Sau kỳ nghỉ Tết là thời điểm cá trích bắt đầu vào mùa và được nhiều người biết đến. Loài cá này, thường được tìm thấy ở khu vực biển của miền Trung Việt Nam, được xem như một đặc sản của vùng. Cá trích, dù là tươi hay đã được nướng, hiện được bán trên các trang thương mại điện tử và tại các chợ trong các khu chung cư, với giá có thể cao đến 100.000 đồng mỗi kilogram.
Chị Lan Anh, cư dân Cầu Giấy tại Hà Nội, kể lại: "Cá trích thường bé và nhiều xương, trước kia ở quê tôi, mọi người không quan tâm đến loài cá này, thường được bán với giá thấp tại chợ. Đôi khi, cá không bán hết thậm chí còn được cho không. Bởi vậy, người dân quê tôi thường gọi cá trích là 'cá của những nhà nghèo'."
Tuy nhiên, tại Hà Nội hiện nay, việc tìm mua cá trích không còn đơn giản như trước. Chính vì thế, mỗi khi thấy có người bán cá trích trên mạng, tôi lập tức đặt hàng ngay. Dù nhỏ bé, cá trích lại có thịt trắng, mùi thơm dễ chịu và vị béo ngậy, không hề tanh khi thưởng thức.
Anh Hoàng Hà, người cũng xuất thân từ vùng biển miền Trung và hiện đang sinh sống tại Hà Đông, Hà Nội, hồi tưởng: "Hồi nhỏ, tôi thích nhất là món cá trích nướng. Mùi thơm của cá nướng, sau khi lóc bỏ vảy và gỡ thịt hai bên, chấm cùng muối tiêu và chanh, tạo nên hương vị đặc trưng. Thịt cá óng ánh, mềm mại với vị béo ngậy, ngọt đậm khiến ai ăn cũng đều thấy đầy đặn mà không hề ngán. Hoặc một nồi cá trích kho tới khi xương nhừ, mềm tan, kết hợp với cơm nguội cũng khiến mọi bữa ăn trở nên hấp dẫn.
Trong vòng hai năm trở lại đây, tôi thực sự ngạc nhiên khi thấy cá trích bắt đầu xuất hiện tại các chợ trực tuyến và chợ chung cư. Không ngờ rằng loại cá từng gắn liền với ký ức tuổi thơ của tôi nay lại trở nên phổ biến tại đô thị. Cô hàng xóm của tôi cũng bán cá trích tại chợ chung cư và luôn nhanh chóng bán hết sạch. Cá trích nướng được chuẩn bị sẵn, chỉ cần hâm nóng lại là có thể thưởng thức ngay, còn cá tươi thì đã được làm sạch sẽ và đặt trong túi zip, chỉ việc rửa sơ qua rồi có thể bắt đầu chế biến.”
Dựa trên cuộc khảo sát thị trường, cá trích tươi sau khi được làm sạch và đóng gói trong túi zíp, đông lạnh để bảo quản, đang được bán với mức giá khoảng 70.000 đến 90.000 đồng mỗi kilogram, mỗi kilogram thường chứa từ 10 đến 12 con. Ngoài ra, cá trích nướng cũng có giá bán vào khoảng 100.000 đồng mỗi kilogram.
Khi bắt chuyện với anh Thắng, người bán hải sản tại chợ Ngã Tư Sở ở Hà Nội, anh đã kể rằng vào mùa cá trích, anh có thể bán được vài yến mỗi ngày. Anh Thắng nhập cá từ bãi ngang thuộc huyện Diễn Châu, Nghệ An, nơi cá trích có chất lượng rất cao, đảm bảo tươi ngon. Anh nói: "Trước kia, chỉ những gia đình có hoàn cảnh khó khăn mới thường xuyên mua cá trích, nhưng ngày nay, ngay cả những người có điều kiện cũng bắt đầu tìm mua. Ai đã thử ăn một lần thì chắc chắn sẽ quay lại mua thêm lần nữa."
Anh Thắng chia sẻ thêm rằng mùa của cá trích thường kéo dài từ sau Tết Nguyên đán cho đến hết mùa hè, tuy nhiên, tháng 3 hàng năm là khoảng thời gian cá trích đặc biệt nhiều. Đây là lúc ngư dân ở các vùng biển miền Trung ra khơi từ sáng sớm và khi về bờ thường mang theo lượng lớn hải sản, trong đó có cá trích. Đối với người dân địa phương, cá trích không chỉ là một món ăn mà còn là nguồn lợi từ biển cả, mang lại thu nhập quan trọng cho họ.
Qua tìm hiểu, cá trích không chỉ giàu chất dinh dưỡng mà còn có thịt thơm ngon, mềm và béo ngậy, rất thích hợp để chế biến thành nhiều món ngon như gỏi, nướng than hoa, rán, hấp, luộc. Ngoài ra, cá trích còn được dùng làm nguyên liệu chính trong sản xuất nước mắm truyền thống.