Cụ ông Ngô và cụ ông Tôn, hai nhân vật đáng chú ý đến từ Trung Quốc, đều đã ngoài 60 tuổi. Cụ Ngô nổi bật với lối sống kỷ luật, dậy sớm mỗi sáng để chạy bộ và tập thể dục, không ngại ngần trước những cơn mưa gió. Nhiều người nhìn vào đó đều tin rằng sức khỏe của cụ ngày càng dồi dào.
Ngược lại, cụ Tôn lại có phương thức sống hoàn toàn khác. Ông hiếm khi ra ngoài vận động, mà thường dành thời gian tại nhà để xem tivi hoặc thưởng thức trà. Trước thói quen này, nhiều người không khỏi lo lắng và tự hỏi liệu cụ có đang bị lười biếng trong việc vận động hay không.
Tuy nhiên, theo thời gian, kết quả lại khiến mọi người bất ngờ. Cụ Ngô bắt đầu thường xuyên kêu ca về những cơn đau ở đầu gối, lưng mỏi, và sức khỏe có vẻ ngày càng suy giảm. Trong khi đó, cụ Tôn vẫn giữ được tâm trạng tươi vui, làn da khỏe khoắn; thỉnh thoảng ông đi dạo hoặc tập thái cực quyền, vui vẻ trò chuyện với bạn bè. Điều này khiến cụ Tôn trông có phần năng động và phấn chấn hơn hẳn so với cụ Ngô.
Cụ Ngô nổi bật với lối sống kỷ luật, dậy sớm mỗi sáng để chạy bộ và tập thể dục, không ngại ngần trước những cơn mưa gió
Vậy, tại sao cụ Ngô, người thực hiện các bài tập mỗi ngày, lại không khỏe hơn cụ Tôn, người ít vận động hơn? Nguyên nhân nằm ở đâu?
Theo các chuyên gia, việc tập luyện đều đặn mỗi ngày như cụ Ngô có thể tốt, nhưng cũng cần phải chú ý đến mức độ vận động để tránh việc tập luyện quá sức. Nếu cụ Ngô tập luyện vượt quá khả năng chịu đựng của cơ thể, rất dễ dẫn đến chấn thương và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.
Ở độ tuổi này, khả năng phục hồi của cơ thể đã giảm đi đáng kể so với thời kỳ thanh xuân. Ngày còn trẻ, việc chạy 10 km hay tập gym đến mức mồ hôi ướt đẫm quần áo chỉ cần nghỉ ngơi vài ngày là có thể quay lại bình thường. Thế nhưng, khi lớn tuổi, các cơ bắp và khớp xương không còn khả năng phục hồi nhanh như trước. Những tổn thương nhỏ tích lũy theo thời gian có thể trở thành vấn đề lớn, giống như một món nợ khó trả, khiến cụ Ngô dần kiệt sức.
Hơn nữa, hệ tim mạch và tuần hoàn máu của người lớn tuổi cũng yếu đi, không còn khả năng chịu đựng những cường độ vận động cao như trước. Tập luyện quá sức khiến tim phải hoạt động như "động cơ quá tải", làm tăng nhịp tim và huyết áp. Điều này có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng, từ tình trạng mệt mỏi kéo dài đến các bệnh lý tim mạch nghiêm trọng hơn.
Chưa hết, việc luyện tập quá mức còn gia tăng tốc độ lão hóa của khớp và sụn. Khi tuổi tác tăng lên, lượng dịch khớp trong cơ thể giảm, làm cho các khớp dễ bị tổn thương do ma sát. Tình trạng đau đầu gối và cứng lưng thường thấy ở cụ Ngô chính là biểu hiện rõ ràng của việc lạm dụng các khớp.
Không chỉ có thế, áp lực tâm lý cũng là một yếu tố không thể bỏ qua. Cụ Ngô luôn đặt ra những tiêu chuẩn khắt khe cho bản thân trong việc duy trì lịch tập luyện hàng ngày. Nhưng khi cơ thể không còn đủ sức để theo kịp, cụ thấy thất vọng và lo âu, dẫn đến stress. Thay vì tìm thấy niềm vui trong việc vận động, cụ lại bị cuốn vào vòng xoáy căng thẳng, hoàn toàn mâu thuẫn với mục đích ban đầu của việc tập thể dục.
