Vai trò của chất béo
Nhóm chất dinh dưỡng quan trọng và thiết yếu với cơ thể gồm có dầu, mỡ. Đây cũng là nguồn cung cấp năng lượng quan trọng. Đặc biệt chất béo còn giúp cho sự phát triển sớm về trí tuệ và thể lực của trẻ. Ngoài ra, cơ thể muốn hấp thu và sử dụng tốt các vitamin A, D, E, K, thì cần có dầu mỡ.
Mỡ động vật, đặc biệt mỡ gan cá và một số mỡ động vật sống ở biển có nhiều vitamin A, D và axit arachidonic cần thiết cho cơ thể.
Trong những năm đầu đời, trẻ phát triển và tăng trưởng nhanh cả về thể chất và tinh thần. Các thiếu hụt về chất béo trong khẩu phần ăn hàng ngày ảnh hưởng đến chức năng của nhiều cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là cơ quan thần kinh. Do vậy, với trẻ em, khẩu phần ăn cần đảm bảo đủ chất béo.
Vì sao phải cho con ăn cả dầu thực vật và mỡ động vật?
Bác sĩ dinh dưỡng Lê Thị Hải (Viện Dinh dưỡng Quốc gia) cho biết: "Dầu thực vật hay mỡ động vật đều do chất béo cấu thành nhưng chúng có sự khác biệt. Trong dầu thực vật có nhiều axit béo chưa no có ích cho cơ thể bé. Nhưng dầu thực vật lại rất ít hoặc hầu như không có axit arachidonic - một axit béo không no cần thiết và có nhiều vai trò quan trọng. Loại axit này lại được tìm thấy nhiều trong mỡ động vật.
Bên cạnh đó, chất béo của dầu thực vật là do axit không bão hòa tổ hợp thành, còn thịt mỡ là loại “chất béo nguy hiểm”. Nếu cho bé sử dụng nhiều mỡ động vật dễ dẫn tới các bệnh về tim mạch hoặc béo phì.
Khi chuẩn bị bữa, các bà mẹ thường băn khoăn chọn sử dụng dầu thực vật hay mỡ động vật. Cách tốt nhất nếu bạn muốn bổ sung chất béo trong khẩu phần ăn của bé là một bữa nấu dầu, bữa kia chuyển đổi sang nấu mỡ".
Sử dụng dầu/ mỡ trong bữa ăn của bé như thế nào là hợp lý?
Bác sĩ Hải cho biết thêm: Các mẹ nên cân đối tỷ lệ giữa chất béo động vật với chất béo thực vật nên là 70% và 30%.
Một số cách thêm dầu/ mỡ đơn giản như sau, các mẹ có thể tham khảo:
Dầu ăn
Các món ăn hoặc cháo đã nấu chín, bắc khỏi bếp, mẹ có thể trộn một vài thìa dầu ăn/ dầu mè/ dầu oliu vào thức ăn của con. Đây là một trong những chất béo tốt nhất dành cho cơ thể bé.
Sốt Mayone
Đây cũng là một giải pháp thêm chất béo vào bữa ăn của con. Trong 100g sốt mayone có 79g cất béo. Khi cho con ăn sốt bánh mỳ hoặc rau trộn, mẹ có thể trộn mayone nhưng không nên lạm dụng quá nhiều.
Bơ đậu phộng
Trong 100g đậu phộng, có 50g chất béo. Mẹ có thể phết bơ đậu phộng lên bánh mỳ cho con ăn sáng. Nhưng theo khuyến cáo, mỗi tuần, bé chỉ nên ăn 2 lần bơ đậu phộng.
Phô mai
Trong 100g phô mai có 33g chất béo. Mẹ có thể cho bé ăn một miếng phô mai vào bữa ăn nhẹ buổi chiều, hoặc sẽ cho bé ăn bánh mỳ quết phô mai cũng rất tốt.
Sinh tố bơ
Trong 100g thịt trái bơ, có chứa 17g chất béo. Chất béo trong trái bơ rất tốt cho sức khỏe của bé. Mỗi ngày, mẹ cho bé ăn một cốc sinh tố bơ nhỏ, sẽ rất tốt cho bé.
Những lưu ý khi cho con ăn dầu/ mỡ:
Không nên tái sử dụng dầu, mỡ đã rán và có mùi cháy khét: Dầu mỡ khi đã qua chế biến vừa mất đi nhiều thành phần dinh dưỡng quan trọng vừa dễ bị nhiễm khuẩn.
Hạn chế cho bé ăn các loại thức ăn rán (hoặc quay) bán sẵn ngoài hàng hay ngoài vỉa hè: Các loại thức ăn như bánh rán, bánh khoai, bánh chuối, gà quay, vịt quay… không đảm bảo vệ sinh và dĩ nhiên sẽ không tốt cho hệ tiêu hóa vốn còn non nớt của bé.
Không mua các loại mỡ cân đóng gói sẵn ngoài chợ: Tốt nhất, bạn nên chọn mua và sơ chế mỡ động vật từ mỡ lợn tươi sống.
Khi chế biến chất béo, không nên duy trì nhiệt độ quá cao. Hạn chế rán, để dầu mỡ quá nóng. Ở nhiệt độ không quá 100độ C, chất báo không có biến đổi đáng kể ngoài hóa lỏng. Nếu đun lâu ở nhiệt độ cao hơn, các axit béo không no sẽ bị oxy hóa làm mất tác dụng có ích đối với cơ thể, đồng thời biến đổi thành chất có hại.
Tuyệt đối không nên dùng dầu mỡ đã rán đi rán lai nhiều lần ở nhiệt độ cao. Nhiều mẹ vẫn tiếc của khi rán nem, rán trứng còn thừa nhiều dầu, đem xào nấu. Đây là cách mở đường cho các chứng bệnh nguy hiểm, nhất là ung thư.
Mẹ cũng nhớ những loại quẩy, bánh rán... nếu mẹ nhìn thấy chảo dầu không được trong, mà chuyển sang màu đen, mẹ cũng không nên mua cho con ăn nhé!
