Tảo mộ là hoạt động lâu đời của người Việt được lưu truyền từ xa xưa. Phong tục tảo mộ được xem là truyền thống biết ơn ông bà tổ tiên. Thế nhưng có hai người này dù rất gần gũi thân thiết nhưng theo quan niệm của người xưa thì họ cũng không nên đi tảo mộ.
Con gái đã đi lấy chồng là con người ta nên không được tảo mộ nhà đẻ
Việc tảo mộ được xem là việc của người trong nội tộc. Trong khi đó theo quan niệm xưa con gái là con người ta, khi đi lấy chồng là người nhà chồng, chết làm ma nhà chồng. Chính trong quan niệm đó nên khi phụ nữ xuất giá theo chồng thì thành người ngoại tộc, không còn là người của dòng tộc nữa. Do đó nếu con gái đã đi lấy chồng mà về tảo mộ chứng tỏ người ngoài đi tảo mộ. Mà người ngoài tảo mộ nhà mình là vô cùng kiêng kị vì sẽ mang theo xui rủi về nhà chồng và mang lại sự đáng trách cho gia đình nhà đẻ.
Con rể chỉ là khách không được đi tảo mộ
Trong quan niệm người xưa dâu con rể khách nên con rể cũng không phải người trong nhà. Theo quan niệm của người xưa, con rể không được đi tảo mộ nhà vợ bởi như thế là người ngoài đi tảo mộ. Việc tảo mộ chỉ do nội tộc và con trai làm chủ trì. Do đó nếu con rể đi tảo mộ chỉ dành cho gia đình không có con trai nối dõi, và điều đó chinh là "bất hiếu" trong quan niệm xưa.
Ngày xưa quan niệm phải có con trai nối dõi mới trọn chữ hiếu. Do đó khi để con rể đi tảo mộ thì đó được coi là bất hiếu. Sự xuất hiện của con rể đi tảo mộ chứng tỏ gia đình đang suy và điều đó không hợp với quan niệm xưa.
Chính vì quan niệm đó nên người xưa mới cho rằng con rể và con gái đã đi lấy chồng về tảo mộ là xui rủi.
Nhưng ngày nay quan niệm đã thay đổi nên việc con rể con gái đi tảo mộ là chuyện thường thấy. Hơn nữa với nhiều gia đình, nhiều địa phương, hoạt động tảo mộ còn là dịp để báo cáo với ông bà tổ tiên đã khuất về sự xuất hiện một người mới trong gia đình như con rể mới. Việc tảo mộ còn là dịp để thế hệ trước nói với con cháu về dòng họ và về mộ phần.
Thời nay tục tảo mộ vẫn được con cháu người Việt nối tiếp và đó là một phong tục đẹp để dạy con cháu về lòng biết ơn với tổ tiên. Việc tảo mộ cũng là dịp gia đình sum họp và người lớn trong nhà nói với con cháu hiểu về tập tục thờ cúng tổ tiên cũng như biết đâu là mộ phần ông bà cô dì chú bác nhà mình. Đi tảo mộ là một lần đi tưởng nhớ người thân và chỉ cho con cháu biết mộ phần gia đình dòng họ để chăm sóc.
Do đó ngày nay thì việc con rể đi tảo mộ nhà vợ và con gái đã đi lấy chồng về tảo mộ nhà đẻ là chuyện vẫn thường diễn ra.
*Thông tin mang tính tham khảo chiêm nghiệm