Máu nhiễm mỡ là gì?
Máu nhiễm mỡ (rối loạn lipid máu, cholesterol cao, mỡ máu cao) là tình trạng các chỉ số mỡ máu cao hơn ngưỡng an toàn.
Thông thường, trong máu luôn có một tỷ lệ mỡ nhất định. Tỷ lệ này được đánh giá bằng các chỉ số xét nghiệm triglycerid, cholesterol...
Khi bị máu nhiễm mỡ những chỉ số này sẽ cao hơn mức cho phép. Trong đó, chỉ số cholesterol cao chính là đặc trưng của tình trạng rối loạn mỡ máu.
Bảng chỉ số mỡ máu dưới đây. Các chỉ số này chỉ có thể được đo khi bạn xét nghiệm máu nhiễm mỡ.
Cholesterol là một hợp chất hóa học có vai trò xây dựng màng tế bào và sản xuất các kích thích tố như estrogen và testosterone. Gan sản xuất khoảng 80% cholesterol của cơ thể và phần còn lại đến từ nguồn thực phẩm như thịt, gia cầm, trứng, cá và các sản phẩm từ sữa. Cholesterol không tự di chuyển trong máu. Thay vào đó, nó được gắn bởi lipoprotein (lipo = chất béo) trong máu. Có 2 loại lipoprotein chính là lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL) và lipoprotein tỷ trọng cao (HDL). Ngoài ra, mỡ máu còn gồm: Cholesterol toàn phần và triglyceride. Nếu 4 chỉ số này vượt ngưỡng kiểm soát sẽ gây máu nhiễm mỡ.
Dấu hiệu của bệnh máu nhiễm mỡ
Người bị mỡ máu cao không có triệu chứng bệnh rõ rệt. Những biểu hiện ban đầu của bệnh máu nhiễm mỡ thường khó phát hiện. Ở những người trẻ hầu như không có triệu chứng.
Tuy nhiên, nếu thấy những dấu hiệu dưới đây thường xuyên xuất hiện, bạn nên nghĩ tới việc mình có khả năng bị máu nhiễm mỡ và nên tới bệnh viện kiểm tra.
Chân tê bì và thường xuyên bị lạnh
Cholesterol trong máu tăng cao khiến mạch máu bị tắc nghẽn, máu không đưa được đến chân khiến chân bị tê bì, đau nhức, sưng tấy, các khớp ngón chân mệt mỏi.
Lượng máu không đủ cũng cấp đến chân sẽ khiến chân và bàn chân bị lạnh. Khi có biểu hiện chân lạnh cần đến gặp bác sĩ ngay để xác định sớm nguyên nhân có phải do mỡ máu cao hay không.
Đau ngực
Có những cơn đau thắt ngực không thường xuyên, thời gian ngắn, tự mất mà không cần điều trị nhưng lại có thể tái diễn bất cứ lúc nào, hoặc có cảm giác khó chịu vùng ngực như bị đè nặng, bóp nghẹt, đầy tức, kéo dài từ vài phút đến vài chục phút.
Nếu thấy biểu hiện này, bạn nên tới bệnh viện để kiểm tra ngay.
Đột quỵ
Mỡ máu càng cao đồng nghĩa với chỉ số triglyceride cũng được "kéo" theo, điều này gây cản trở lưu thông máu lên não do các mảng xơ vữa động mạch.
Não thiếu oxy và máu chính là nguyên nhân gây ra các cơn đột quỵ, phụ nữ sau mãn kinh, người cao tuổi là đối tượng dễ mắc phải đột quỵ nhất do mỡ máu tăng cao.
Nhóm người có nguy cơ cao mắc bệnh mỡ máu
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, nguyên nhân máu nhiễm mỡ là do di truyền, yếu tố gia đình, chế độ ăn uống không điều độ, ăn nhiều đạm động vật, chất béo bão hòa, nhiều đường bột, ăn ít hoa quả và lười vận động, nhất là dân văn phòng.
Có một số nhóm người có xu hướng bị máu nhiễm mỡ cao hơn những người khác:
- Ở người béo phì, thừa cân thì nguy cơ mắc mỡ máu cao hơn người bình thường.
- Người có tiền sử tăng lipid máu, bệnh tim mạch vành, bệnh mạch máu não, tiền sử gia đình có người từng bị xơ vữa động mạch.
- Người bị huyết áp cao, tiểu đường, béo phì và các bệnh khác.
- Người hút thuốc dài hạn, lạm dụng rượu lâu dài.
- Đàn ông trên 40 tuổi, phụ nữ mãn kinh.
- Người có chế độ ăn bất thường, chẳng hạn như ăn thực phẩm nhiều đường và chất béo, không thích vận động, thể dục thể thao.
