Trong quá trình trưởng thành, trẻ em thường thể hiện một số hành vi có thể làm cha mẹ cảm thấy khó chịu, ví dụ như việc ném vật liệu hay cắn xé các đồ vật. Một số phụ huynh thậm chí còn tìm kiếm các biện pháp trừng phạt. Tuy nhiên, thực tế cho thấy những hành động này không hề tồi tệ như chúng ta vẫn thường nghĩ. Chúng chỉ đơn thuần là những biểu hiện tự nhiên trong quá trình phát triển của trẻ em, bao gồm:
Trẻ hay ném đồ đạc
Trẻ em thường có xu hướng ném đồ chơi và các vật dụng khác, khiến không gian xung quanh trở nên lộn xộn, điều này thường khiến cha mẹ cảm thấy bất bình. Tuy nhiên, việc ném đồ thực chất là một phần của quá trình khám phá thế giới xung quanh của trẻ. Khi một vật bị ném di chuyển, phát ra âm thanh hoặc vỡ vụn, trẻ sẽ càng được kích thích và muốn khám phá thêm.
Điều này giúp trẻ nhận thức được mối liên hệ giữa bản thân và không gian xung quanh. Thay vì cấm trẻ ném đồ, cha mẹ có thể tạo ra một môi trường an toàn cho trẻ bằng cách cất đi những vật dễ vỡ, nguy hiểm và chuẩn bị một hộp chứa các đồ chơi mà trẻ có thể tự do ném. Cha mẹ cũng có thể tham gia chơi cùng trẻ, tạo ra một trò chơi để xem ai ném chính xác hơn. Khi nhu cầu ném đồ của trẻ được đáp ứng một cách an toàn, trẻ sẽ dần từ bỏ thói quen ném các vật dụng khác.
Việc ném đồ thực chất là một phần của quá trình khám phá thế giới xung quanh của trẻ
Trẻ thích xé giấy
Trẻ em thường có xu hướng xé giấy, một hành động mà nhiều cha mẹ không thích. Tuy nhiên, việc này thực sự giúp trẻ phát triển khả năng vận động của đôi tay. Khi tờ giấy bị xé thành các hình thù khác nhau theo các hướng di chuyển của tay, trẻ thường cảm thấy ngạc nhiên và thích thú.
Theo các nhà tâm lý học, bàn tay được coi là “bộ não thứ hai” của trẻ, nghĩa là việc vận động đôi tay cũng đồng nghĩa với việc tư duy. Do đó, việc ngăn cản trẻ hoạt động cũng giống như việc ngăn cản trẻ suy nghĩ.
Giải pháp cho cha mẹ là cung cấp cho trẻ các loại giấy sạch, không có mực hoặc chì (như giấy báo), để trẻ có thể tự do xé thành các hình thù khác nhau. Điều này sẽ giúp phát triển tư duy sáng tạo của trẻ.
Việc xé giấy thực sự giúp trẻ phát triển khả năng vận động của đôi tay
Trẻ thích đi chân đất
Mặc dù nhiều bậc phụ huynh thường cho rằng đất bẩn và ép con phải mang giày, đi tất, thực tế lại cho thấy trẻ em thích đi chân trần và chạy nhảy mọi nơi. Một nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng việc đi chân trần có thể kích thích các dây thần kinh ở lòng bàn chân, giúp trẻ cảm nhận rõ mặt đất và điều chỉnh tốc độ theo trạng thái mặt đất, từ đó cải thiện tư thế đi bộ.
Các nhà thiết kế cũng tin rằng lòng bàn chân của trẻ từ 0 đến 10 tuổi vẫn chưa hoàn toàn hình thành, do đó việc đi chân trần là tốt nhất. Việc mang giày chỉ nên được áp dụng trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt để tránh gây tổn thương cho chân.
Vì vậy, giải pháp cho bố mẹ là khi thời tiết không quá khắc nghiệt, nên cho con đi chân trần nhiều hơn. Ngoài ra, cũng có thể cho con đi tất chống trơn mỏng để đảm bảo an toàn.
Trẻ bốc đồ ăn bằng tay
Việc cho trẻ tự ăn uống thường là một thách thức lớn đối với nhiều bậc phụ huynh do lo ngại vấn đề vệ sinh. Tuy nhiên, trong giai đoạn từ 1-3 tuổi, việc cho trẻ tự ăn lại rất quan trọng trong việc học cách tự lập. Khi tự tay bốc thức ăn và đưa vào miệng, trẻ không chỉ tăng cường hứng thú với việc ăn uống mà còn rèn luyện khả năng phối hợp giữa tay và mắt, thúc đẩy sự tự tin và ý thức hoàn thành công việc.
Giải pháp cho bố mẹ là nên tạo ra một không gian ăn riêng cho trẻ, cung cấp cho bé các dụng cụ ăn uống như bát, thìa, yếm, đồng thời đảm bảo rằng tay của bé luôn sạch sẽ. Sau đó, hãy để trẻ tự do khám phá và tận hưởng bữa ăn của mình.
Khi tự tay bốc thức ăn và đưa vào miệng, trẻ không chỉ tăng cường hứng thú với việc ăn uống mà còn rèn luyện khả năng phối hợp giữa tay và mắt
Trẻ không chịu chia sẻ đồ với bất cứ ai
Một số bậc cha mẹ thường cảm thấy khó chịu khi con họ luôn khẳng định “Đồ này là của con” mỗi khi được yêu cầu chia sẻ đồ chơi hay thức ăn với người khác, và cho rằng con mình có tính ích kỷ. Tuy nhiên, đây thực sự chỉ là những hiểu biết ban đầu của trẻ về quyền sở hữu. Trẻ không hề ích kỷ, mà chỉ đơn giản là cái tôi của trẻ đang dần hình thành.
Trước khi tròn một tuổi, trẻ thường coi mình và mẹ là một thể thống nhất. Nhưng sau đó, khi trẻ bắt đầu nhận biết được sự tồn tại của bản thân, trẻ sẽ tự phân biệt mình với người khác thông qua việc sở hữu những vật dụng riêng.
Việc ép trẻ phải chia sẻ có thể làm hủy hoại ý thức “sở hữu cá nhân” mà trẻ đang dần hình thành, thậm chí có thể khiến trẻ dễ dàng đưa đồ của mình cho người khác.
Giải pháp cho cha mẹ: Không nên chỉ trích hành vi của con hoặc ép buộc chúng phải chia sẻ. Theo thời gian, trẻ sẽ dần hiểu được khái niệm chia sẻ, đặc biệt sau khi tròn 3 tuổi. Đối với trẻ dưới 3 tuổi, cha mẹ chỉ cần giúp trẻ hiểu rằng việc chia sẻ không có nghĩa là mất đi món đồ, mà món đồ sẽ trở lại sau khi được mượn.