Tình trạng đau đầu gối và cứng lưng thường thấy ở cụ Ngô chính là biểu hiện rõ ràng của việc lạm dụng các khớp
Nên lựa chọn những hoạt động thể chất nhẹ nhàng, phù hợp với tình trạng sức khỏe
Khác với cụ Ngô, cụ Tôn không đặt nặng việc phải tập thể dục hàng ngày. Ông chỉ tham gia vào các hoạt động khi cảm thấy thoải mái, như đi dạo hay tập thái cực quyền. Cách tiếp cận này đã giúp cụ duy trì sức khỏe ổn định và tâm trạng tích cực, theo nhận định của các chuyên gia.
Một trong những lợi ích của việc tập luyện với cường độ vừa phải là cơ thể có đủ thời gian phục hồi sau mỗi lần hoạt động. Các cơ và khớp, khi được kích thích một cách nhẹ nhàng, sẽ tự sửa chữa và phát triển mạnh mẽ hơn. Điều này giúp cụ Tôn có một cơ thể dẻo dai mà không gặp phải chấn thương.
Hơn nữa, những hoạt động nhẹ nhàng không tạo ra áp lực lớn cho hệ tim mạch. Ngược lại, chúng còn cải thiện lưu thông máu và tăng cường sức khỏe tim mạch một cách an toàn. Phương pháp tập luyện này không khiến cụ Tôn cảm thấy mệt mỏi mà còn mang lại nhiều lợi ích lâu dài.
Quan trọng hơn, cụ Tôn luôn duy trì tâm trạng thư thái trong quá trình tập luyện. Ông không bị áp lực bởi những mục tiêu cao độ mà xem thể dục như một thú vui, một cách để tận hưởng cuộc sống. Tâm lý thoải mái này đóng góp đáng kể vào việc giữ gìn sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần.
Tâm lý thoải mái này đóng góp đáng kể vào việc giữ gìn sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần
Những nhầm lẫn thường gặp ở người cao tuổi khi tập thể dục
Mặc dù nhiều người cao tuổi mong muốn duy trì sức khỏe, nhưng họ thường mắc phải những sai lầm thường thấy trong quá trình tập luyện. Dưới đây là 3 sai lầm nổi bật:
Tập thể dục vào sáng sớm quá sớm
Nhiều người cho rằng việc tập luyện vào sáng sớm là lý tưởng vì không khí trong lành. Tuy nhiên, vào thời điểm này, nồng độ oxy trong không khí thường thấp hơn, có thể gây ra tình trạng khó thở và tác động tiêu cực đến hệ tim mạch. Thời điểm lý tưởng để tập thể dục thực sự là sau khi mặt trời đã lên, khi cơ thể đã hoàn toàn tỉnh táo.
Không cung cấp đủ nước trong quá trình vận động
Một số người cao tuổi có quan niệm rằng nếu không cảm thấy khát thì không cần uống nước. Nhưng thực tế, việc không uống đủ nước trong lúc tập luyện có thể dẫn đến sự mất nước, gây mệt mỏi và chóng mặt. Việc uống nước thường xuyên giúp duy trì sự cân bằng trong cơ thể và giảm nguy cơ kiệt sức.
Bỏ qua khởi động và giãn cơ
Nhiều người nghĩ rằng các bài tập nhẹ như đi bộ không cần khởi động. Tuy nhiên, điều này có thể dẫn đến chấn thương, nhất là đối với cơ và khớp. Dành ra 10-15 phút cho khởi động và giãn cơ sẽ giúp cơ thể thích ứng tốt hơn với vận động và giảm thiểu nguy cơ chấn thương.
Có thể nhận thấy rằng việc vận động đúng cách quan trọng không kém gì cường độ luyện tập cao. Ở tuổi già, sức khỏe không chỉ phụ thuộc vào số lượng hay thời gian tập luyện, mà còn ở sự cân bằng giữa việc vận động và nghỉ ngơi. Tập luyện vừa sức kết hợp với chế độ nghỉ ngơi hợp lý chính là chìa khóa để sống khỏe mạnh và đầy năng lượng.
