"Lá chắn" cà phê với ung thư gan
Một trong những phát hiện nổi bật nhất về lợi ích sức khỏe của cà phê chính là khả năng bảo vệ lá gan – cơ quan nội tạng quan trọng của cơ thể. Ung thư gan và các bệnh gan mãn tính đang là mối lo ngại toàn cầu, và cà phê dường như đang giữ vai trò là một "người hùng thầm lặng".
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí BMC Public Health đã theo dõi thói quen uống cà phê của gần nửa triệu người tại Biobank (Anh) trong hơn một thập kỷ. Kết quả đưa ra một bức tranh rõ ràng: những người thường xuyên uống cà phê có nguy cơ mắc bệnh gan mãn tính thấp hơn 21%, giảm 20% nguy cơ gan nhiễm mỡ và đáng chú ý là giảm đến 49% nguy cơ tử vong do bệnh gan mãn tính so với những người không uống cà phê.
Điều thú vị là, nghiên cứu này còn phân biệt rõ hiệu quả: cà phê xay (có hoặc đã khử caffeine) mang lại lợi ích cao hơn đáng kể so với cà phê hòa tan.
Cơ chế bảo vệ gan
Sự bảo vệ của cà phê đối với gan không chỉ là một mối tương quan đơn thuần. Các nhà khoa học đã tìm hiểu về các cơ chế sinh học đằng sau hiện tượng này. Khi cơ thể chuyển hóa caffeine, nó tạo ra một chất gọi là paraxanthine. Chất này được cho là có khả năng làm chậm sự phát triển của mô sẹo, vốn là nguyên nhân dẫn đến xơ hóa gan.
Ngoài ra, một phân tích tổng hợp từ các chuyên gia Đại học Southampton và Đại học Edinburgh (Anh) đã xem xét dữ liệu từ hơn 2,25 triệu người tham gia, khẳng định rằng nguy cơ phát triển ung thư biểu mô tế bào gan ở những người uống 1 cốc mỗi ngày thấp hơn 20%, và giảm tới 35% khi uống 2 cốc. Điều này nhấn mạnh rằng việc tiêu thụ cà phê với lượng vừa phải (khoảng 2-3 tách mỗi ngày) có thể giúp cải thiện tình trạng sẹo gan, xơ gan và bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Một số axit trong cà phê thậm chí còn được cho là có khả năng chống lại virus gây viêm gan B.
Tuy nhiên, giới chuyên môn cũng luôn nhắc nhở rằng cà phê chỉ là một yếu tố hỗ trợ. Để có một lá gan khỏe mạnh, việc cắt giảm đồ uống có cồn và duy trì cân nặng hợp lý thông qua tập thể dục và chế độ ăn uống lành mạnh vẫn là những yếu tố then chốt.
Cà phê và sức khỏe tuyến tiền liệt nam giới
Ung thư tuyến tiền liệt là một căn bệnh đáng sợ, đặc biệt đối với nam giới lớn tuổi. Tin vui là cà phê cũng được ghi nhận là có khả năng hỗ trợ chống lại căn bệnh này.
Một nghiên cứu nổi bật được công bố trên Tạp chí Quốc tế về Ung thư (International Journal of Cancer) năm 2017 đã theo dõi gần 7.000 nam giới tại Ý và nhận thấy một sự khác biệt đáng kể. Những người đàn ông tiêu thụ từ 3 ly cà phê trở lên mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt giảm tới 53% so với những người uống ít hơn hoặc không uống.
Dù các nghiên cứu khác có thể đưa ra mức giảm nhẹ hơn, nhưng mối liên hệ vẫn rất rõ ràng. Phân tích tổng hợp năm 2020 của các nhà khoa học Trung Quốc trên tạp chí BMJ Open, xem xét dữ liệu của hơn 1 triệu nam giới, cho thấy những người tiêu thụ cà phê nhiều nhất có thể giảm 9-12% nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt nói chung, và quan trọng hơn là giảm đến 16% nguy cơ tử vong do căn bệnh này so với nhóm uống ít nhất.
Kho tàng hoạt chất chống oxy hóa
Lợi ích của cà phê không chỉ đến từ caffeine mà còn từ các hợp chất sinh học khác. Cà phê được coi là một kho tàng của các chất chống oxy hóa mạnh mẽ như polyphenol và flavonoid. Những chất này đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa tổn thương tế bào (tác nhân gây ung thư) và giảm viêm nhiễm trong cơ thể.
Đặc biệt, các nhà khoa học Nhật Bản đã xác định hai hợp chất hydrocacbon tự nhiên có trong cà phê Arabica là kahweol acetate và cafestol. Các thí nghiệm đã chỉ ra rằng hai hợp chất này có tiềm năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư tuyến tiền liệt.
Sống khỏe mạnh, thưởng thức cà phê thông thái
Dù các bằng chứng khoa học đang nghiêng về phía cà phê, điều quan trọng là người tiêu dùng cần có cách tiếp cận thông thái. Cà phê không phải là thuốc chữa bách bệnh, mà là một phần hỗ trợ trong một lối sống tổng thể lành mạnh.
Việc tiêu thụ cà phê nên được cân bằng, tránh lạm dụng, đặc biệt đối với những người nhạy cảm với caffeine. Lựa chọn cà phê nguyên chất, giảm thiểu đường và kem béo, chính là cách tốt nhất để tối đa hóa các lợi ích chống oxy hóa mà thức uống này mang lại.
Tóm lại, những tách cà phê bạn đang thưởng thức mỗi ngày không chỉ là niềm vui mà còn là một hành động bảo vệ sức khỏe tiềm năng. Hãy tiếp tục tận hưởng hương vị tuyệt vời này, trong giới hạn vừa phải và kết hợp cùng một chế độ ăn uống cân đối cùng thói quen tập luyện thường xuyên, để đạt được một cuộc sống khỏe mạnh và trọn vẹn nhất.
