Trong lễ hội Tết Trung thu, bên cạnh những chiếc bánh nướng và bánh dẻo mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống, mâm ngũ quả cũng là một phần quan trọng, được chuẩn bị để dâng cúng tổ tiên và để cả gia đình cùng thưởng thức trong không khí trăng sáng. Khi ăn bánh Trung thu, việc kết hợp với chén trà không chỉ làm tăng thêm hương vị mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, nhấn mạnh rằng bánh Trung thu thường chứa nhiều đường và chất béo, nên vị đắng nhẹ của trà có thể tạo ra sự cân bằng hoàn hảo với sự ngọt ngào và béo ngậy của bánh. Bà Lâm cũng chỉ ra rằng, với việc sử dụng một lượng đường lớn trong quá trình chế biến, bánh Trung thu có thể được bảo quản lâu dài, tuy nhiên, điều này đồng nghĩa với việc nó mang lại lượng calo khá cao. Việc tiêu thụ thường xuyên loại bánh này có thể dẫn đến tình trạng tăng cân, vì năng lượng thừa từ bánh sẽ được cơ thể tích trữ dưới dạng mỡ.
Khi ăn bánh Trung thu, việc kết hợp với chén trà không chỉ làm tăng thêm hương vị mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe
Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, các thành phần như caffeine và catechin có trong trà xanh có khả năng tăng cường quá trình trao đổi chất và hỗ trợ giảm mỡ. Vì vậy, việc uống trà trong lúc thưởng thức bánh Trung thu không chỉ giúp cân bằng vị giác mà còn có lợi cho sức khỏe tổng thể.
Tuy nhiên, không phải món quà Trung thu nào kết hợp với trà đều có lợi cho sức khỏe, một ví dụ điển hình là quả hồng. Là loại trái cây đặc trưng của mùa thu, quả hồng thường được bày lên mâm ngũ quả và rất được ưa chuộng. Theo lương y Bùi Đắc Sáng từ Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, quả hồng có vị ngọt và chát, mang tính hàn, giúp thanh nhiệt, nhuận phế, tiêu đờm, và nhiều tác dụng khác như kiện tì, trị lị, hoặc làm giảm cơn khát.
Ông Sáng khuyến cáo rằng việc tiêu thụ quả hồng và trà cùng lúc có thể không tốt cho sức khỏe, đặc biệt là đối với hệ tiêu hóa. Cả quả hồng và trà đều chứa tannin và pectin - những hợp chất có vị chát, có thể làm săn niêm mạc ruột và ảnh hưởng đến nhu động ruột. Khi ăn nhiều quả hồng, đặc biệt là khi đói, các chất tannin và pectin sẽ kết tủa với axit dạ dày. Quá trình này có thể dẫn đến đầy bụng và khó tiêu, thậm chí gây cảm giác buồn nôn và nôn mửa.
Ngoài ra, mỗi năm vào mùa thu hoạch hồng, có nhiều trường hợp khẩn cấp gặp phải do ăn quá nhiều trái hồng, dẫn đến hiện tượng kết tụ trong ruột non và gây tắc ruột, buộc phải nhập viện để xử lý các khối bã này. Do đó, việc tiêu thụ quả hồng cần được cân nhắc và thực hiện hợp lý để tránh những rủi ro về sức khỏe.
Việc tiêu thụ quả hồng cần được cân nhắc và thực hiện hợp lý để tránh những rủi ro về sức khỏe
Ông Sáng cũng nhấn mạnh rằng, bên cạnh việc thưởng thức trà, khi ăn quả hồng, cần chú ý một số điểm sau:
- Tránh ăn khi đói: Không nên ăn quả hồng khi bụng đang đói hoặc tiêu thụ quá nhiều, đặc biệt là khi hồng đã chín. Việc ăn quá nhiều hồng có thể dẫn đến tắc ruột, gây ảnh hưởng xấu đến quá trình tiêu hóa.
- Không kết hợp với trứng: Nên tránh ăn hồng ngay sau khi tiêu thụ trứng, vì sự kết hợp này có thể làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm và viêm ruột cấp tính, dẫn đến triệu chứng nôn mửa.
- Hạn chế ăn cùng canh cua: Chất tannin và các thành phần khác trong hồng không nên được tiêu thụ chung với canh cua. Chúng có thể làm protein trong thịt cua đông lại, tạo thành kết tủa lâu ngày trong ruột, gây ra tình trạng lên men, phân hủy và dẫn đến buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy. Nặng hơn, các chất này có thể hình thành sỏi, gây nguy hiểm cho sức khỏe.
- Tránh ăn với khoai lang: Khoai lang chứa một lượng lớn tinh bột. Khi kết hợp với hồng, có thể xảy ra quá trình kết tủa dưới ảnh hưởng của axit dạ dày. Các chất kết tủa này khó tiêu hóa và khó thải ra ngoài, dễ dẫn đến sỏi trong dạ dày, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
- Cẩn thận với bệnh tiểu đường: Quả hồng chứa tới 10,8% carbohydrate, chủ yếu là disaccharides và monosaccharides đơn giản, dễ dàng hấp thụ, có thể gây tăng đường huyết. Vì vậy, những người mắc bệnh tiểu đường hoặc có tình trạng kiểm soát đường huyết kém cần phải đặc biệt lưu ý.
Ngoài ra, những người bị tiêu chảy, cơ thể suy nhược, phụ nữ sau sinh hay những người bị cảm lạnh nên tránh ăn hồng. Những ai có chức năng dạ dày yếu, mắc viêm dạ dày mãn tính, khó tiêu hoặc đã phẫu thuật cắt dạ dày cũng nên kiêng thực phẩm này.
