Từ xa xưa, các bà các mẹ Việt nuôi con nhỏ đã có thói quen ninh xương ống lọc lấy nước nấu cháo, quấy bột cho con. Quan niệm nước xương chứa nhiều canxi, vitamin A và chất béo giúp trẻ mắt sáng, dáng cao, tăng cân tốt... của nhiều mẹ là sai khi các chuyên gia dinh dưỡng đã khẳng định rằng, thường xuyên ninh xương ống nấu cháo cho trẻ (quá 3 lần/tuần) sẽ ''lợi bất cập hại".
 |
| Các chuyên gia dinh dưỡng đã khẳng định rằng, thường xuyên ninh xương ống nấu cháo cho trẻ (quá 3 lần/tuần) sẽ ''lợi bất cập hại". |
Con còi cọc vì mẹ dùng nước hầm xương nấu cháo
Thành phần chủ yếu của xương ống là tủy sống chứa rất nhiều chất béo động vật. Loại chất béo này khó tiêu, khi bé ăn sẽ bám lại ở thành ruột và dạ dày, gây đầy bụng, nhanh no, mau chán ăn... Nếu ăn nhiều có thể dẫn đến rối loạn tiêu hóa, phân sống...
Về phần can xi, canxi có trong xương ống chủ yếu là canxi vô cơ mà cơ thể bé không hấp thụ được. Đó cũng là một phần lý do vì sao trẻ ăn nhiều nước xương ống lại vẫn còi cọc, thấp bé.
Tuy nhiên, ninh xương nấu cháo không hẳn là “độc tố” đối với trẻ nhỏ. Bằng chứng là các bà, các mẹ ngày xưa và ngay cả một số bà mẹ nay vẫn có thói quen ninh xương cho con ăn hàng ngày và chưa thấy dấu hiệu gì xấu về sức khỏe của bé.
Chia sẻ trên tờ Vnexpress, tiến sĩ, bác sĩ Lưu Thị Mỹ Thục, Trưởng khoa Dinh dưỡng lâm sàng cho biết, trước kia, các bà mẹ áp dụng là ninh xương, ninh chân gà để lấy nước nấu cháo và bột cho bé với hy vọng trong nước xương ninh có nhiều canxi, sẽ giúp hệ cơ xương của trẻ phát triển cứng cáp. Đây là suy nghĩ sai lầm vì canxi trong xương rất khó hòa tan.
“Sau khi ninh một nồi xương trong nồi áp suất khoảng 2 giờ, chất béo trong tủy xương lần lượt nổi lên, nhưng canxi trong nước xương vẫn rất ít. Vì vậy quan điểm cứ ăn nhiều canh xương thì sẽ có đủ canxi là không đúng”, bác sĩ Thục chia sẻ.
Thực tế, nước hầm xương chỉ có tác dụng là mang lại vị ngọt và mùi thơm. Trong nước thịt, nước xương hầm có nhiều nitơ, tạo cảm giác ngon miệng, vị thơm nhưng có chữa rất ít đạm và canxi. Ngoài vị thơm ra, nước xương không có đủ dinh dưỡng, hơn nữa, còn gây khó tiêu, dễ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của trẻ.
Canxi là một thành tố quan trọng trong cấu trúc xương và răng, giúp xương bé phát triển mạnh mẽ và tăng trưởng chiều cao. Khi ninh xương lượng canxi trong xương không có nhiều và không thể ra nước 100% được. Ngoài ra, canxi có trong xương ống chủ yếu là canxi vô cơ, cơ thể trẻ không thể hấp thụ. Do đó bé dễ còi xương, chậm mọc răng khi mẹ thường xuyên dùng nước hầm xương chế biến đồ ăn cho con.
Cho dù chỉ tồn tại ở bã thì trong thịt, cá, tôm…vẫn chứa nhiều protein. Nếu trẻ chỉ ăn nước sẽ dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng và thiếu máu. Cácvitamin C, E, A, sắt, kẽm trong rau…khi sẽ bị hòa tan khi nấu canh. Do đó, trẻ dễ bị táo bón, thiếu chất xơ nếu mẹ chỏ cho con ăn nước. Vì vậy, mẹ nên cho trẻ ăn tất cả các phần bằng cách nghiền, xay hoặc băm nhỏ để đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng.
Khi nấu cháo cho bé, mẹ chỉ cho con ăn nước dùng mà không có rau, thịt, sẽ làm cho trẻ dễ nuốt. Nhưng về lâu dài, chế độ ăn như vậy sẽ khiến trẻ lười nhai, hay ngậm thức ăn và dẫn đến chán ăn.
