Là một đặc sản nổi tiếng của sông Đà, cá ngần còn được biết đến với những cái tên khác như cá cơm sữa, cá sữa, cá thuỷ tinh, cá bún, cá mờn... Đây là loại cá có màu trắng trong, không xương và ruột bé. Không chỉ vậy, cá ngần còn có kích thước khá bé so với những loại cá thường thấy. Thông thường, con cá ngần dài nhất cũng chỉ bằng ngón tay út còn con nhỏ chỉ to hơn sợi bún một chút.
Cá ngần tuy nhỏ nhưng chứa rất nhiều đạm, vitamin B2, vitamin B12, omega2, sắt, axit folic, magie... nên có nhiều tác dụng tốt cho sức khoẻ như điều hoà huyết áp, giảm mỡ máu, tốt cho tim mạch và hệ thần kinh...
Cá ngần là loại cá có màu trắng trong, không xương và ruột bé.
Tuy nhiên, cá ngần có hương vị khá thơm ngon, cách chế biến đa dạng và gần như chỉ xuất hiện vào khoảng tháng 4, tháng 5 hàng năm. Có lẽ vì vậy mà loại cá này được nhiều người yêu thích và “săn lùng” bằng được.
Tuỳ vào kích thước của cá, bạn sẽ mua được cá ngần với mức giá khoảng 150 - 200 ngàn/kg. Thông thường, cá ngần nhỏ sẽ không dai ngon được như cá ngần to và phù hợp để nấu canh hơn là làm chả.
Theo những người có kinh nghiệm, cá ngần thường chỉ sống ở những nơi có nước sạch sẽ. Chúng có thói quen bơi thành từng đàn và ăn rong rêu, cây cỏ, phù du. Loại cá này có thể được dùng để ăn tươi hoặc mang đi phơi khô. Từ nguyên liệu này, bạn có thể chế biến thành nhiều món xào, kho, rán, nấu canh chua... Khi hè đến, cá ngần sông Đà cũng là một trong những đặc sản được ưa chuộng và tìm mua nhiều nhất.
Món chả cá ngần có cách làm đơn giản, hương vị thơm ngọt, mềm dai.
Để cảm nhận được hết vị ngon nguyên bản của cá ngần, bạn có thể kết hợp nguyên liệu này với dứa, cà chua... và nấu thành món canh chua cá ngần. Còn trong trường hợp muốn chế biến món ăn lạ miệng, phù hợp với cả người lớn lẫn trẻ nhỏ thì bạn có thể trộn cá ngần cùng trứng, thịt băm... và rán thành chả. Món chả cá ngần không chỉ có cách làm đơn giản mà còn có hương vị mềm dai, thơm ngọt vô cùng hấp dẫn.
Ngoài hai món quen thuộc là canh chua cá ngần và chả cá ngần, bạn có thể làm món cá ngần khô rim chua ngọt cùng mắm tỏi ớt hoặc mang cá ngần đi tẩm bột chiên giòn ăn dần.
Bạn nên chọn những con còn nguyên phần mắt và thân trắng trong.
Hiện nay, để phục vụ nhu cầu chế biến các món từ cá ngần, người ta còn mua cá ngần tươi về sơ chế sạch sẽ rồi hút chân không và bảo quản ngăn đá. Với cách làm như vậy, bạn sẽ có cá ngần ăn trong thời gian dài mà vẫn thơm ngon, bổ dưỡng... Ngoài ra, bạn cũng có thể mua cá ngần khô về nhà vì loại này bảo quản được khá lâu.
Khi mua cá ngần, bạn nên chọn những con còn nguyên phần mắt và thân trắng trong vì chúng là loại cá mới đánh, vẫn giữ được hương vị vốn có. Nên tránh mua những mẻ cá đã ngả sang màu vàng đục, mắt rời khỏi thân vì chúng thường bảo quản lâu và không còn ngon nữa... Dù vậy thì bạn vẫn nên mua cá ngần vào đúng mùa để luôn có cá ngần tươi ngon mang về chế biến chiêu đãi cả nhà.
