11h30: Tòa tạm dừng phiên xử. Dự kiến 14h ngày 7/5 Tòa sẽ tuyên án.
11h18: Tòa cho các bị cáo nói lời sau cùng. Dương Chí Dũng nói, nếu trong tình huống tòa buộc phải tuyên, không làm thế nào được thì cũng xin cho bị cáo được sống. Đây là món quà mà Đảng, nhà nước, nhân dân dành cho bị cáo cho những thời gian, thành tích đã cống hiến của bị cáo để chứng kiến ngày mọi việc được làm rõ. Cựu Chủ tịch Vinalines khẳng định đây là mong muốn cuối cùng, mong muốn lớn nhất lúc này.
Mai Văn Phúc đề nghị xem xét , dù bị cáo đã cố gắng hết sức, những sự việc tại Vinalines vẫn xảy ra vì khi bị cáo về mọi người đã sắp đặt hết cả, bị cáo chỉ làm theo trong guồng máy đó. Tuy vậy, bị cáo cũng nhận phần trách nhiệm của mình.
11h09: Đại diện VKS nêu quan điểm, luật sư đưa ra nhiều vấn đề để tranh luận thêm. VKS lưu ý một số vấn đề như “VKS để ngoài hồ sơ”, “VKS cố tình buộc tội không khách quan”… VKS có ý kiến, trình tự tố tụng một vụ án qua rất nhiều quy trình. Các quan điểm đưa ra đôi khi đối lập nhau là chuyện không phải ít trong hoạt động tố tụng.
Liên quan đến đề nghị của một số bị cáo về việc xem xét lại một số chứng cứ, công văn, tình tiết trong cáo trạng… VKS cho rằng các chi tiết không phải là lớn, có ý nghĩa quyết định đối với bản chất hành vi của các bị cáo.
Vấn đề vé máy bay của Dương Chí Dũng, VKS cho rằng đã đưa ra các dữ liệu chính xác thể hiện trên giấy tờ, lên máy bay 15h chiều thì 18h cũng có thể về đến khách sạn. Đây chỉ là một tình tiết nhỏ, nếu không có các nguồn tài liệu đối chứng thì cũng không thể kết tội các bị cáo được.
“Gần 7000 bút lục, không phải cái gì VKS cũng dẫn ra tại phiên tòa hôm nay nhưng không có nghĩa là bỏ ra ngoài hồ sơ, không xem xét đến” – đại diện cơ quan công bố “phản đòn” luật sư.
Đại diện VKS đánh giá, diễn biến suốt những ngày xét xử vừa qua thừa đủ căn cứ cho tòa án đánh giá, phán xét về hành vi, tội trạng của mỗi bị cáo. Đây là lần đầu với tư cách công tố viên, vị đại diện VKS tham dự một phiên tòa HĐXX trở lại xét hỏi lâu như này.
 |
| Dương Chí Dũng trình bày trước tòa. |
11h05: Dương Chí Dũng xin được trình bày thêm. Nguyễn Hùng Việt là người trợ lý cho Dương Chí Dũng ở phía Nam, là người đón Dũng từ sân bay trong ngày Sơn khai mang tiền đến khách sạn Victory cho Dũng. Sau đó 2 người đi ăn luôn, chưa về khách sạn. Dũng nói vừa nhớ ra chi tiết này, đề nghị xác minh lại chỗ người trợ lý này.
Dương Chí Dũng cũng đề nghị làm rõ làm thế nào bị cáo có thể mang được valy tiền 5 tỷ đồng lên máy bay, mang về Hà Nội mà có thể qua được quy trình giám sát ở sân bay.
11h00 Bị cáo Bùi Thị Bích Loan có ý kiến. Ngày 7/3/2008, dù đã nhận được báo cáo là hồ sơ còn thiếu chứng từ, Loan vẫn ký chuyển 10% tiền đặt cọc vào tài khoản chung. Loan phân tích, việc chuyển tiền đặt cọc chưa cần có hồ sơ vì chưa phải là hoạt động thanh toán nên không có chuyện nhận được báo cáo về việc thiếu hồ sơ, chứng từ được.
