên. Trong khoảng một thập kỷ qua, nghề nuôi chim yến đã có sự phát triển mạnh mẽ với nhiều dạng hình thức và quy mô khác nhau.
Chim yến, với tên khoa học là Collocalia fuciphaga germaini Oustalet 1871, thuộc họ Apodidae. Loài chim này thường cư trú tại các vùng có khí hậu nhiệt đới và ôn đới, nổi bật nhất là khu vực Đông Nam Á, bao gồm cả Việt Nam. Chúng thường được biết đến với khả năng xây tổ từ nước bọt, tổ này không chỉ là nơi để sinh sản mà còn trở thành nguồn tài nguyên kinh tế quý giá.
Loài chim này xây tổ chủ yếu bằng nước bọt của chính mình, sử dụng tổ làm nơi sinh sản. Bên cạnh nước bọt, một số loài yến còn tận dụng các vật liệu khác như rêu, cỏ và lông để hoàn thiện tổ. Thức ăn chính của chim yến bao gồm mật hoa và các loại côn trùng. Đáng chú ý, loài chim này chỉ uống sương thay vì nước từ các nguồn khác không sạch.
Nghề nuôi chim yến trong nhà tại Việt Nam đang mang lại lợi nhuận đáng kể cho nhiều hộ gia đình. Các loại chim yến phổ biến được nuôi và phát triển gồm Aerodramus fuciphagus (yến đảo) và Aerodramus fuciphagus amechanus (yến nhà). Hiện tại, mô hình nhà nuôi yến được phân thành nhiều kiểu như: nhà nuôi kết hợp với nhà ở, nhà nuôi chuyên dụng, núi yến nhân tạo, hay nhà nuôi kết hợp ấp nở.
Một cặp chim yến có thể mang lại giá trị kinh tế hàng năm từ 600.000 đến 2 triệu đồng. Với tuổi thọ trung bình trên 10 năm, tổng giá trị mà mỗi cặp chim yến có thể đóng góp trong suốt cuộc đời của chúng ước tính nằm trong khoảng từ 6 triệu đến 20 triệu đồng.
Câu chuyện thành công từ những người nuôi chim yến
Sau một thập kỷ khởi nghiệp với nghề nuôi chim yến, vợ chồng anh Phan Văn Thư tại Đông Hà, Quảng Trị đã đạt được thành công nổi bật. Khởi đầu vào năm 2013 với công việc giám sát xây dựng, một đồng nghiệp đã khuyến khích anh thử sức với nghề nuôi yến. Nhờ vào sự hỗ trợ và chuyển giao công nghệ từ người khác, anh bắt đầu thử nghiệm vào năm 2014, xây dựng mô hình nuôi yến đầu tiên tại Quảng Trị.
Giai đoạn đầu gặp nhiều khó khăn, chim yến không về như mong đợi. Tuy nhiên, với quyết tâm không từ bỏ, anh cải thiện âm thanh dẫn dụ chim và tìm kiếm cơ hội để thu hút chúng. Cuối cùng, đàn chim yến bắt đầu tăng lên, đem lại hiệu quả cao cho mô hình nuôi của anh. Hiện tại, cơ sở của anh phát triển mạnh mẽ, sản xuất khoảng 40-50 kg tổ yến thô và 4.000-5.000 hũ yến chưng tiệt trùng mỗi năm, mang lại lợi nhuận hơn 500 triệu đồng.
Một trường hợp khác là anh Tú ở xã Hưng Lộc, Thanh Hóa, đã quyết định khởi nghiệp sau khi phát hiện mô hình nuôi chim yến khi làm việc ở miền Nam. Dù gặp khó khăn khi bắt đầu, anh đã học hỏi và thích nghi bằng cách lắp đặt hệ thống giữ ấm cho chim trong mùa đông, giúp đàn chim phát triển mạnh mẽ. Hiện tại, anh Tú sở hữu nhà nuôi rộng lớn với 4.000 con chim yến và doanh thu ổn định đạt 2,5 tỷ đồng mỗi năm.
Chị Lợi, trước đây là hiệu trưởng một trường mầm non, cũng đã thành công trong nghề nuôi chim yến. Sau khi tìm hiểu và đầu tư hơn 700 triệu đồng vào việc xây dựng nhà nuôi, chị đã thu hoạch nhiều tổ yến trong những năm qua, với doanh thu hàng năm gần 2 tỷ đồng từ các sản phẩm đa dạng.
Mô hình nuôi chim yến ngày càng khẳng định vai trò của mình trong việc phát triển kinh tế và tạo thu nhập bền vững cho người dân.