Quả bầu là một loại quả rất quen thuộc và được ưa chuộng tại Việt Nam do hương vị ngọt ngào, tính chất lành mạnh và nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Loại quả này được trồng rộng rãi ở những khu vực có khí hậu nhiệt đới trên thế giới. Người ta thường sử dụng bầu để chế biến các món canh, món xào hay vắt lấy nước uống. Trong mỗi 100g quả bầu, có đến 95% là nước, giúp cung cấp lượng nước cần thiết cho cơ thể, có tác dụng giải nhiệt, đồng thời cung cấp nhiều loại vitamin và khoáng chất cần thiết khác như phốt pho, canxi, vitamin B2, vitamin C, và nhiều hơn nữa.
Trong y học cổ truyền, quả bầu được coi là có tính mát, với khả năng hạ nhiệt, thải độc, tăng cường tiểu tiện, mềm dẻo phổi, loại bỏ cảm giác ngứa và được dùng làm phương pháp chữa trị cho các vấn đề sức khỏe như đầy hơi, nhiệt phổi, ho, bệnh tiểu đường,... Không chỉ quả, mà phần vỏ, lá, hoa và cả rễ của cây bầu cũng mang lại nhiều lợi ích sức khỏe riêng biệt. Dưới đây là những lợi ích của quả bầu đã được nghiên cứu và xác nhận bởi y học hiện đại:
Điều hòa lượng đường trong máu
Quả bầu, với hàm lượng cao chất xơ và ít chất béo cùng đường, là một lựa chọn thích hợp cho chế độ dinh dưỡng của bệnh nhân tiểu đường. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, chiết xuất từ quả bầu có khả năng giảm lượng đường huyết.
Nghiên cứu từ Viện Công nghệ Hóa học Ấn Độ vào năm 2013 đã chỉ ra rằng, nước ép bầu có tác dụng ức chế một enzyme làm giảm sự nhạy cảm của insulin, đóng vai trò trong việc duy trì sự ổn định của đường huyết. Quả bầu cũng được sử dụng trong y học cổ truyền như một phương pháp tự nhiên để hỗ trợ quản lý đường huyết.
Giúp kiểm soát cân nặng
Vì quả bầu chứa rất ít calo và gồm phần lớn là nước, nó trở thành lựa chọn tốt cho những ai đang theo đuổi mục tiêu giảm cân hoặc duy trì trọng lượng hiện tại.
Nâng cao sức khỏe làn da, chống lão hóa
Quả bầu là một nguồn vitamin C và kẽm phong phú, đem lại nhiều tác dụng tích cực cho làn da. Vitamin C, với vai trò của một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ da chống lại các tổn thương do tia UV gây ra và hỗ trợ làm chậm quá trình lão hóa, như làm giảm nếp nhăn và tăng cường độ đàn hồi cho da. Tính mát của bầu còn giúp giảm thiểu tình trạng mụn do nhiệt trong cơ thể.
Duy trì huyết áp ổn định, phòng tránh bệnh tim mạch
Quả bầu, với lượng chất xơ dồi dào và các khoáng chất, cũng như chất chống oxy hóa, có khả năng hỗ trợ trong việc duy trì huyết áp ở mức cân đối, làm giảm mức cholesterol trong máu và đóng vai trò phòng ngừa các vấn đề về tim mạch, kể cả nguy cơ đột quỵ.
Hỗ trợ chức năng não bộ, cải thiện giấc ngủ
Các thành phần hoạt tính có trong quả bầu có khả năng an thần, giảm stress, cải thiện trí nhớ và đồng thời góp phần vào việc nâng cao chất lượng giấc ngủ.
Nâng cao khả năng tiêu hóa
Chất xơ và nước có trong quả bầu đóng một vai trò quan trọng trong việc tăng cường chức năng tiêu hóa, giảm thiểu các triệu chứng khó chịu như chướng bụng, đầy hơi và hỗ trợ phòng ngừa tình trạng táo bón.
Giữ nước cho cơ thể
Trong điều kiện thời tiết nắng nóng của mùa hè, cơ thể dễ mất nước, gây ra các triệu chứng như hoa mắt, hạ huyết áp và tăng nhịp tim. Để tránh tình trạng này, việc cung cấp đủ nước cho cơ thể là cực kỳ quan trọng, bằng cách tiêu thụ các loại thực phẩm có khả năng giữ nước cao như quả bầu, giúp duy trì sức khỏe tốt.
Quả bầu không chỉ có lợi ích trong việc giữ nước, mà còn giúp tăng cường việc lợi tiểu và loại bỏ độc tố, cải thiện chức năng gan và hệ miễn dịch, phòng tránh các bệnh đường hô hấp và có tác dụng chống ho, nâng cao sức khỏe toàn diện.
Cẩn trọng khi tiêu thụ quả bầu
Dù quả bầu mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, người có thể trạng lạnh hoặc thường xuyên cảm thấy bụng lạnh nên hạn chế sử dụng quả này do bản chất tính lạnh của nó. Ngoài ra, nếu gặp phải quả bầu có vị đắng, điều này có thể là dấu hiệu của độc tố; do đó, quả bầu như vậy không nên tiêu thụ để tránh rủi ro ngộ độc, gây ra các triệu chứng như buồn nôn và đau bụng. Để đảm bảo an toàn, không nên ăn quá 3 quả bầu trong một tuần để tránh các phản ứng không mong muốn.