10h55: Các luật sư tiếp tục nêu quan điểm bảo vệ quyền lợi cho các bị cáo ngành Hải quan và bị cáo Mai Văn Khang.
Luật sư Trần Đình Triển cung cấp thêm bằng chứng mới về bảng lương của công ty do Trần Hải Sơn quản lý. Theo đó, bảng lương mà luật sư Triển cung cấp, anh Quỳnh – lái xe, chính thức có tên trong bảng lương của công ty từ tháng 9.
10h45: Luật sư Thiệp bổ sung, nhận định nhận xét các văn bản ủy thác văn bản tư pháp từ Nga. "Tại sao có những tài liệu có từ năm 2013 và đầu năm 2014 thì giờ mới đưa cho HĐXX? Công văn yêu cầu của Cơ quan điều tra không kèm theo để chúng tôi biết nội dung gì. Phía Nga nói sẽ chuyển tiếp nội dung vụ việc, vậy nhưng tài liệu tiếp theo sẽ là gì?".
Luật sư Thiệp cho rằng, tài liệu hỗ trợ tư pháp chỉ có hai tài liệu đáng xem xét. Ông Thiệp cũng nghi ngờ năng lực của người dịch tài liệu vì việc viết thông tin cơ bản nhất “kiểm soát” và “kiểm sát” cũng không phân biệt được.
Luật sư Thiệp nhận định, hình thức tài liệu không đảm bảo, nội dung không đáng quan tâm.
"Diễn biến phiên tòa khẳng định việc khảo sát ụ nổi 220, ụ nổi 83, khảo sát, giao dịch đối tác, nhận tiền… là Trần Hải Sơn. Vậy ở đây ai là người nắm vai trò quyết định ở đây?. Đặc biệt, việc chào giá 9 triệu USD với ụ nổi 83M, Sơn là người nhận. Khi Phúc biết thì “gạo đã nấu thành cơm”- Luật sư Thiệp nêu vấn đề.
10h31: Luật sư Triển tiếp tục làm rõ việc thời gian chuyến bay Dương Chí Dũng vào TP HCM như vé máy bay mà luật sư đã cung cấp và lời khai của anh Quỳnh – lái xe của bị cáo Sơn.
Luật sư Triển cũng cho rằng, có căn cứ khẳng định Sơn nhận toàn bộ số tiền 1,67 triệu USD.
Luật sư Triển bảo lưu quan điểm trả hồ sơ, điều tra lại.
10h21: Luật sư Huy Được quay lại vấn đề về giao dịch của ngân hàng là không có giao dịch của Trần Hải Sơn. Luật sư đề nghị cần phải có thời gian để làm rõ vấn đề này. Đại diện ngân hàng khẳng định 95% không có giao dịch. "Quý đại diện VKS khẳng định là không biết có hay không việc giao dịch, nhưng vẫn cáo buộc đối với cáo bị cáo là không chắn chắn".
Luật sư Được cũng đề nghị trả hồ sơ điều tra bổ sung.
10h18: Luật sư Ngô Ngọc Thủy vẫn bảo lưu quan điểm đề nghị tòa trả hồ sơ, điều tra lại để làm sáng tỏ vụ án.
Nêu ý kiến tại phần tranh luận, luật sư Ngô Ngọc Thủy nêu, cần thẩm định lại việc anh Quỳnh xem đã đi làm cho Sơn từ tháng 3 hay tháng 8/2008 mới bắt đầu làm.
Tình tiết khác là đến thời điểm này Ngân hàng Hàng hải cũng chưa xác định được có việc Trần Hải Sơn rút tiền để mang đến cho Dũng, Phúc theo lời khai không. Việc tra soát này cần thêm thời gian.
