Trong tâm trí của phần lớn mọi người, việc tập thể dục luôn được coi là yếu tố quan trọng đối với tuổi thọ. Những người duy trì lịch trình tập thể dục đều hưởng lợi từ khả năng trao đổi chất tốt, sức mạnh cơ bắp, và ít khả năng mắc các bệnh tự nhiên, điều này thường đi đôi với một cuộc sống kéo dài. Tuy nhiên, khi nhìn vào quy luật tự nhiên rộng lớn này, luôn có những trường hợp ngoại lệ xuất hiện.
Một trong những "ngoại lệ" đặc biệt này chính là Nhật Bản, nơi theo thống kê về tuổi thọ trên toàn cầu do bộ lao động Nhật Bản công bố, đứng đầu thế giới với tuổi thọ trung bình của cả nam giới và phụ nữ là 87 và 91 tuổi. Điều này là một sự ngạc nhiên lớn mà nhiều người đã biết đến. Tuy nhiên, nếu kết hợp với những nghiên cứu khác, chúng ta có thể phát hiện ra một hiện tượng đặc biệt:
Nhật Bản, mặc dù đứng đầu thế giới về tuổi thọ, đồng thời cũng là một trong những quốc gia ít thực hiện hoạt động vận động nhất trên thế giới, theo thông tin từ tạp chí y khoa The Lancet. Điều này làm nảy sinh câu hỏi liệu quan điểm rằng "tập thể dục là chìa khóa cho cuộc sống lâu" có phải là quan điểm đầy đủ hay không?
Đầu tiên, chúng ta hãy cùng khám phá lý do tại sao người Nhật Bản có thể đạt đến tuổi thọ ấn tượng như vậy. Dù đúng là tập thể dục đóng một vai trò quan trọng trong việc giữ gìn sức khỏe, nhưng không phải là yếu tố duy nhất. Các khía cạnh khác của cuộc sống hàng ngày được thực hiện một cách hiệu quả cũng góp phần vào sự gia tăng tuổi thọ, và Nhật Bản là một minh chứng sống.
Lý do người Nhật Bản có tuổi thọ cao có thể liên quan đến ba điểm chính:
Lý do đầu tiên: Chế độ ăn ít chất béo và tập trung vào thực phẩm thanh đạm
Những người đã tìm hiểu về chế độ ăn uống của người Nhật Bản thường biết rằng các món ăn Nhật Bản thường ít chất béo, giảm lượng dầu, và chủ yếu là các sản phẩm như đậu nành và thực phẩm hải sản.
Dựa vào chế độ ăn uống này, lượng chất béo phổ biến ở Nhật Bản thấp, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, trong khi đột quỵ, một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tử vong, giảm nguy cơ mắc các bệnh có nguy cơ cao và giúp mọi người có tuổi thọ cao hơn.
Ngoài ra, chế độ ăn uống ít dầu mỡ và giàu cá, với lượng axit béo không bão hòa cao, cũng có lợi cho việc duy trì sự sạch mạch máu, giảm nguy cơ mắc các bệnh như huyết áp cao, tăng cholesterol và các vấn đề khác, góp phần vào việc tăng cường tuổi thọ.
Lý do thứ hai: Vắt chất béo không có ở người Nhật Bản
Có thể nhiều người chưa biết rằng từ năm 2008, chính phủ Nhật Bản đã đưa ra "Kế hoạch Giảm Cân Quốc Gia", với nội dung chính là hạn chế cân nặng của người dân, đặc biệt là nhân viên công quốc gia, với mục tiêu giữ cho vòng eo không vượt quá giới hạn quy định. Bất kỳ vi phạm nào đều sẽ ảnh hưởng đến công việc của họ.
Chính sách này nhằm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường trên cả nước. Điều này đã tạo ra sự khác biệt rõ ràng về cân nặng ở Nhật Bản, khiến nước này gần như không xuất hiện người béo phì. Béo phì thường là một trong những dấu hiệu dẫn đến các vấn đề sức khỏe chuyển hóa, và tiêu chuẩn cân nặng chặt chẽ của Nhật Bản có thể giúp cải thiện sức khỏe chung và đồng thời tăng cường tuổi thọ.
Lý do thứ ba: Hệ thống chăm sóc sức khỏe ở Nhật Bản phát triển mạnh mẽ
Theo dữ liệu của Tổ chức Cơ sở dữ liệu về Chi phí Y tế (OECD) của chính phủ, tỷ trọng chi phí y tế so với GDP ở Nhật Bản đứng đầu trong số các nước phát triển.
Điều này chỉ ra rằng hệ thống chăm sóc sức khỏe ở Nhật Bản đang phát triển mạnh mẽ, và nhận thức của người dân về phòng ngừa và điều trị bệnh là mạnh mẽ. Các bệnh lý thường được chăm sóc từ giai đoạn đầu, giúp hạn chế sự phát triển của các triệu chứng muộn, điều này cũng góp phần vào việc gia tăng tuổi thọ trung bình của người Nhật.
Để kết luận, nguyên nhân chủ yếu giúp người Nhật sống lâu hơn liên quan chặt chẽ đến thói quen ăn uống và các chính sách xã hội của chính phủ. Mặc dù tập thể dục không phải là yếu tố duy nhất ảnh hưởng đến tuổi thọ, nhưng cũng không thể phủ nhận tầm quan trọng của nó trong quá trình duy trì sức khỏe và tuổi thọ.
Làm thế nào việc tập thể dục ảnh hưởng đến tuổi thọ?
Từ một phía, tập thể dục có khả năng tăng cường hệ miễn dịch bằng cách kích thích sự trao đổi chất, làm giảm khả năng mắc phải các bệnh nhiễm trùng, ung thư và các bệnh nguy hiểm khác, tạo điều kiện thuận lợi để duy trì cuộc sống lâu dài.
Ngược lại, tập thể dục giúp chúng ta duy trì cân nặng trong khoảng chấp nhận được, ngăn chặn tác động tiêu cực của béo phì đối với sức khỏe cơ thể. Mối liên kết giữa việc duy trì mức cân khỏe và tuổi thọ đã được chứng minh trong nhiều nghiên cứu.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng tuy tập thể dục có thể đóng góp tích cực vào việc gia tăng tuổi thọ, nhưng điều này chỉ đúng khi thực hiện đúng cách và theo các nguyên tắc khoa học. Những thói quen tập thể dục không đúng cũng có thể gây hại cho sức khỏe cơ thể và thậm chí nguy cơ ảnh hưởng đến tuổi thọ.
