Cá chạch là loài cá da trơn, nhẵn, thân tròn, kích thước to bằng ngón chân cái. Trong Đông y cá chạch là một vị thuốc có tên ngu thư. Y học cổ truyền đánh giá cá chạch vị ngọt, tính bình có tác dụng bổ khí huyết chống lão suy. Cá chạch giúp thanh nhiệt trừ thấp, chữa bệnh về mật, tụy. Cá chạch cũng là cá giúp tráng dương dành cho nam giới lớn tuổi rất tốt. Về hàm lượng canxi, cá chạch được cho là có tỉ lệ canxi trong chạch nhiều gấp 6 lần cá chép và nhiều gấp 10 lần mực/bạch tuộc. Bên cạnh giàu canxi thì cá chạch còn có vitamin D nên giúp hấp thu canxi dễ dàng. Trong 100g thịt cá có 16,9g đạm, 2g chất béo, 3,2g gluxit, 16,9mg canxi, 3,2mg sắt, 27mg phốt pho và các vitamin khác. Cá chạch là món ăn tốt để bồi bổ cho người bị suy dinh dưỡng, những người sau điều trị bệnh, nam giới trung niên và người già.
Cá chạch bồi bổ: Vì hàm lượng dinh dưỡng cao và cá chạch lành tính nên được dùng làm thực phẩm bồi bổ cho người suy nhược cơ thể, người ốm dậy, trẻ nhỏ suy dinh dưỡng.
Cá chạch bổ thận tráng dương: Cá chạch rất tốt trong điều trị xuất tinh sớm, giúp tráng kiện bổ thận tráng dương. Do đó cá chạch được dùng để hỗ trợ điều trị các trường hợp suy yếu sinh lý.
Cá chạch tốt cho gan và hệ tiêu hóa: Cá chạch hỗ trợ điều trị tình trạng viêm da, mụn nhọt lở loét ngoài da. Những người mắc bệnh gan mạn tín nên thường xuyên ăn cá chạch. Cá chạch còn giúp tăng cường tiêu hóa hấp thu. Theo một số nghiên cứu, cá chạch có tác dụng lợi mật, bảo vệ tế bào gan, hạ men gan. Người viêm gan mạn tính có thể ăn loại cá này để bảo vệ gan.
Cá chạch tốt cho trẻ nhỏ: Cá chạch giàu canxi vitamin D nên tốt cho trẻ còi cọc biếng ăn, trẻ suy dinh dưỡng. Nấu cháo cá chạch cho trẻ nhỏ giúp chống mồ hôi trộm hỗ trợ ngừa còi xương.
Các chạch tăng miễn dịch, trị ho: Cá chạch giúp tăng cường lưu thông khí huyết và có nhiều enzym tiêu hóa thức ăn, giúp hỗ trợ tăng cường miễn dịch, điều tri bệnh lao, hen, suyễn
Có nhiều món ăn ngon từ cá chạch tốt cho sức khỏe bạn có thể tham khảo như:
Cá chạch có nhiều nhớt nên trước khi chế biến cần làm sạch nhớt bằng giấm, muối, tro bếp, phèn chua, sau đó ướp với gừng, nghệ, hạt tiêu, muối để giảm độ tanh.
Về ẩm thực, cá chạch là loài cá ngon, thịt ngọt, dai nhiều người yêu thích. Cá chạch có thể chế biến thành nhiều món ăn phổ biến ở Việt Nam như cá chạch chiên, cá chạch kho, các chạch nấu củ chuối.
- Cá chạch nấu canh với đại táo: Cá chạch sau khi làm sạch cho vào hầm cùng táo đỏ, sau khi nhừ thì, nêm nếm vừa miệng, cho thêm tiêu, ớt ăn hằng ngày từ 7 tới 10 hôm sẽ giảm tình trạng mẩn ngứa, thanh nhiệt, giải độc.
- Cá chạch nấu với thịt lợn thêm gừng, tiêu cho người mới ốm, suy nhược, trẻ suy dinh dưỡng. Bạn mua 100g cá chạch làm sạch, 50g thịt nạc. Nấu cá chạch cho chín nhừ rồi cho thịt lợn, nêm gia vị vừa miệng. Ăn ngày 1 lần, liên tục trong 3 tuần, nghỉ 1 tuần lại ăn tiếp. Món ăn này lặp lại trong 3 tháng liên tục sẽ giúp lưu thông khí huyết nâng cao sức đề kháng.
- Cháo cá chạch trị sinh lý: Cá chạch làm sạch, luộc gỡ lấy thịt. Lấy thịt cá xào với hành đã phi thơm cho thêm hạt lạc, xì dầu, đường, nước mắm đảo đều cho thơm, săn thịt cá lại. Gạo vo sạch nấu thành cháo. Cuối cùng, cho thịt cá xào thơm vào cháo trắng và đảo đều lên. Ăn nóng cho thêm lá hành, tiêu, ớt tùy sở thích mỗi người.
Ngoài ra bạn có thể chế biến cá chạch làm món ăn trong bữa ăn thông thường như cá chạch rán cuộn lá lốt chấm tương, cá chạch kho, cá chạch nấu chuối đậu.
Cá chạch sống dưới bùn nên có thể bị nhiễm nhiều ký sinh trùng, do đó bạn nên nấu cá chạch chín kỹ mới ăn.