Luật sư Thủy cho rằng, nội dung không nên bó hẹp ở những văn bản như tòa công bố sáng nay mà phải làm rõ ai là người đưa ra con số 1,67 triệu USD mà GS chỉ định Công ty AP chuyển về cho Phú Hà.
Luật sư Ngô Ngọc Thủy vẫn bảo lưu quan điểm đề nghị tòa trả hồ sơ, điều tra lại để làm sáng tỏ vụ án.
10h10: Bị cáo Trần Hữu Chiều xin tranh luận. Bị cáo cho biết, thấy Công ty AP là công ty hai lần nhận tiền của bên bán. Công ty AP và Công ty Phú Hà đã dùng hóa đơn xuất nhập khẩu 1,67 triệu USD. Việc chuyển tiền từ bên nọ sang bên kia giống như ma trận. Trần Hải Sơn khai khi biết ông Goh nói chuẩn bị nhận khoản 1,67 triệu USD, Sơn đã lập hợp đồng khống. Hai bên đã hợp đồng khống, không có sự chuyển tiền thì chỉ cần thỏa thuận thanh lý hợp đồng, nhưng Công ty Phú Hà lại 6 lần xuất hóa đơn hoàn lại tiền cho AP.
10h00: Sau phần kết luận của Viện Kiểm sát, bị cáo Mai Văn Phúc đề nghị được nêu quan điểm. Theo quan điểm của Phúc, số tiền 1,67 triệu USD nằm hoàn toàn trong tay Sơn. “Trong két của nhà Sơn hiện nay đang “tồn” 6 tỷ đồng”, bị cáo Phúc nói.
Tranh luận với đại diện VKS, Sơn trình bày, Sơn cùng Khang cùng Chiều vào báo cáo bị cáo Phúc, nhưng Phúc vẫn chỉ đạo, vẫn phải hoàn thiện hồ sơ, phải mua bằng được ụ nổi 83M.
Bị cáo Phúc khẳng định Sơn vu khống. Sơn đã thỏa thuận với phía Nga và Công ty AP. Việc ăn chia cũng đã thực hiện xong hết rồi. "Việc ăn chia cũng đã thực hiện xong hết rồi. Chiều cũng khẳng định, bị cáo không chỉ đạo mua ụ nổi".
9h40: Kiểm sát viên điểm lại văn bản trả lời của Ngân hàng Hàng hải về thời hạn lưu giữ chứng từ 30 năm cũng chỉ có tính chất chung. Việc có hay không có tra được dữ liệu về việc rút tiền của Trần Hải Sơn tại ngân hàng này thì không thể hiện. Trong khi đó, văn bản xác minh của CQĐT nêu rõ, giao dịch bằng chứng minh thư của Sơn phần mềm của ngân hàng không truy soát được nên không có căn cứ khẳng định.
Tại phiên tòa này, đại diện ngân hàng cũng chưa tra soát được nhưng cũng không khẳng định có hay không việc rút tiền như Trần Hải Sơn khai.
Chuyển sang văn bản của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đồng ý cho áp dụng chỉ định thầu với dự án đầu tư nhà máy sửa chữa tàu biển phía Nam, đại diện VKS cho rằng đây không phải là chứng cứ vì chỉ là bản photo nhưng kiểm sát viên cũng phân tích thêm, đây là chỉ đạo đối với việc lựa chọn nhà thầu, xây dựng…. ký đầu năm 2008 nhưng khi đó ụ nổi 83M đã được mua xong xuôi. Như vậy văn bản này cũng không loại trừ việc các bị cáo làm sai.
Về thư chào giá ụ nổi 83M của AP gửi tới Phó Tổng GĐ Bùi Văn Trung, ông Trung được triệu tập đến tòa đã nói vì đảm nhiệm phần công việc đối ngoại của TCTy nên nhận được nhiều văn bản tương tự. Ông Trung cũng khẳng định không liên quan gì đến việc mua ụ nổi 83M.