Chọn xương gì để ninh và ninh xương thế nào thì chuẩn
Như đã nói ở trên, chất béo trong tủy xương rất khó tiêu. Do đó, với trẻ mới bước đầu tập ăn dặm, mẹ không nên ninh xương quấy bột cho con. Hệ tiêu hóa non nớt của bé sẽ không tiêu thụ được lượng chất béo động vật này. Nước rau củ, nước sữa, nước nấm... có thể là những gợi ý tốt cho mẹ nuôi con giai đoạn này.
 |
| Với trẻ mới bước đầu tập ăn dặm, mẹ không nên ninh xương quấy bột cho con. Hệ tiêu hóa non nớt của bé sẽ không tiêu thụ được lượng chất béo động vật này. |
Với trẻ trên 8 tháng tuổi làm quen với đạm, mẹ có thể bắt đầu ninh xương nấu cháo, giúp bé cảm thấy ngọt nước, ngon miệng hơn. Thay vì ninh xương ống, mẹ có thể mua xương hom, xương sườn lợn, xương chân gà hoặc xương cá, vỏ tôm… Khi ninh nên để mở vung, hớt bọt và lọc váng mỡ thật kỹ.
Mẹ có thể để nước xương vào tủ lạnh từ 3-4 tiếng để các cặn bẩn, mỡ, chất béo đông lại tích tụ thành lớp váng trên bề mặt. Lúc đó ta chỉ cần dùng thìa hớt sẽ dễ dàng hơn rất nhiều. Nếu sợ con bị đầy bụng thì khi ninh các mẹ hãy bỏ thêm một nhánh hành tím hoặc một mẩu gừng vào. Hành và gừng cũng hỗ trợ tiêu hóa, chống đầy bụng tự nhiên rất tốt cho con.
Ngoài ra, để tránh cho bé chán ăn, một tuần mẹ chỉ nên ninh xương nấu cháo cho con từ 1-2 lần, mỗi lần nên làm một mẻ nước ninh từ 3-5 lạng xương hom ít mỡ hoặc 10 chân gà ta loại ngon. Thay đổi quay vòng giữa các loại nước nấu cháo sẽ kích thích vị giác của trẻ phát triển hơn nhiều.
Một lưu ý dành cho mẹ: Không nên quá "bài xích" việc ninh xương nấu cháo. Mẹ chỉ sai khi nấu cháo cho con lấy nước chứ không lấy cái. Nên nhớ, dù có được ninh nhừ, đun kỹ đến đâu, lượng vitamin và khoáng chất như đạm, canxi, chất béo.v.v. vẫn tồn tại ở bã thịt, chỉ tan rất ít vào nước. Do đó muốn con phát triển tốt, tăng cân nhanh mẹ cần cho con ăn cả nước cả cái.
Để đảm bảo đủ dinh dưỡng, thức ăn hằng ngày của trẻ phải đầy đủ các dưỡng chất sau:
- Tinh bột (gạo, lúa mì, ngô, khoai tây…): cung cấp nhiều năng lượng cần thiết cho trẻ
- Protein (thịt, cá, tôm, cua…): cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển của trẻ.
- Chất béo (dầu ăn): cần thiết cho sự phát triển của não, cung cấp nhiều năng lượng, giúp hấp thu các vitamin tan trong chất béo.
- Rau quả không chỉ cung cấp vitamin, sắt và các khoáng chất khác cần thiết cho cơ thể, mà còn cung cấp chất xơ ít để giúp ngăn ngừa táo bón.
Mẹo dân gian giúp mẹ "nặn" má lúm đồng tiền cho con từ trong bụng (Làm Mẹ) - (Phunutoday) - Ai cũng phải công nhận má lúm đồng tiền cười rất duyên phải không? Chẳng có gì đáng ngạc nhiên khi các bà bầu luôn muốn con sinh ra sẽ có má lúm. |
Cách chăm trẻ sơ sinh để con đẹp dáng, sáng da, hài hòa đường nét (Làm Mẹ) - (Phunutoday) - Để con lớn lên xinh đẹp hơn, ngay từ lúc sơ sinh, cha mẹ hãy chăm chút các yếu tố sau cho con yêu nhé. |
Hiểm họa khôn lường khi dùng khăn ướt lau vùng kín cho con (Làm Mẹ) - (Phunutoday) - Việc dùng khăn ướt lau mông có thể hại vùng kín của con bởi có nhiều hãng khăn ướt kém chất lượng sẽ khiến bé bị dị ứng và nổi mẩn đỏ. |
