Những công nghệ mới ra đời như AI, big data hay blockchain đang tạo ra những thay đổi trong cuộc sống của con người và thay đổi nền kinh tế. Khi sử dụng trí tuệ nhân tạo, doanh nghiệp có thể kiếm được 290 tỷ USD và tiết kiệm 6,2 tỷ giờ làm mỗi năm. Đồng thời, sự thay đổi của công nghệ cũng khiến cho cấu trúc ngành nghề, công việc của con buộc phải thay đổi.
Chưa có các số liệu chính xác, nhưng các ước tính cho thấy, tự động hóa có thể làm mất đi khoảng 800 triệu đến 2 tỷ việc làm trong 10 năm tới. Những biến động lớn về kinh tế và chính trị là không thể tránh khỏi. Những công việc dự báo bị biến mất trong 10 năm tới như sau:
1. Tài xế
Công nghệ bản đồ và định vị ngày nay đang phát triển một cách chóng mặt. Chỉ cần sở hữu một chiếc điện thoại thông minh có kết nối internet là bạn có thể đi đến hầu hết các nơi trên thế giới mà không cần sự chỉ dẫn của bất cứ một con người cụ thể nào. Tận dụng điều này, cộng thêm với công nghệ cảm biến và điều khiển…người ta có thể sử dụng công nghệ AI để lập trình trước một cách chi tiết hành trình của một chuyến đi trên một chiếc xe hơi tự lái. Và vì vậy sự can thiệp của con người vào quá trình di chuyển trên các phương tiện như vậy là không cần thiết. Tài xế giao hàng cũng sẽ được thay thế bởi các đơn hàng sẽ được giao bằng xe giao hàng không người lái. Đại dịch Covid vừa qua, một số nước phát triển đã làm rất tốt điều này để tránh tiếp xúc người với người bằng thiết bị này. Và đó là lý do tại sao nghề tài xế là nguy cơ số một bị máy móc thay thế.
2. Giao dịch viên Ngân hàng
Bạn đã có thể bắt đầu nhìn thấy ngân hàng bắt đầu sử dụng trang thiết bị và công nghệ cho những giao dịch cơ bản và đơn giản. Khách hàng không cần phải chờ giao dịch viên xử lý một cách chậm chạp và thông qua nhiều thủ tục hành chính khi mọi thứ được quy trình hóa và xử lý dễ dàng qua ứng dụng công nghệ.Nghề giao dịch viên ngân hàng từng rất “hot”. Tuy nhiên, với tốc độ phát triển công nghệ và trí tuệ nhân tạo như hiện nay, nhu cầu nhân sự của này trong 10-20 năm tới sẽ không còn nhiều nữa. Ước tính khoảng 98% giao dịch viên ngân hàng sẽ bị mất việc.
3. Thu ngân
Có thể bạn vẫn chưa nhìn thấy nhiều tại Việt Nam, nhưng ở rất nhiều nước khác, công nghệ giúp khách hàng có thể tự thanh toán tại các siêu thị, nhà hàng, cửa hàng bách hóa đã và đang trở nên rất phổ biến. Không chỉ việc thanh toán mà việc tư vấn mua hàng cũng có thể thực hiện dễ dàng qua các thiết bị số, giúp khách hàng có thể tự do thoải mái mua sắm mà không bị ai làm phiền hay tác động.
Đồng thời với công nghệ thay thế hoàn toàn con người, rất nhiều cửa hàng có thể hoạt động 24/7 mà không cần tới nhân viên. Hãng thương mại điện tử Amazon đang phát triển mô hình cửa hàng mà bạn chỉ cần bước vào, lựa chọn những gì bạn cần và ra về, bởi tất cả những gì bạn mua sẽ được thanh toán trực tiếp từ thẻ tín dụng của bạn.
4. Tiếp thị điện thoại
Với khả năng xử lý dữ liệu thông minh và nhanh chóng, các doanh nghiệp có thể sử dụng công cụ lọc khách hàng tiềm năng và quảng cáo trực tiếp ngay trên mạng xã hội. Bạn có nhận thấy những quảng cáo trên Facebook rất đúng với nhu cầu tiêu dùng của bạn tại mỗi thời điểm không? Mỗi khi bạn tìm kiếm vấn đề gì đó trên mạng internet, chỉ một lúc sau, rất nhiều sản phẩm liên quan sẽ được quảng cáo trên trang cá nhân của bạn. Các công cụ quảng cáo ngày càng trở nên thông minh hơn và đó là nhờ khả năng tuyệt vời của trí tuệ nhân tạo mà ngay cả con người cũng khó có thể đạt được. Doanh số bán hàng qua điện thoại quá thấp, thêm vào đó là đại đa số mọi người đang quen dần với việc tự tìm những gì họ cần trên mạng Internet sẽ khiến cho công việc này biến mất trong tương lai không xa.
5. Kế Toán
Nghe có vẻ vô lý nhưng nghề kế toán cũng sẽ sớm được thay thế bởi trí tuệ nhân tạo với khả năng tổng hợp, phân loại và cho ra báo cáo chính xác và nhanh hơn con người. Dù công nghệ này có thể tiêu tốn rất nhiều tiền đầu tư ban đầu của các doanh nghiệp nhưng với hiệu suất và chất lượng công việc mà nó có thể mang lại thì lợi ích đầu tư vẫn tốt hơn lợi ích từ việc chi trả lương cho nhân viên kế toán hàng năm.
Tuy nhiên, đây chưa phải là tất cả, trong những thập kỷ tới, có nhiều công việc khác cũng sẽ biến mất như: Đại lý du lịch (khi phần lớn mọi người sử dụng Booking.com và các trang web khác như Airbnb); trợ lý pháp lý (94% thay thế bằng tự động hóa) ; đầu bếp nấu đồ ăn nhanh (sử dụng robot); biên dịch viên và thông dịch viên (Google); Công nhân khai thác than và dầu (thay thế bằng năng lượng tự nhiên: năng lượng mặt trời / gió...); nhân viên trông giữ xe (không còn sự xuất hiện của con người, thay vào đó là sự giám sát của người máy)…