Về bản tuyên thệ của ông Goh, đại diện VKS giữ nguyên quan điểm đánh giá ban đầu.
 |
| Các bị áo tại phiên tòa. |
9h30: HĐXX chuyển sang thẩm vấn. Trước khi thẩm vấn, đại diện Viện Kiểm sát đưa ra kết luận vụ án.
Đại diện VKS cho rằng phần xét hỏi thêm tập trung vào các chứng cứ, tài liệu mới luật sư xuất trình lại phiên tòa để đánh giá hành vi các bị cáo, tiếp nhận kết quả tương trợ tư pháp, ngoài ra thì nhiều vấn đề lặp đi lặp lại.
Qua kết quả xét hỏi, đại diện cơ quan công tố đánh giá lại việc luật sư Trần Đình Triển xuất trình tòa vé máy bay Dương Chí Dũng bay vào Sài Gòn và hợp đồng lao động của anh Quỳnh lái xe để chứng minh việc Sơn khai gọi điện thoại cho Dũng, mang tiền đến khách sạn Victory là vô lý vì khi đó Dũng còn đang trên máy bay.
Sơn chỉ khai là đưa tiền vào khoảng 18h, có thể du di chứ không hẳn là chuẩn xác như vậy. Trong khi vé máy bay của Dương Chí Dũng bay vào lúc 15h chiều. VKS cho rằng từ lúc bay đó để đến được khách sạn lúc 18h là hoàn toàn có thể thực hiện, không mâu thuẫn gì, thậm chí vẫn… dư thời gian.
Việc liên lạc bằng điện thoại đúng lúc Dũng trên máy bay thì VKS đánh giá lại, Sơn không khai thời điểm cụ thể gọi điện mà nói trước đó có điện thoại cho Dũng vì biết lịch công tác của Dũng vào TPHCM. Điều này cũng hợp lý
Hợp đồng lao động của người lái xe tên Quỳnh, như giải thích của Sơn, có nhiều hợp đồng thử việc 1 tháng /lần. 1 bản hợp đồng luật sư đưa ra, theo đó, không phải là căn cứ để bác kết luận về việc Dũng nhận 5 tỷ đồng do Sơn mang đến khách sạn Victory giao.
9h24: HĐXX yêu cầu đại diện Ngân hàng Hàng hải trả lời về yêu cầu tra soát, giao dịch chuyền tiền của Trần Hải Sơn trong năm 2008 tại chi nhánh Hà Nội và Hải Phòng và giao dịch rút tiền bằng chứng minh nhân dân 6/2008 -2/2009 của Trần Hải Sơn.
Ông Khang – đại diện Ngân hàng Hàng hải cho biết, đã huy động cán bộ chuyên môn tốt nhất ra soát cả đêm nhưng vẫn chưa tìm thấy các giao dịch này. Đại diện Ngân hàng xin thêm thời gian mới có thể trả lời chắc chắn.
9h15: Luật sư Được tiếp tục đặt câu hỏi với chị Trần Thị Hải Hà và chị Trần Thị Hải Huyền về việc nhận tổng số 1,67 triệu USD sau đó chia nhỏ ra một số lần để đưa trực tiếp hoặc gián tiếp cho Sơn. Chị Hà cho biết, "số tiền chẵn thì tôi nhớ, còn số tiền với con số lẻ không nhớ nổi".
Đặt vấn đề với chị Huyền về việc nhận tiền từ chị Hà, chị Huyền nói: "Tất cả đã khai ở cơ quan điều tra".
9h09: Luật sư tiếp tục đặt với đại diện Bộ Tài chính về việc thẩm định ụ nổi 83M.
