Nước mắm
Nước mắm là gia vị không thể thiếu trong bữa ăn của người Việt Nam. Được biết đến với nhiều dưỡng chất như vitamin A, D, B12 và protein, nước mắm đem lại giá trị dinh dưỡng cao. Tuy nhiên, bạn không nên đun sôi nước mắm quá lâu vì có thể làm bay hơi các vitamin, làm mất đi giá trị dinh dưỡng của nó.
Vì thế, khi dùng nước mắm để nêm nếm, bạn cần chú ý những điểm sau đây:
Khi ướp thực phẩm: Bạn không nên dùng nước mắm để ướp thịt vì nó có thể khiến thịt trở nên cứng và khô hơn so với việc sử dụng muối hoặc đường. Nếu bạn muốn thêm nước mắm vào món thịt hoặc cá, bạn nên chờ đến khi thực phẩm gần chín mềm rồi mới nêm nước mắm và sau đó tắt bếp ngay.
Đối với các món canh, rim, hoặc kho: Bạn nên cho nước mắm vào khi món ăn gần hoàn thành và sắp tắt bếp để tránh việc mất đi dưỡng chất. Nếu cho nước mắm vào từ đầu khi nấu, hương vị của món canh có thể bị biến đổi, trở nên chua và mất đi mùi thơm ngon tự nhiên.
Nước mắm nên dùng khi món ăn đã gần hoàn tất
Muối
Muối là thành phần không thể thiếu trong các công thức nấu ăn, vì thế gần như trong mọi món ăn đều cần phải có muối. Tuy nhiên, tùy từng loại món ăn mà cách sử dụng muối cũng cần được điều chỉnh cho phù hợp.
Khi nấu canh: Bạn nên chờ đợi cho đến khi thịt hoặc cá trong canh đã tiết ra vị ngon tự nhiên, sau đó khi canh bắt đầu sôi thì mới nêm muối vào, giúp canh có hương vị đậm đà hơn.
Đối với món kho và chiên: Bạn nên ướp thực phẩm với muối trước khi chế biến để thực phẩm thấm đều gia vị, đồng thời giữ được hương vị ngon ngọt tự nhiên của thịt và cá.
Với món luộc: Khi luộc rau củ, bạn nên đợi nước sôi thì mới cho muối vào nồi, tiếp theo mới bỏ rau củ vào luộc. Việc này giúp rau củ giữ được màu xanh tươi, tránh bị xỉn màu, mất đi vẻ đẹp tự nhiên.
Đối với món xào: Bạn có thể nêm muối sau khi đã xào gần xong để điều chỉnh hương vị cho vừa miệng.
Tuỳ từng món ăn mà cách sử dụng muối khác nhau
Bột ngọt
Bột ngọt, hay còn được biết đến với tên gọi mì chính, là một loại gia vị quen thuộc giúp tăng cường hương vị cho món ăn. Tuy nhiên bột ngọt có thể chuyển đổi thành các chất không mong muốn khi bị nhiệt độ cao 300 độ C tác động liên tục trong 2 giờ, dẫn đến việc hình thành các dẫn xuất màu đen và mất đi hương vị.
Qua đó, các chất dinh dưỡng trong thực phẩm như protein, đường, khi bị nhiệt độ cao phá hủy, có thể biến chất và trở nên có hại cho sức khỏe. Thời điểm lý tưởng để thêm bột ngọt vào món ăn là ngay sau khi tắt bếp.
Khi ướp thực phẩm: Bạn nên tránh ướp bột ngọt với nguyên liệu trước khi nấu nướng do có thể gây ra vị đắng khi gặp nhiệt độ cao, không những làm giảm chất lượng món ăn mà còn có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Đối với món gỏi, salad: Khi muốn thêm bột ngọt vào các món gỏi hay salad, bạn nên pha tan bột ngọt vào nước mắm trước rồi mới trộn đều để món ăn thêm phần hấp dẫn.
Với món ăn chua: Không nên sử dụng bột ngọt cho các món ăn có vị chua do tính axit cao có thể tạo phản ứng với bột ngọt, dẫn đến thay đổi chất của bột ngọt.
Bột ngọt nên được hoà tan với nước mắm trước khi trộn với món gỏi, salad
Đường
Đường không chỉ làm tăng hương vị ngọt ngào cho món ăn mà còn là nguồn cung cấp năng lượng quan trọng cho cơ thể, với mỗi gram đường cung cấp khoảng 4 kCal. Tuy nhiên, việc tiêu thụ đường quá mức cần thiết có thể dẫn đến béo phì, do đó việc điều chỉnh lượng đường trong nấu ăn là cần thiết để đảm bảo sức khỏe.
Đối với các món kho, việc thêm đường giúp tạo ra màu nâu caramen hấp dẫn thông qua phản ứng nhiệt giữa đường và nhiệt độ cao. Vì vậy, khi chuẩn bị món kho, bạn có thể ướp thịt hoặc cá với một lượng đường nhỏ để tạo màu sắc bắt mắt cho món ăn.
Khi chế biến các món nướng hoặc chiên, ướp đường có thể khiến chúng dễ bị cháy khét. Vì thế, trong khi nướng, bạn có thể phết một ít mật ong lên thực phẩm ở giai đoạn cuối của quá trình nướng để tạo độ ngọt mà không lo bị cháy. Trong khi đó, với món chiên, bạn có thể chấm cùng nước mắm chua ngọt để món ăn giữ được vị ngọt mà không bị khét.
Đường giúp tạo màu cho món ăn, nên được ướp với thịt hoặc cá trước khi nấu
Hạt tiêu
Trong quá trình chuẩn bị một số món kho và món chiên, có người thường ướp tiêu trước khi nấu để tăng thêm hương vị và làm cho món ăn trở nên hấp dẫn hơn về mặt thị giác lẫn khứu giác. Tuy nhiên, nên lưu ý rằng việc nấu tiêu ở nhiệt độ cao có thể tạo ra các chất không tốt cho sức khỏe. Để đảm bảo mùi thơm của tiêu và sức khỏe, bạn nên thêm tiêu vào món ăn ngay khi đã nấu chín, giúp duy trì hương vị đặc trưng của gia vị này.
Hạt nêm
Hạt nêm là gia vị quan trọng giúp cân bằng và tăng cường hương vị mặn, ngọt cho món ăn. Do tính chất ít tan hơn so với các loại gia vị khác, khi sử dụng bột nêm, bạn cần đợi một thời gian để nó hòa quyện đều trước khi kết thúc quá trình nấu. Để sử dụng hạt nêm hiệu quả, bạn cần lưu ý một số điểm sau:
Khi nấu canh: Để tạo hương vị đúng đắn, hãy nêm hạt nêm vào lúc nước bắt đầu sôi trên lửa vừa và chỉ nêm đủ lượng để tránh làm món canh trở nên quá mặn.
Khi chế biến cá hoặc thịt kho: Để tăng độ thẩm thấu và hương vị của món kho, hãy sử dụng loại hạt nêm đặc biệt dành riêng cho việc ướp cá hoặc thịt khoảng 15-20 phút trước khi kho.
Đối với món chiên và xào: Để gia vị thấm sâu và món ăn có hương thơm đặc trưng, hãy ướp trước các nguyên liệu với hạt nêm trước khi tiến hành chiên hoặc xào.
