Trong thời kỳ phong kiến, những đứa thư đồng không chỉ đóng vai trò trong việc chạy chút việc vặt hay dọn dẹp phòng sách cho những thư sinh, mà còn đáp ứng những nhu cầu cá nhân của họ.
Trong các bộ phim cổ trang Trung Quốc, khi các thư sinh thi cử để vào kinh thành và tham gia cuộc thi làm quan, thường có một đứa thư đồng đi kèm để hỗ trợ việc vặt. Ngoài việc chuẩn bị mực cho thư sinh, thư đồng còn chịu trách nhiệm thực hiện các công việc vặt như giặt giũ, lo lắng về ăn uống, thậm chí chấp nhận mọi trách nhiệm, lớn nhỏ.
Theo từ điển tiếng Việt, thư đồng được hiểu là cậu bé giúp việc trong phòng sách. Tuy nhiên, trong thời kỳ phong kiến, chúng không chỉ đơn thuần hỗ trợ chủ nhân trong học tập, mà còn trở thành chân chạy vặt, đảm nhận tất cả công việc để chủ nhân có thể tập trung vào việc thi cử, nghiên cứu sách vở.
Theo Sohu.com, ở thời kỳ phong kiến, thanh niên nghèo chỉ có một cách duy nhất để thay đổi cuộc sống, đó là cố gắng hết mình để chờ đến lúc thi cử và ra kinh thành.
Một khi trở thành quan triều đình hay may mắn hơn là đỗ Trạng nguyên, họ sẽ có cơ hội làm phò mã, một bước đào tạo quan trọng trong hành trình đạt được vinh quang. Vì vậy, những thư sinh nghèo luôn kiên trì, miệt mài đèn sách, hy vọng một ngày nào đó có cơ hội đỗ Trạng nguyên, Bảng nhãn và Thám hoa.
Để ngăn chặn sự mê hoặc của phụ nữ đối với các thư sinh, gia đình thường thuê hoặc mua đứt một đứa thư đồng, nhằm giúp họ tập trung hoàn toàn vào việc đèn sách, dùng mài dụng cụ để nghiên cứu lịch sử.
Trong thời kỳ xưa, hệ thống thư đồng được phân chia thành 6 loại:
Thư đồng trợ giúp việc nhà: Đây là những thư đồng giúp thư sinh quản lý công việc nhà, tương tự như bảo mẫu và người giúp việc cá nhân ngày nay.
Thư đồng dọn dẹp thư phòng: Loại thư đồng này chủ yếu chịu trách nhiệm về việc sắp xếp thư phòng, có vai trò cao hơn so với người hầu, và thường phải biết chữ để tránh làm mất quản lý các văn bản quan trọng.
Thư đồng bảo vệ chủ nhân: Có nhiệm vụ bảo vệ chủ nhân, thư đồng này thường mang vẻ ngoại hình lương thiện nhưng thực chất lại là người thông thạo nhiều bí mật. Đây thường là sự lựa chọn cho thiếu gia hay con của những gia đình giàu có.
Thư đồng quan hệ công chúng: Tương tự như công việc quan hệ công chúng ngày nay, thư đồng này giúp đỡ thư sinh giải quyết những vấn đề cá nhân và riêng tư.
Thư đồng đồng hành: Đi cùng với thư sinh, thư đồng này trông cao cấp hơn so với thư đồng thông thường. Họ cùng học và tìm hiểu về nhân tình thế thái.
Thư đồng đáp ứng nhu cầu sinh lý: Loại thư đồng này có nhiệm vụ đáp ứng nhu cầu sinh lý của thư sinh, đặc biệt khi những người này bị hạn chế tiếp cận phụ nữ. Mặc dù điều này vẫn gây tranh cãi đến ngày nay.
Theo Sohu, hệ thống này thịnh hành ở Quảng Đông và các khu vực lân cận. Trong thời kỳ này, con trai khoảng 16 tuổi thường nhận một người đàn ông lớn tuổi chưa có vợ làm anh trai kết nghĩa. Mối quan hệ này kéo dài đến khi người lớn tuổi này kết hôn. Ngay cả sau khi kết hôn, một số vẫn duy trì mối quan hệ và tình cảm, thậm chí ở độ tuổi trên ba mươi. Gia đình cả hai bên xem con trai của mình như con rể và thường chia sẻ chi phí khi con trai này cưới vợ.
Phải đến cuối thời nhà Thanh, các hình thức hôn nhân "tình anh em" mới dần biến mất khỏi xã hội khi chế độ xã hội bắt đầu suy thoái.
