Ăn chay còn được gọi là trai giới, ăn lạt là chế độ ăn uống chỉ sử dụng những thực phẩm có nguồn gốc thực vật, hoàn toàn không sử dụng thịt, có thể hoặc không sử dụng sử dụng trứng, sữa. Trên thực tế, ăn chay mang lại những lợi ích nhất định cho sức khỏe.
Một số lợi ích của việc ăn chay
Giúp hạn chế chất béo
Ngày nay, chúng ta có xu hướng tiêu thụ quá nhiều chất béo dẫn tới các bệnh nguy hiểm như gan nhiễm mỡ, tim mạch... Chế độ ăn chay hợp lý có thể giúp bạn cắt giảm lượng chất béo không cần thiết từ đó cải thiện các vấn đề về sức khỏe.
Giúp giảm cân, đẹp da
Ăn chay cũng là một hình thức giảm cân hiệu quả nhờ việc hạn chế tối đa các protein không cần thiết, cung cấp nhiều chất xơ giúp tăng cảm giác no mà vẫn cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể.
Các vitamin, khoáng chất trong thực phẩm có nguồn gốc động vật giúp bạn có một làn da khỏe mạnh, hồng hào, mái tóc chắc khỏe. Sau khi ăn chay, nhiều người nhận thấy các vấn đề da của mình được cải thiện đáng kể.
Phòng ngừa bệnh tật
Chế độ ăn chay giúp lượng chất béo từ động vật mang lại lợi ích cho sức khỏe tim mạch, ổn định huyết áp, cân bằng cholesterol và phòng ngừa các bệnh mãn tính về tim và mạch máu.
Dù mang lại nhiều lợi ích nhất định đối với sức khỏe, tuy nhiên không phải ai cũng nên ăn chay. PGS.TS.BS. Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho rằng hiện nay có nhiều hình thức ăn chay nhưng không phải ai ăn chay cũng tốt. Có một số đối tượng không nên ăn theo chế độ này.
Những người không nên ăn chay
Người bị bệnh tim mạch
Người mắc bệnh tim mạch nên cắt giảm tinh bột chế biến sẵn, thay vào đó là các loại hạt, chế biến thô như gạo lứt. Tuy nhiên, chế độ ăn uống của bệnh nhân vẫn cần phải có sự cân đối, nên ăn nhiều rau củ quả, cá và hạn chế mỡ động vật, nội tạng động vật chứ không nên theo đuổi chế độ ăn chay. Người mắc bệnh tim mạch, bệnh mạch vành ăn chay trường sẽ làm giảm điện giải trong máu và phải đối mặt với nguy cơ ngừng tim rất cao.
Người dưới 18 tuổi
Trẻ nhỏ ăn chay quá sớm sẽ khiến cơ thể thiếu hụt dinh dưỡng, ảnh hưởng đến quá trình phát triển.
Trong giai đoạn phát triển, người dưới 18 tuổi cần bổ sung đầy đủ dưỡng chất như vitamin, khoáng chất, vi chất dinh dưỡng để tăng trưởng và phát triển chiều cao tối đa. Chế độ ăn chay không thể cung cấp đủ các dưỡng chất này từ đó làm ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và chiều cao.
Ngoài ra, ăn chay cũng làm cơ thể thiếu hormone, gây ảnh hưởng đến quá trình dậy thì và sức khỏe sinh sản.
Phụ nữ mang thai và cho con bú
Phụ nữ mang thai và cho con bú ăn chay có thể bị thiếu máu do thiếu vitamin B12 (một loại vitamin chỉ có trong thịt và các thức ăn nguồn gốc động vật) và thiếu các vi chất như sắt, kẽm, đồng...
Đặc biệt, phụ nữ mang thai ăn chay trường sẽ khó tăng cân, gây suy dinh dưỡng bào thai, sinh con nhẹ cân, sinh non.
Người bị thiếu máu
Thức ăn có nguồn gốc động vật cung cấp nhiều dưỡng chất quan trọng cho việc tái tạo máu trong cơ thể như sắt, kẽm, vitamin B12...
Trong khi đó, thực phẩm có nguồn gốc thực vật chứa rất ít những chất này. Vì vậy, người bị thiếu máu ăn chay trong thời gian dài dễ dẫn đến cơ thể mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt...
Bữa ăn chay đơn điệu chỉ có cơm với rau luộc, nước tương hoặc muối sẽ gây ra tình trạng thiếu máu trầm trọng.
Người đang điều trị các bệnh liên quan đến u, bướu
Người bị bệnh cần cung cấp đầy đủ dinh dưỡng để đáp ứng các phương thức điều trị đặc biệt như phẫu thuật, xạ trị, hóa trị. Ăn chay không cung cấp đủ năng lượng dễ dẫn đến suy kiệt, không đủ sức khỏe để chống chọi với bệnh tật.
