Luật Đất đai 2024 chính thức có hiệu lực từ 1/8/2024 quy định Nhà nước sẽ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất (sổ đỏ) với các hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có giấy tờ mà không vi phạm pháp luật.
Các trường hợp đất không giấy tờ sẽ được cấp sổ đỏ từ 1/1/2025
Theo quy định tại Điều 138 của Luật Đất đai 2024 số 31/2024/QH15 đã chia ra 03 nhóm được cấp Sổ đỏ, Sổ hồng với các loại đất không có giấy tờ gồm:
- Nhóm 1: Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất ổn định từ trước ngày 18/12/1980, nay được Ủy ban nhân dân (UBND) xã nơi có đất xác nhận là đất không có tranh chấp.
- Nhóm 2: Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất ổn định từ thời điểm 18/12/1980 đến trước 15/10/1993, nay được UBND xã nơi có đất xác nhận đất không có tranh chấp.
- Nhóm 3: Hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất ổn định từ thời điểm 15/10/1993 đến trước 01/7/2014, nay được UBND xã nơi có đất xác nhận đất không có tranh chấp.
Theo đó, Luật Đất đai 2024 có quy định chi tiết 03 mốc thời gian sẽ được xét cấp sổ đỏ, sổ hồng gồm: Từ trước 18/12/1980, từ 18/12/1980 đến trước 15/10/1993 và từ thời điểm 15/10/1993 - trước 01/7/2014. Như vậy, Luật Đất đai 2024 đã mở rộng thêm mốc thời gian sử dụng đất không có giấy tờ được cấp Sổ đỏ sẽ kéo dài thêm 10 năm (từ 01/7/2004 thành 01/7/2014).
Theo quy định tại khoản 3 Điều 138 của Luật Đất đai 2024, các hộ gia đình và cá nhân sử dụng đất từ 15/10/1993 đến trước thời điểm 01/7/2014 không có giấy tờ sẽ được cấp Sổ đỏ chỉ khi đáp ứng được các điều kiện:
- Không vi phạm các quy định về pháp luật đất đai.
- Không thuộc trường hợp đất được Nhà nước giao nhưng không đúng thẩm quyền.
- Được UBND xã nơi có đất xác nhận là đất không có tranh chấp.
Bên cạnh đó, theo quy định tại khoản 1 Điều 118 của Luật Đất đai 2024, đất nông nghiệp đã sử dụng làm thành đất ở hoặc đất phi nông nghiệp trước 01/7/2014 mà không có giấy tờ, hộ khẩu thường trú hay thuộc vùng có kinh tế khó khăn mà nay được UBND xã xác nhận đất không có tranh chấp và phù hợp với quy hoạch sử dụng đất thì cũng sẽ được cấp Giấy chứng nhận và sẽ không phải nộp tiền sử dụng đất.
Ngoài ra, các trường hợp các hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp ổn định, mà nay được UBND cấp xã nơi có đất xác nhận là đất không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch thì cũng sẽ được Nhà nước cấp Giấy chứng nhận theo hình thức giao đất không thu tiền sử dụng đất. Tuy nhiên hạn mức được giao sẽ không được vượt quá mức giao đất nông nghiệp đối với cá nhân theo quy định.
Về thời hạn sử dụng đất và sở hữu tài sản gắn liền với đất sẽ được tính từ ngày được cấp Giấy chứng nhận. Với diện tích đất nông nghiệp còn lại thì sẽ phải chuyển sang thuê đất của Nhà nước (nếu có). Hiện nay, Luật Đất đai 2013 số 45/2013/QH13 có quy định các nhóm được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất gồm:
- Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất trực tiếp sản xuất nông - lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản hoặc làm muối tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn từ trước 01/7/2014 mà:
+ Không có các giấy tờ theo quy định.
+ Không có hộ khẩu thường trú tại địa phương.
+ Nay được UBND xã nơi có đất xác nhận là đất đang được sử dụng ổn định, không có tranh chấp thì sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất mà không phải nộp tiền sử dụng đất.
- Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không giấy tờ nhưng đã sử dụng ổn định từ trước thời điểm ngày 01/7/2004 và không vi phạm các quy định về Luật Đất đai, nay được UBND xã xác nhận là đất hiện không có tranh chấp, phù hợp với:
+ Quy hoạch sử dụng đất
+ Quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị
+ Quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn
+ Được cơ quan nhà nước phê duyệt đối với những nơi đã có quy hoạch