Khi thời thế thay đổi, những lời dạy của người xưa có thể không nhất thiết phù hợp với cuộc sống hiện đại. Tuy nhiên, nhiều tục ngữ và thành ngữ, vốn là sự đúc kết từ trí tuệ và kinh nghiệm sống của người xưa, về cơ bản đều hướng dẫn con người cách đối nhân xử thế sao cho hợp tình, hợp lý.
Câu tục ngữ "Nghèo không động tam nghệ, giàu không gần tam nhân" của người xưa ở Trung Quốc mang ý nghĩa khuyên bảo điều gì? Tam nghệ và tam nhân này là ai?
Người nghèo không động tam nghệ
Cụ thể, tam nghệ ở đây là gì?
Những việc mạo hiểm
Thông thường, khi một người sợ nghèo, anh ta sẽ cố tìm cách kiếm tiền. Nếu nghe ai nói rằng có thể kiếm tiền bằng cách đánh bạc, anh ta sẽ đi đánh bạc vì nghĩ rằng trò đỏ-đen có thể giúp anh ta đổi đời.
Rồi lại có người bảo anh ta rằng phải vay mượn để đầu tư vào việc buôn bán, kinh doanh thì mới có thể phất lên được. Thấy có vẻ hợp lý, anh ta lại cố gắng chạy vạy khắp nơi để bỏ vốn vào lĩnh vực mà anh ta không thực sự am hiểu.
Nếu nghe ai nói rằng có thể kiếm tiền bằng cách đánh bạc, anh ta sẽ đi đánh bạc vì nghĩ rằng trò đỏ-đen có thể giúp anh ta đổi đời.
Cứ thế, vòng luẩn quẩn của thất bại và nghèo đói tiếp tục bủa vây anh ta.
Vì vậy, người xưa khuyên không nên dấn thân vào 'nghệ' này, bởi nếu không trang bị đủ kiến thức và kinh nghiệm thì không nên mạo hiểm. Trước khi làm bất cứ việc gì, dù là người nghèo hay người giàu cũng đều phải học hỏi và nắm vững kiến thức về công việc đó rồi mới nghĩ đến việc làm giàu. Nếu không 'thành công' thì cũng 'thành nhân'. Thất bại này sẽ là bài học cho thành công sau này.
Những việc phạm pháp
"Bần cùng sinh đạo tặc" vốn là lời cảnh báo rõ ràng nhất về việc khi bị cái nghèo đói bủa vây, một người có thể sẵn sàng làm liều để có được tiền bạc. Điều này hoàn toàn sai trái, vì những việc như trộm cắp, cướp giật không chỉ gây tổn thất lớn cho bản thân mà còn ảnh hưởng rất nhiều đến gia đình. Do đó, trong bất kỳ hoàn cảnh nào, con người cũng không nên 'nhắm mắt làm liều' vì một phút bốc đồng trỗi dậy.
Để thoát cái nghèo chỉ có cách làm việc chăm chỉ và cẩn thận. Đồng tiền những ngày đầu sẽ rất khó kiếm nhưng một khi chuyên cần, chúng ta sẽ được bù đắp.
Những việc hèn hạ
Những chuyện hèn hạ, gây hại cho người khác - trong mắt người xưa đó là 'tiểu nhân'. 'Tiểu nhân' không thiếu trong xã hội, dù họ xuất phát từ gia đình giàu có hay bần nông.
Tuy vậy, dù hoàn cảnh có thế nào thì cũng không được vì lợi ích cá nhân mà làm những chuyện hại người như lừa lọc, gian dối, hãm hại..."Đói cho sạch, rách cho thơm" chính là lời răn dạy chúng ta dù có nghèo khó, thiếu thốn tiền bạc đến mấy thì cũng tuyệt đối giữ mình đúng chuẩn mực.
Giàu không gần tam nhân
Tam nhân' trong vế thứ hai của câu tục ngữ này là gì?
Kẻ hám lợi danh
Khi một người giàu có, sẽ có rất nhiều người tiếp cận anh ta hòng đạt được những mục đích có lợi cho cá nhân của họ. Bởi vậy, đây là lúc chúng ta cần tỉnh táo để nhìn người thật chuẩn, xem ai muốn lợi dụng, ai mới là bạn thực sự.
Việc tránh xa, không giao thiệp với kẻ xấu, kẻ hám lợi danh là cách một người bảo vệ thanh danh và tài sản của họ trước mọi âm mưu phá hoại, ghen ghét.
Khi một người giàu có, sẽ có rất nhiều người tiếp cận anh ta hòng đạt được những mục đích có lợi cho cá nhân của họ.
Kẻ thù
Kẻ thù vốn nuôi lòng hận thù, nếu chúng ta giàu mà người kia vẫn nghèo cùng cực thì sẽ dễ kích động họ có những hành động gây tổn hại đến gia sản, tinh thần và sức khỏe của chúng ta.
"Thà hóa giải còn hơn tạo ra kẻ thù". Sẽ là tốt nhất nếu sau khi trở nên giàu có, bạn có thể sử dụng của cải và lòng tốt để giải quyết những mối bất bình trong quá khứ và tháo gỡ nút thắt giữa bạn và kẻ thù.
Mặt khác, chúng ta cũng có thể chủ động tránh xa, không giao thiệp với những người vốn sẵn lòng ghen ghét và hãm hại chúng ta.
Tệ nạn
Có một số người, khi tiền bạc, của cải đuề huề, thay vì tiếp tục chăm chỉ làm ăn, tu tâm và tích đức, họ lại sa đà vào các thú vui không lành mạnh trên đời. Có người ham vui cờ bạc, có người ham vui tửu sắc, bởi thế mà khiến khuynh gia bại sản, gia đình ly tán, con cái lìa xa cha mẹ.
Tất cả những ham vui không lành mạnh này chính là kẻ thù của gia đình. Bởi vậy, kể cả lúc nghèo khó hay giàu có, chỉ cần chúng ta một lòng chung thủy, chăm chỉ làm việc thì mới có được hạnh phúc, phú quý, trường thọ.