9h07: Làm rõ về việc Sơn đưa tiền tham ô cho Dũng và Phúc, luật sư Nguyễn Huy Thiệp hỏi Trần Thị Hải Hà. Chị này xác nhận ngày 6/9/2008 có nhận số tiền 3 tỷ đồng từ tài khoản của em gái Trần Thị Hải Huyền. Sau đó Hà đã rút ra bằng tiền mặt.
Luật sư cũng đặt vấn đề với chị Huyền thì người này xác nhận có chuyển số tiền 3 tỷ đồng, nhưng không nhớ rõ thời gian.
 |
| Bị cáo Trần Hải Sơn. |
8h55: Ngay sau tranh luận gay gắt về tính xác thực, hợp pháp của nguồn tài liệu mới, chủ tọa tiếp tục gọi Trần Hải Sơn lên trả lời về nguồn tiền chuyển cho “sếp”.
Trần Hải Sơn xác định rút 1 tỷ đồng bằng chứng minh nhân dân ở chi nhánh Ngân hàng Hàng hải ở Hà Nội và 2 tỷ đồng ở chi nhánh Hải Phòng.
8h50: Cho ý kiến về tài liệu hỗ trợ tư pháp, đại diện Viện Kiểm sát nhận xét, tài liệu tương trợ tư pháp tiến theo đúng trình tự, phù hợp với quy định của pháp luật. Tài liệu này có thông qua cơ quan tương trợ tư pháp liên bang Nga. Sau đó chuyển đến Vụ hợp tác quốc tế VKSND Tối cao rồi đưa sang vụ 1B, sau mới chuyển đến Tòa.
Chủ tọa phiên tòa Nguyễn Văn Sơn khẳng định: Đối với nguồn tài liệu mới này, Tòa sẽ xem xét. Trong phần tranh luận, các luật sư có thể đưa thông tin từ nguồn tài liệu này phần tranh luận.
8h38: Sau khi chủ tọa công bố tài liệu, các luật sư dự tòa nêu ý kiến về nguồn tài liệu này.
Luật sư Ngô Ngọc Thủy băn khoăn về nguồn tài liệu mới này. “Nó là cái gì trong mặt tố tụng trong vụ án này”, luật sư Thủy nói.
Ông Thủy cho rằng, một số văn bản dịch không có chứng thực “chúng tôi cũng không có bản gốc tiếng Nga” (tài liệu do văn phòng công chứng, dịch thuật Hoài Đức, Hà Nội thực hiện dịch, chứng thực). Ông Thủy hỏi HĐXX xếp vào loại hồ sơ gì của vụ án này?
Luật sư Nguyễn Huy Thiệp cho rằng, xem lại về mặt hình thức về quy định hỗ trợ tư pháp hợp pháp hóa tất cả các tài liệu giữa hai quốc gia, tài liệu này vi phạm quy định về hỗ trợ tư pháp nên không thể xem là chứng cứ trong việc xem xét vụ án này.
Luật sư Nguyễn Huy Thiệp cũng cho rằng tập tài liệu này không đúng giá trị pháp lý để sử dụng như chứng cứ tại tòa khi không có bản chính tiếng Nga đính kèm (tài liệu do văn phòng công chứng, dịch thuật Hoài Đức, Hà Nội thực hiện dịch, chứng thực).
Luật sư Trần Đình Triển đồng ý với luật sư Thủy và thấy rằng, văn bản dịch vi phạm luật Công chứng; đề nghị HĐXX xem xét đề nghị tại sao Nga có văn bản này từ rất lâu nhưng giờ mới đưa vào vụ án.
Theo Luật sư Chiến, đối với hợp đồng 0108, chỉ có bản dịch ra tiếng Việt – chưa theo trình tự tố tụng nào để đối chiếu nên một số thuật ngữ cần đối chiếu, phải có cơ quan có thẩm quyền thẩm định theo quy định của pháp luật.
