Nhiều trường hợp này là sau khi bé gặp một người nào đó thì đột nhiên òa khóc, bố mẹ có dỗ dành thế nào cũng vô ích. Những lần sau cũng tương tự, cứ gặp đúng người đó là trẻ lại òa lên khóc. Đương nhiên phụ huynh và người bên kia rất xấu hổ. Chưa kể nếu là người thân trong gia đình thì lại càng ngại ngùng hơn.
Nhưng liệu có đúng là do dân gian bảo họ nặng vía hay không? Trên thực tế, sự thật không phải là mê tín. Trẻ con sẽ không khóc vô cớ đâu mẹ ơi. Khi trẻ nhìn thấy ai đó và bắt đầu khóc, những lý do sau đây đều có cơ sở khoa học:
Thời kỳ nhận biết của trẻ
Một số em bé sẽ gặp phải “thời kỳ nhận biết” khi phát triển, đặc biệt là khi trẻ được 5 đến 6 tháng tuổi, biểu hiện đặc biệt rõ ràng. Ở giai đoạn này, bé sẽ lo lắng, hồi hộp, bất an khi nhìn thấy một người lạ không quen, và sẽ quấy khóc vì tìm kiếm sự quan tâm, che chở của cha mẹ. Tuy nhiên, tình trạng này có thể thay đổi dần khi trẻ lớn hơn nên cha mẹ không cần quá lo lắng. Hoàn toàn không phải là trẻ khóc khi gặp người nặng vía như các cụ thường bảo đâu.
Ảnh hưởng của một cảm xúc tiêu cực nhất định trong quá khứ
Có một người mẹ than phiền rằng mỗi lần bà ngoại đến thăm là em bé của cô đột ngột khóc òa. Bà càng muốn gần gũi cháu thì cháu lại càng cự tuyệt, điều này khiến bà ngoại và cả mẹ của bé rất buồn. Thật ra, khi bé được 4 tháng, sự phát triển thị giác của bé vẫn chưa hoàn thiện, bé chưa nhìn thấy một người hoặc một vật rõ ràng. Và việc ghi nhớ các đường nét và âm thanh sẽ dễ dàng hơn.
Khi người bà tỏ ra hung dữ để trêu cháu, hay lớn tiếng thì giọng nói và đường nét mơ hồ đã để lại ký ức xấu cho đứa trẻ, tạo ra bầu không khí sợ hãi cho đứa trẻ. Vì vậy, khi gặp lại bà ngoại, trẻ sẽ cảm thấy sợ hãi, khóc lóc, nóng lòng muốn tìm một vòng tay an toàn.
Khi thị giác của trẻ dần hoàn thiện, trẻ sẽ từ từ chấp nhận bà ngoại khi nhìn thấy bà hay cười. Nếu muốn trẻ chấp nhận sớm, hãy khuyến khích bà thay đổi giọng điệu để dỗ dành.
Do đó, trẻ khóc khi nhìn thấy ai đó, có thể người này đã mang đến trải nghiệm cảm xúc tồi tệ cho trẻ. Có một số điều tương tự, chẳng hạn như: Đứa trẻ đã đi tiêm ở bệnh viện thì khi nhìn thấy người mặc áo trắng sẽ sợ hãi bật khóc thu mình vào vòng tay của cha mẹ. Nếu y tá tiêm cho trẻ lúc đó đeo kính, trẻ sẽ sợ hãi khi nhìn thấy người đeo kính trong một khoảng thời gian nhất định.
Người đó không nằm trong thẩm mỹ của bé
Mỗi người đều có khuôn mặt yêu thích của riêng mình, và trẻ sơ sinh cũng vậy, với những sở thích rõ ràng. Khi em bé nhìn thấy những người không quen thuộc, chúng sẽ đánh giá liệu họ có nằm trong thẩm mỹ an toàn của chính mình hay không. Nếu không nằm trong thẩm mỹ an toàn của bé thì bé sẽ từ chối người này, dẫn đến bé sẽ khóc mỗi khi nhìn thấy.
Ví dụ: một số trẻ đặc biệt sợ những người đàn ông cao lớn, ngay cả khi người đó tươi cười thích thú cho trẻ chơi thì trẻ sẽ chống đối và khóc to. Nhưng khi gặp một cô gái trẻ đẹp, bé sẽ không có phản ứng như vậy. Nếu một người nào đó không nằm trong phạm vi thẩm mỹ an toàn của trẻ, trẻ sẽ quan sát trước, và sẽ không sẵn sàng lại gần cho đến khi chắc chắn rằng không có nguy hiểm.
Người đó có những thói quen xấu
Một số người thường không chú ý đến việc vệ sinh cá nhân, thói quen sinh hoạt không tốt, hút thuốc uống rượu không thay quần áo, trên người có những mùi khó chịu, khiến trẻ con không thích và không muốn đến gần. Hơn nữa, hầu hết trẻ em đều lớn lên dưới sự bảo bọc của cha mẹ, đặc biệt là trẻ luôn được giữ sạch sẽ và ngăn nắp. Những đứa trẻ có khứu giác nhạy bén sẽ đặc biệt đề kháng với những mùi này.
Vì không thể nói và không thể bày tỏ sự không hài lòng của mình, bé thể hiện sự không thích của mình bằng cách vặn người và khóc to, mong tránh xa người kia. Vì vậy, người lớn thích trẻ con vẫn phải giữ thói quen sống sạch sẽ thì mới được lòng trẻ con.
Đương nhiên người Việt thì vốn xởi lởi, gặp cảnh này sẽ vô cùng khó xử. Vậy, cha mẹ nên làm gì khi trẻ gặp một người nào đó là khóc òa lên? Dưới đây là những lời khuyên:
- Đừng ép trẻ tiếp xúc với những người mà chúng không thích: Nếu bé đã có biểu hiện chống đối rõ ràng thì không nên ép trẻ tiếp xúc với người không thích, nên bế bé về và nhẹ nhàng xoa dịu cảm xúc của trẻ. Vì trẻ buộc phải tiếp xúc với người lạ hoặc những người mà trẻ không thích nên trẻ sẽ càng sợ hãi. Cha mẹ dù muốn thay đổi thói quen của con cũng không nên dùng biện pháp mạnh mà nên áp dụng cách nhẹ nhàng để trẻ tiến bộ dần.
- Để người nhà chăm sóc bé: Mẹ không nên lúc nào cũng chăm sóc bé một mình, bố hoặc ông bà có thể thay nhau chăm sóc, để bé làm quen với sự thay đổi này. Điều này cũng nhằm nâng cao khả năng thích nghi của bé, giảm sự phụ thuộc của bé vào một thành viên cố định trong gia đình.
- Cho con cảm giác an toàn: Cha mẹ có thể dùng những hành động thiết thực để dỗ dành bé, khi bé khóc vì gặp người lạ. Đừng ép trẻ chấp nhận, nếu có điều gì đó khiến trẻ sợ, chẳng hạn như đội mũ, bạn có thể gợi ý cho người kia xem họ có thể cởi mũ ra được không.
Người đó khiến bé không thoải mái
Trẻ em rất nhạy cảm, nếu gặp những điều không thích hoặc môi trường không thoải mái, trẻ sẽ cảm thấy khó chịu và quấy khóc. Nếu trẻ nhìn thấy ai đó và bật khóc khóc, đó có thể là cách ăn mặc, kiểu tóc của người đó hoặc vật gì đó trên cơ thể họ khiến trẻ khó chịu. Chẳng hạn như một bà mẹ đã chỉ ra rằng con mình luôn không thích những vật dụng có tấm hình mặt cười màu vàng.
