Tổng quan về cây mã đề
Mã đề mọc hoang khắp nơi, là loại cỏ sống lâu năm thân ngắn lá mọc thành cụm ở gốc, cuống dài, phiến lá hình thìa hay hình trứng, có gân dọc theo sống lá và đồng quy ở ngọn và gốc lá.
Hoa cây mã đề mọc thành bông, có cán dài, xuất phát từ kẽ lá. Hoa đều, lưỡng tính, với 4 đài, xếp chéo, hơi đính nhau ở gốc, tràng màu nâu tồn tại, gồm 4 thùy nằm xen kẽ ở giữa các lá đài. Nhị 4 chỉ nhị mảnh, dài, 2 lá noãn chứa nhiều tiểu noãn. Quả chứa nhiều hạt màu nâu đen bóng.
Để làm thuốc dùng hạt của cây mã đề, phơi hoặc sấy khô, tên thuốc là xa tiền tử.
Dùng toàn cây, bỏ rễ phơi hoặc sấy khô, tên thuốc là mã đề thảo. Lá mã đề dùng tươi hoặc phơi hay sấy khô, tên thuốc là mã đề.Theo Đông y, cây mã đề có tính lạnh, vị ngọt, giúp thanh nhiệt, mát máu, phát hãn, làm sáng mắt…và còn nhiều công dụng khác. Điều này không có nghĩa mọi người đều có thể sử dụng loại cây này.
Giảm sưng và đau
Cây mã đề chứa nhiều thành phần có tác dụng giảm sưng, giảm đau hiệu quả, khi vò nát và đắp lên vết thương có thể làm giảm sưng và đau. Ngoài ra, cây còn rất giàu các thành phần chống vi khuẩn và chống viêm. Nó có thể ức chế hiệu quả sự sinh sản của vi khuẩn và ngăn ngừa vết thương bị nhiễm trùng do vi khuẩn, có thể ức chế tốt tình trạng viêm nhiễm do nhiễm trùng, nâng cao khả năng chống vi rút của cơ thể, nâng cao khả năng miễn dịch của cơ thể.
Ba triệu chứng trên là những vấn đề thường gặp trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, việc sử dụng cây cỏ mã đề có thể điều trị hiệu quả.
Chữa ho tiêu đờm
Xa tiền thảo (cây mã đề) 10g, cam thảo 5g, vỏ quýt 10g, cát cánh 2g, nước 400ml. Đun sôi trong nửa giờ. Chia 3 lần uống trong ngày. Nếu không có cam thảo, thì có thể thay bằng đường cho đủ ngọt mà uống.
Chữa gan nhiễm mỡ
Mã đề 20g, hà thủ ô (sống), thảo quyết minh, đan sâm, hoàng kỳ mỗi vị 15g; sơn tra (sống) 30g, hổ trượng 15g, hà diệp 15g. Sắc nước uống, ngày một thang, chia 2-3 lần. Uống khi thuốc còn ấm.