Luật sư Được cho rằng, theo quy định của pháp luật, những tài liệu nước ngoài khi sử dụng trên lãnh thổ Việt Nam phải hợp thức hóa lãnh sự. Tài liệu do cơ quan Ngoại giao Việt Nam dịch, cho nên không có giá trị tại phiên tòa dù có lợi hay bất lợi cho bị cáo.
Còn luật sư Hưng cho rằng, sau khi tòa sơ thẩm đã xét xử xong thì tài liệu này mới xuất hiện. "Vậy tài liệu này có phải là của án này hay vụ án khác?. Đề nghị bỏ hồ sơ này ra ngoài phiên tòa xử Dương Chí Dũng và đồng phạm"- luật sư Hưng đề nghị.
8h20: Theo thông tin tài liệu thẩm vấn ông Tổng Giám đốc Công ty Nakhodka cho biết: Giá quyết toán ụ nổi 20 triệu rúp, bán cho Công ty AP với giá 2,3 triệu USD. Người đại diện bên mua và đàm phán là ông Goh, ông này cũng là người ký hợp đồng. Khoản tiền Nakhodka nhận được từ mua bán ụ nổi vào năm 2008 và nhận đủ tiền theo hợp đồng.
8h10: Chủ tọa Nguyễn Văn Sơn tuyên bố bắt đầu phiên xử và tiếp tục phần xét hỏi. Chủ tọa công bố tài liệu về hỗ trợ tư pháp từ Nga.
Tòa công bố thẩm vấn ông Andrevicha là người đã ký hợp đồng 0108 giữa công ty môi giới Global Success (GS) và công ty AP.
Theo đó, từ 2007 đến nay, Công ty Nakhodka không có mối liên hệ gì với Công ty GS. Thẩm vấn ông Aprikhodko xác nhận ông chỉ là đại diện theo ủy quyền của Công ty GS, không giữ vai trò gì trong Công ty.
Công ty GS chỉ đóng vai trò đại lý, khi ông Goh đến thì ông này đón và đưa đến đàm phán với công ty Nakhodka. Khi được hỏi về thỏa thuận tháng 7/2007, công ty GS ký thỏa thuận đại lý bán ụ nổi, không biết có ký các thỏa thuận khác không?
Ông Andrevicha ký thỏa thuận này vì có lợi cho các bên, việc ký thỏa thuận này đã được lãnh đạo đồng ý. Ông này cho biết, công ty GS có nhận số tiền nêu trên hay không thì ông không rõ, bản thân ông chỉ nhận lương làm đại diện của Công ty…
Trước khi Vinalines ký hợp đồng với Công ty AP, giữa công ty AP và Công ty GS đã ký bản thỏa thuận ngày 7/7/2007.
Theo bản thỏa thuận và yêu cầu của ông Aprikhodko, ông Goh Hoon Soew đã mở thư tín dụng 1,67 triệu USD cho một bên thứ ba theo hướng dẫn của Công ty GS. Sau khi Công ty AP nhận 9 triệu USD của Vinalines, ông Aprikhodko yêu cầu Công ty AP chuyển 1,67 triệu USD cho Công ty Phú Hà (công ty của em gái của bị cáo Trần Hải Sơn, Việt Nam).
Về chứng từ thanh toán và bản sao, Công ty Nakhodka không thể cung cấp vì đã hết hạn lưu giữ chứng từ tài chính kế toán.
Phía Bộ Tài chính Nga có thông tin, ụ nổi 83M có trong bảng quyết toán của doanh nghiệp, không có chứng từ xác nhận quyền sở hữu ụ nổi nói trên…
 |
| Bị cáo Dương Chí Dũng vẫn là người đến sớm nhất. |
7h55: Các bị cáo được đưa vào phòng xét xử. Bị cáo Dương Chí Dũng ngồi hàng ghế đầu trong hàng ghế của các bị cáo.
7h40: Vẫn như các ngày xét xử trước, bị cáo Dương Chí Dũng được đưa vào phòng xét xử đầu tiên.
