Thế nào là dậy thì sớm ở trẻ?
Dậy thì sớm là sự xuất hiện những biểu hiện về thể chất và hormone của tuổi dậy thì ở lứa tuổi sớm hơn bình thường. Trung bình trước 8 tuổi ở trẻ gái và trước 9 tuổi ở trẻ trai.
Những dấu hiệu của dậy thì sớm bao gồm: Tuyến vú bắt đầu phát triển ở trẻ gái và tăng kích thước thể tích tinh hoàn ở trẻ trai. Ngoài ra, có thể có các biểu hiện như tăng nhanh vọt của chiều cao, có lông mu, lông nách, mụn trứng cá, thay đổi tính khí, mùi cơ thể.
Theo khuyến cáo của các chuyên gia thì nguyên nhân của dậy thì sớm có thể do di truyền, hiếm gặp hơn là do u não, thường hay gặp hơn ở trẻ trai, các bất thường não bẩm sinh, tổn thương hệ thần kinh trung ương như chấn thương, nhiễm trùng.
Tại Hoa Kỳ hiện đang có sự gia tăng những bé dậy thì sớm của bình thường và bệnh dậy thì sớm, có thể liên quan đến sự gia tăng mức độ béo phì ở trẻ em và đây là một lý do nữa để duy trì chế độ ăn uống lành mạnh cho bé của bạn.
Theo Bộ Y tế cũng thông tin, dậy thì là giai đoạn phát triển sinh lý quan trọng của cơ thể, thường kéo dài 3-5 năm. Căn cứ vào những biểu hiện dậy thì bất thường ở trẻ trai trước 10 tuổi và trước 9 tuổi ở trẻ gái được coi là sớm. Một trong những nguyên nhân cơ bản của tình trạng này là do loại thực phẩm mà trẻ được sử dụng hàng ngày.
Những thực phẩm làm tăng nguy cơ trẻ dậy thì sớm, cần tránh gồm có:
Thịt cổ gia cầm: Trong thành phần của thịt ở vùng cổ gia cầm như gà, ngan, ngỗng... thường có chứa nhiều thuốc tăng trọng. Khi trẻ ăn nhiều thịt cổ, đồng nghĩa trẻ sẽ bị kích thích dậy thì sớm. Vì vậy, mẹ không nên cho con ăn nhiều thực phẩm nay nhé!
Rau củ trái mùa: trong ra củ này chứa các chất độc hại tồn dư từ việc trồng rau quả trái mùa và sử dụng để ép trái cây phải chín, việc này sẽ tạo ra nguy cơ dậy thì sớm khi các em ăn loại rau củ này.
Thực phẩm chiên, rán: Khi nấu ở nhiệt độ cao, các món ăn như gà rán, khoai tây chiên... sẽ bị biến đổi chất, khi trẻ ăn vào có thể gây rối loạn nội tiết và dẫn đến cơ thể dậy thì sớm, không tốt cho con trẻ.
Đồ ăn nhiều muối: Nếu bạn cho con mình ăn nhiều thực phẩm chứa muối trong một thời gian dài sẽ khiến hệ tiêu hóa, thận của trẻ gặp nguy. Bởi những món ăn chứa hàm lượng muối cao sẽ kích hoạt hormone có liên quan tới sinh sản đó là neurokinin B, dẫn đến cơ thể dậy thì sớm.
Nội tạng động vật: Các món ăn từ nội tạng động vật sẽ khiến trẻ dễ bị béo phì, tăng cân, đồng thời kích hoạt dậy thì sớm không tốt cho trẻ nhỏ.
Sữa đậu nành: Các sản phẩm từ đậu nành có chứa isoflavone giống estrogen, có thể dẫn đến dậy thì sớm ở em gái, làm ảnh hưởng tới sự phát triển chiều cao của bé.
Đồ ăn sẵn: Có chứa chất bảo quản, chất tạo màu, tạo mùi. Các chất này giống như hormon giới tính, do vậy không tốt cho cơ thể các em đang tuổi lớn.
Thuốc bổ: Nhiều bà mẹ tự mua vitamin tổng hợp cho bé uống, hoặc dùng thuốc Bắc chế biến món ăn như canh gà thuốc Bắc, gà tần... cho trẻ ăn, sẽ làm cơ thể thay đổi quá trình bài tiết, gây dậy thì sớm. Nguyên nhân là trong hầu hết trong các thuốc bổ này có chứa hormone tăng trưởng rất mạnh, gây dậy thì sớm cho các bé.
