Khi dâng đồ thắp hương chúng ta thường thấy sẽ dâng số lẻ 1-3-5-7-9 mà ít dùng số chẵn. Nhưng khi xét tới mâm cỗ cúng hoặc cỗ thết khách thì lại dùng số chắn 4-6-8 đĩa bát. Vậy số chẵn lẻ này có ý nghĩa gì, lúc nào dùng số chẵn khi nào dùng số lẻ?
Ý nghĩa của việc xếp cúng phẩm theo số chẵn lẻ
Khi thắp hương chúng ta thường thắp số lẻ 1-3-5 nén hương. Khi dâng hoa quả thì sẽ cắm hoa và xếp quả theo số lẻ, 1-3-5 cành hoa, 1-3-5 loại quả trong một đĩa. Kỷ nước trên ban thờ cũng là số lẻ 3-5 chén hoặc 1 cốc, số chai nước, lon bia, chai rượu quả cau, lá trầu, gói trà, điếu/hộp thuốc cũng dùng số lẻ. Nhưng số bình hoa, số đèn số nến, số lục bình, số hạc thì dùng theo cặp, mâm cỗ thì sẽ xếp số bát, đĩa theo số chẵn 4-6-8.
Theo quan niệm phong thủy thì số chẵn và lẻ có những ý nghĩa khác nhau. Số chẵn biểu trưng cho số âm, số lẻ là số dương thể hiện sự phát triển. Khi dùng số lẻ biểu thị cho người dương, mong cầu mọi điều tốt lành sinh sôi nảy nở, phát triển gia tăng. Do đó cần thắp lễ cúng theo số lẻ 1-3-5-7-9 không dùng số chẵn vì số chẵn là dành cho người chết. Ví dụ thắp 2 nén hương chỉ dùng khi đi viếng người chết.
Thế nhưng có những vật trang trí trên ban thờ vì tính đối xứng sẽ dùng bộ đôi, ví dụ đôi hạc, bộ đôi đèn, cặp lục bình. Lúc này số 2 ở đây không thể hiện âm dương mà thể hiện song đôi, một cặp, đối xứng.
Còn khi làm cỗ dâng cúng mời gia tiên thì thể hiện sự trù phú, sự chỉn chu đầy đặn, cầu mong sung túc. Do đó khi xếp mâm cỗ, làm theo số chẵn 4-6-8 với ý nghĩa:
- 4 bát 4 đĩa nghĩa là tứ trụ, bốn mùa bốn hướng. Đây là mâm cỗ có số món trên bát đĩa tối thiểu. Khi dâng cúng hay khi mời khách, làm cỗ đãi tiệc ít nhất cũng phải đủ 4 bát 4 đĩa
- 6 bát 6 đĩa và 8 bát 8 đĩa là vì số 6 và 8 biểu trưng cho phát tài phát lộc. Khi ăn cỗ, làm cỗ thể hiện sự no đủ. Khi đãi khách là thể hiện sự chu đáo giàu có. Khi dâng cỗ cúng lên ông bà gia tiên là cầu xin no đủ, sung túc. Chính bởi thế mâm cỗ cúng cổ truyền xưa là phải đủ lệ như vậy. Những nhà nào giàu có cầu kỳ có thời gian và sang chảnh thì phải đủ 8 bát 8 đĩa dâng cúng ông bà hoặc mời cơm khách.
Chính vì thế khi làm đồ cúng cần chú ý tới ý nghĩa của việc dùng số chẵn lẻ cho hợp phong thủy và phong tục tập quán.
Ngày nay việc xếp mâm cỗ cúng đã có nhiều thay đổi không phải lúc nào cũng tuân thủ đủ 4-6-8 bát đĩa.
Không đảm bảo chẵn lẻ thì sao?
Việc xếp số đồ cúng như hoa quả, hương nhang, trầu cau... mọi người tuân theo số chẵn lẻ như một thói quen nên hầu hết không ai dùng số chẵn. Còn việc xếp số bát đĩa trong mâm cỗ thì nhiều nhà đã linh hoạt theo số món ăn mà gia chủ nấu chứ không nghiêm ngặt theo số bát đĩa như trong những mâm cỗ truyền thống.
Theo quan niệm phong thủy việc tuân thủ quy luật chẵn lẻ mang lại tài lộc may măn thể hiện sự chu đáo trong thờ cúng tổ tiên. Tuy nhiên cũng có người tin vào sự thành tâm nên không quá cầu kỳ.
Bởi thế tùy theo gia đình, theo quan niệm mà bạn thực hiện cho hợp lý.
*Thông tin mang tính tham khảo chiêm nghiệm
